Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris phát biểu qua video tại Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương ở Fiji ngày 13-7 - Ảnh: REUTERS

Trong bài phát biểu qua video ngày 13-7 tại Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương ở Fiji, Phó tổng thống Kamala Harris cho biết tài trợ của Mỹ cho các quốc đảo trong khu vực sẽ tăng gấp ba lần lên 60 triệu USD/năm trong một thập kỷ tới, theo Hãng tin Reuters.

"Chúng tôi nhận thấy trong những năm gần đây, các quốc đảo Thái Bình Dương đã không nhận được sự quan tâm và hỗ trợ ngoại giao xứng đáng", bà Harris nói. 

Ông Surangel Whipps, tổng thống quốc đảo Palau, cho rằng việc tăng tài trợ cho khu vực Thái Bình Dương cho thấy Mỹ đang trở lại và muốn đóng một vai trò tích cực. 

"Đôi khi vì vị trí xa xôi, chúng tôi đã bị bỏ quên. Do đó, điều này thật sự quan trọng" - ông Whipps nói. 

Lãnh đạo các nước thuộc khu vực Thái Bình Dương đang tập trung tại quốc đảo nam Thái Bình Dương Fiji để dự Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương kéo dài 4 ngày. 

Tại diễn đàn, các bên sẽ xem biến đổi khí hậu là thách thức an ninh chính trong khu vực. Tuy nhiên, căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ và việc Kiribati bất ngờ rút khỏi diễn đàn cũng sẽ được thảo luận sâu rộng. 

Ngoài ra, diễn đàn sẽ thảo luận về nỗ lực của Trung Quốc nhằm ký kết một thỏa thuận thương mại và an ninh với 10 nước trong khu vực Thái Bình Dương, điều mà một số nước thành viên trong khu vực đã phản đối.

Palau có quan hệ quốc phòng với Mỹ, quan hệ ngoại giao với Đài Loan và quan hệ kinh tế với Trung Quốc, theo Hãng tin Reuters.

Thủ tướng quốc đảo Solomon Manasseh Sogavare đã không có mặt tại diễn đàn khi bà Harris phát biểu, song có cử một đại diện tham gia. 

Trước đó, Solomon đã đạt được thỏa thuận an ninh với Trung Quốc, khiến Mỹ liên tục bày tỏ quan ngại.

Bên cạnh đó, bà Harris thông báo Mỹ sẽ mở hai đại sứ quán mới ở Tonga và Kiribati. Washington cũng sẽ chỉ định phái viên đầu tiên tới Thái Bình Dương, theo Hãng tin AFP. 

Ngoài ra, Mỹ đang hoàn tất đàm phán về một thỏa thuận đánh bắt cá được làm mới với các quốc đảo Thái Bình Dương. Thỏa thuận cho phép các tàu Mỹ đánh bắt trong các vùng đặc quyền kinh tế trong nhiều thập kỷ qua.

Trước đó, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã nói trong cuộc họp báo ngày 11-7 rằng "Trung Quốc đã có được sự hợp tác tốt đẹp với Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương trong nhiều năm".

Nhiều quan chức cấp cao Mỹ sẽ đến các đảo quốc Thái Bình Dương

TTO - Điều phối viên về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Nhà Trắng, ông Kurt Campbell, cho biết Mỹ sẽ tăng cường cam kết cấp cao với các đảo quốc Thái Bình Dương nhằm đối phó với sức ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực.