Nắng nóng khiến cơ thể kiệt quệ. Sau một ngày dài oi bức, ta thường cảm thấy mệt mỏi và cáu kỉnh. Căng thẳng nhiệt tích lũy thậm chí có thể thay đổi gene biểu sinh học và thúc đẩy lão hóa.

Nắng nóng làm tăng tốc độ lão hóa như thế nào?

Một nghiên cứu mới từ Hoa Kỳ đã khám phá cách nắng nóng cực đoan tác động lên con người. Kết quả cho thấy một thực tế đáng lo ngại. Số ngày tiếp xúc với nhiệt độ cao càng nhiều, quá trình lão hóa càng diễn ra nhanh. Đặc biệt, việc trải qua điều kiện nóng bức trong thời gian dài có thể khiến người cao tuổi lão hóa nhanh hơn hai năm.

Khi khí hậu nóng lên, con người sẽ ngày càng tiếp xúc nhiều hơn với nắng nóng. Cơ thể chúng ta sẽ phản ứng với những căng thẳng này bằng cách lão hóa nhanh hơn. Những phát hiện đặc biệt có ý nghĩa với Úc, nơi dự báo các đợt nắng nóng sẽ ngày càng thường xuyên và dữ dội.

Lão hóa là một quá trình tự nhiên, nhưng tốc độ lão hóa ở mỗi người không giống nhau. Trong cuộc sống, cơ thể bị ảnh hưởng bởi nhiều căng thẳng và cú sốc khác nhau. Ví dụ, nếu thiếu ngủ trong thời gian dài, chúng ta sẽ già đi nhanh hơn.

Nắng nóng không chỉ khiến con người mắc bệnh hay tử vong ngay lập tức, mà còn có những tác động lâu dài. Tiếp xúc với nhiệt độ cao kéo dài khiến cơ thể phải chịu áp lực lớn, làm suy giảm hiệu suất hoạt động của các chức năng sinh lý cần thiết để duy trì sự sống.

Đây chính là cách mà nắng nóng đẩy nhanh quá trình lão hóa sinh học. Sự suy thoái này có thể là tiền đề dẫn đến sự phát triển của bệnh tật và suy giảm chức năng về sau.

Người cao tuổi chịu ảnh hưởng nhiều hơn

Nắng nóng có thể thay đổi mô hình hoạt động của gene, làm tăng tốc độ lão hóa. Căng thẳng nhiệt nghiêm trọng có thể được "ghi nhớ" trong tế bào. Trong các thử nghiệm, hiệu ứng này thể hiện rõ trên cá, gà, chuột lang và chuột nhắt.

Cho đến nay, phần lớn nghiên cứu về tác động của nắng nóng tập trung vào động vật và thực vật. Thậm chí chỉ một đợt nắng nóng cực đoan cũng có thể để lại ảnh hưởng lâu dài trên chuột.

Tuy nhiên, số nghiên cứu về con người vẫn còn rất ít, và đây chính là khoảng trống mà nghiên cứu mới này muốn lấp đầy. Nghiên cứu của Đại học Nam California thực hiện trên gần 3.700 người, với độ tuổi trung bình là 68.

Người cao tuổi chịu ảnh hưởng của nắng nóng nhiều hơn người trẻ. Khi già đi, khả năng điều hòa thân nhiệt suy giảm, cơ thể cũng trở nên kém thích nghi với các cú sốc và căng thẳng từ môi trường. Các đợt nắng nóng cực đoan thường dẫn đến làn sóng bệnh tật và tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi.

Nghiên cứu nhằm tìm hiểu rõ hơn điều gì xảy ra với cơ thể con người ở cấp độ sinh học khi tiếp xúc với nhiệt độ cao trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.

Trong khoảng thời gian nghiên cứu, tác động của nắng nóng có thể khiến cơ thể lão hóa nhanh hơn tới 2,48 năm so với mức bình thường. Tức là thay vì lão hóa 6 năm trong 6 năm thực tế, cơ thể có thể đã già đi đến 8,48 năm.

'Nhận diện' những thực phẩm gây lão hóa sớm, tránh xa để khỏe mạnh, đẹp da

Lão hóa có thể đến chậm rãi, theo những cách bất ngờ và không ai mong muốn. Các nếp nhăn bắt đầu hình thành, độ đàn hồi của da dần giảm sút.