Người Duy Ngô Nhĩ ở ngôi làng nhỏ ngoại ô Shayar thuộc khu tự trị Tân Cương, Trung Quốc - Ảnh: AFP

Bộ Tài chính Mỹ ngày 31-7 tuyên bố đã liệt kê Tập đoàn Sản xuất và xây dựng Tân Cương (XPCC) cùng cựu bí thư đảng ủy Tôn Kim Long và phó bí thư đảng ủy Bành Gia Thụy của tập đoàn này vào danh sách trừng phạt.

Phía Mỹ giải thích rằng tập đoàn XPCC và 2 quan chức trên liên quan đến các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng với các nhóm người dân tộc thiểu số tại Tân Cương, bao gồm người Duy Ngô Nhĩ, theo Hãng tin Reuters.

Một quan chức cấp cao giấu tên của chính quyền Washington tiết lộ tập đoàn XPCC là "một tổ chức bán quân sự bí mật, thực hiện nhiều chức năng dưới sự chỉ đạo trực tiếp" của chính quyền Bắc Kinh.

"Họ có liên quan trực tiếp đến các hoạt động giám sát, giam giữ và giáo dục tư tưởng toàn diện với các mục tiêu mà chúng ta đã biết là người Duy Ngô Nhĩ và các thành viên của các nhóm thiểu số khác tại Tân Cương" - quan chức giấu tên trên nói.

Theo Reuters, XPCC là một tổ chức bán quân sự được các cựu binh Trung Quốc thành lập năm 1954 với nhiệm vụ vừa dành thời gian để huấn luyện quân sự, vừa cải tạo mảnh đất khô cằn thành các nông trại. 

Sau đó, các thành viên dân sự ở miền đông đã gia nhập vào, nâng số thành viên lên 3,11 triệu người, chiếm khoảng 12% dân số trong khu vực.

Với biện pháp trừng phạt trên, Mỹ sẽ đóng băng bất kỳ tài sản nào tại Mỹ của XPCC và các quan chức trên, cấm người Mỹ thực hiện giao dịch với họ, và cấm ông Tôn cùng ông Bành đi sang Mỹ.

Gần đây, Washington đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào các quan chức cấp cao của Tân Cương, bao gồm bí thư khu tự trị Tân Cương Trần Toàn Quốc, một thành viên của Bộ chính trị Trung Quốc, và ba quan chức cấp cao khác liên quan đến việc "giam giữ bất hợp pháp" người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số khác ở Tân Cương.

Động thái trên, đòn giáng mới nhất vào quan hệ đang ngày càng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, diễn ra một tuần sau khi Tổng thống Donald Trump yêu cầu đóng cửa tổng lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston và Bắc Kinh đáp trả bằng yêu cầu đóng cửa tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô.

Phản ứng về lệnh trừng phạt mới của Mỹ, một phát ngôn viên của đại sứ quán Trung Quốc tại Washington nói động thái trên của Mỹ đã "can thiệp nghiêm trọng vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc, vi phạm các quy tắc cơ bản về quan hệ quốc tế và gây tổn hại lớn đến quan hệ Mỹ - Trung Quốc", theo báo South China Morning Post.

Trước đó, Bắc Kinh cũng thường xuyên lên tiếng bác bỏ cáo buộc của phương Tây về các trại cải tạo người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, nói rằng đó là "các trung tâm dạy nghề và giáo dục" cho những nhóm dân thiểu số trong khu vực.

Bà Hoa Xuân Oánh mời ông Pompeo thăm Tân Cương

TTO - Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh mời Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đến thăm Tân Cương, để cho ông Pompeo thấy rằng Bắc Kinh không có vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ tại đây.