Trên thực tế, điều này sẽ xảy ra nếu mỗi người dân không thực hiện sử dụng điện hiệu quả và tiết kiệm điện.

Thiếu nước, thủy điện phát điện cầm chừng

Nắng nóng tiếp tục có diễn biến theo hướng cực đoan, tại miền Trung trong suốt 2 tuần qua, nắng nóng kéo dài trên diện rộng đã khiến cho mực nước tại nhiều hồ thủy điện, thủy lợi giảm sâu.

Tại thủy điện Sông Tranh 2, mực nước đo được về hồ trong ngày 15-5 chỉ là 5,7m³/s, hiện cột nước tại thượng nguồn của nhà máy này đang ở mốc 163m, chỉ cao hơn mực nước chết 23m, tương đương 294 triệu m³ nước dung tích hữu ích để phát điện.

Tương tự nước về tại Nhà máy thủy điện A Vương trong sáng 15-5 cũng chỉ đạt 19,2m³/s; thủy điện Quảng Trị chỉ 2m³/s, thậm chí thủy điện Sông Hinh (Phú Yên) nước hoàn toàn không về hồ giọt nào trong ngày 15-5.

Trước tình trạng khô kiệt đó, để đảm bảo nước tưới tiêu cho hạ lưu, ngày 11-5 vừa qua, UBND tỉnh Quảng Nam đã phát đi văn bản gửi toàn bộ hệ thống các nhà máy thủy điện trên hệ sông Vu Gia - Thu Bồn, trong đó có Nhà máy thủy điện Sông Tranh 2.

Theo đó đề nghị từ ngày 11-5, nhà máy thủy điện này không được xả nước qua phát điện quá 12 giờ/ngày, với lưu lượng trung bình ngày không lớn hơn 70m³/s.

"Trong quá trình vận hành, nếu lưu lượng đến hồ nhỏ hơn lưu lượng tối thiểu theo quy trình thì xả nước qua phát điện theo lưu lượng đến hồ. Và từ ngày 16-5 đến 10-6, nhà máy vận hành liên tục không lớn hơn 12 giờ/ngày, với lưu lượng trung bình ngày 70 - 80m³/s".

Ông Trương Xuân Tý - phó giám đốc Sở NN&PTNT Quảng Nam - cho biết hiện mực nước tại các hồ chứa thủy điện A Vương, Sông Bung 4 xuống mức quá thấp, không bảo đảm mực nước tối thiểu theo quy định, nên tỉnh Quảng Nam đề nghị chủ đầu tư hai nhà máy thủy điện nêu trên dừng vận hành xả nước phát điện để tích nước, góp phần chống hạn và xâm nhập mặn cho vùng hạ du trong mùa khô năm nay.

Theo Bộ TN-MT, hiện mực nước tại các hồ chứa lớn, quan trọng đều đang ở mức rất thấp, thiếu hụt so với quy định của quy trình vận hành liên hồ chứa.

Cụ thể như hồ Bản Vẽ (thiếu 389 triệu m³), Ngàn Trươi (thiếu 222,7 triệu m³), A Vương (thiếu hụt 48,26 triệu m³), Buôn Tua Srah (thiếu 111,3 triệu m³), Sông Tranh 2 (thiếu 68,4 triệu m³)…

Hệ thống điện đối mặt nhiều khó khăn

Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), qua theo dõi về tình hình vận hành hệ thống điện quốc gia, trong tháng 4 và tháng 5 vừa qua, nắng nóng gay gắt kéo dài trên diện rộng đã làm tiêu thụ điện tăng cao.

Dự báo trong các tháng 5, 6, 7 tiếp theo, miền Bắc và miền Trung bước vào cao điểm nắng nóng, phụ tải hệ thống điện quốc gia tiếp tục có xu hướng tăng và cao hơn kế hoạch vận hành hệ thống điện quốc gia đã được Bộ Công Thương phê duyệt.

Do vậy EVN khuyến cáo mỗi gia đình, cơ quan, tổ chức cần thực hiện sử dụng điện hiệu quả và tiết kiệm điện. Đó cũng là cách góp phần giảm tải cho lưới điện quốc gia.

Tại miền Trung, từ đầu năm đến nay, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) vẫn nỗ lực cung cấp điện cho sự phát triển của KT-XH và nhu cầu của nhân dân trên địa bàn.

EVNCPC đã chỉ đạo các công ty điện lực lập và triển khai phương án đảm bảo cấp điện mùa khô; đồng thời chỉ đạo các đơn vị khi có công tác sửa chữa, bảo dưỡng, thi công các công trình lưới điện, phải rà soát kỹ phương án tổ chức thi công, bố trí thời gian cắt điện phù hợp, tăng cường áp dụng công nghệ sửa chữa điện "nóng" để hạn chế tối đa gián đoạn cung cấp điện phục vụ người dân.

Tuy vậy do nắng nóng kéo dài nên công suất cực đại trên hệ thống tại khu vực này trong tháng 4-2023 đã đạt 3.536,1MW (ngày 21-4), tăng 10,21% so với cùng kỳ năm 2022 (3.208,4 MW).

Tương tự, ngày 6-5, công suất cực đại trên hệ thống tại khu vực này đo được đã đạt 3.638,8MW, tăng 13,42% so với cùng kỳ 2022.

Phải có giải pháp tiết kiệm điện mạnh hơn nữa

Trước tình trạng đáng lo ngại trên, ngày 13-5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì buổi làm việc với UBQL vốn nhà nước tại doanh nghiệp, EVN, PVN; TKV và Tổng công ty Đông Bắc về kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện quốc gia trong những tháng cao điểm nắng nóng năm 2023.

Tại buổi làm việc, đại diện EVN cho biết việc vận hành hệ thống điện trong các tháng cao điểm nắng nóng (5, 6 và 7) sẽ rất khó khăn. Đặc biệt hệ thống điện miền Bắc phải đối mặt với tình trạng không đáp ứng được phụ tải đỉnh của hệ thống với công suất thiếu hụt lớn nhất khoảng từ 1.600 MW đến 4.900 MW.

Sau khi nghe báo cáo, ông Nguyễn Hồng Diên yêu cầu: ngoài các giải pháp mà EVN phải tập trung nỗ lực trong vận hành hệ thống điện để trong bất cứ hoàn cảnh nào, hệ thống điện quốc gia cũng phải được đảm bảo, đáp ứng cho nhu cầu phát triển KT-XH, nhu cầu thiết yếu của đời sống sản xuất, kinh doanh của người dân, thì EVN phải thực hiện ngay việc phát động phong trào tiết kiệm điện trong toàn ngành, phối hợp với UBND các tỉnh, thành và các khách hàng sử dụng điện lớn cùng chung tay tiết kiệm điện.

Theo Bộ trưởng, đây cần phải được coi là một giải pháp mạnh mẽ hơn nữa, đẩy mạnh truyền thông hơn nữa về việc tiết kiệm điện, nhất là với các khách hàng sử dụng điện lớn.

Mong nhận được sự chia sẻ của người dân

Trước nguy cơ thiếu điện, đại diện Ban truyền thông EVNCPC tha thiết: "Mong nhận được sự chia sẻ và tích cực phối hợp của người dân và các khách hàng sử dụng điện thông qua việc triệt để sử dụng điện tiết kiệm, nhất là vào các giờ cao điểm trưa và tối.

Cụ thể, buổi trưa từ 11h30 đến 14h30, buổi tối từ 20h đến 22h. Đồng thời, chú ý sử dụng hợp lý điều hòa nhiệt độ (đặt ở mức 26 - 27 độ trở lên, kết hợp với quạt) và không nên sử dụng đồng thời nhiều thiết bị điện có công suất lớn.

Đối với tủ lạnh, quý khách hàng nên chọn tủ lạnh có kích thước phù hợp với số người sử dụng, đặt tủ lạnh ở nơi thoáng mát, xa nguồn nhiệt, đặt nhiệt độ ở mức đủ cần cho loại thực phẩm, không cần mức lạnh nhất, thường xuyên kiểm tra tủ đảm bảo tủ được kín, tránh thất thoát nhiệt lạnh.

Đối với máy giặt nên đặt nơi khô và thoáng, chọn chế độ giặt phù hợp với chất liệu vải, khối lượng đồ giặt phù hợp với công suất của máy, nếu giặt ít quần áo nên chọn lại mức nước cho phù hợp lượng đồ giặt.

EVNCPC chuẩn bị các kịch bản cấp điện mùa khô 2023

Để bảo đảm nguồn điện trong mùa nắng nóng 2023, Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) yêu cầu các công ty thành viên triển khai các phương án để chủ động cấp điện trong mọi tình huống.