Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Rex Tillerson - Ảnh: Reuters

Theo báo New York Times, quy định mới này áp dụng với tất cả các trường hợp xin cấp visa tới Mỹ để du lịch, làm ăn và thăm người thân.

Theo đó, Bộ trưởng Ngoại giao Rex W. Tillerson tuần qua đã gửi nhiều bức điện tín chỉ đạo tới tất cả các cơ quan lãnh sự, đại sứ quán của Mỹ, yêu cầu các nhân viên ngoại giao tăng cường các biện pháp kiểm soát an ninh.

Đây có thể coi là bằng chứng đầu tiên của quá trình "sàng lọc cực đoan" mà ông Trump từng cam kết trong chiến dịch tranh cử tổng thống.

Những quy định mới liên quan tới thủ tục cấp visa sẽ không áp dụng với 38 quốc gia. Trong đó bao gồm hầu như toàn bộ các nước châu Âu và những đồng minh lâu dài với Mỹ như Úc, New Zealand, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Công dân của những nước này được phép nhập cảnh nhanh chóng vào Mỹ theo chương trình miễn trừ thị thực. Không có bất cứ quốc gia Trung Đông hay châu Phi nào được tham gia chương trình miễn trừ đó.

Năm 2016 Mỹ cấp hơn 10 triệu visa cho khách nước ngoài.

Trong khi đó các quy định kiểm soát an ninh ngặt nghèo hơn với các công dân đến từ sáu quốc gia phần đông người dân theo Hồi giáo của tổng thống Trump vẫn đang bị tạm dừng thực thi do vấp phải phản ứng của các tòa án liên bang.

Tuy nhiên với động thái mới này có thể thấy ông Trump và các cố vấn an ninh của ông đã không muốn chờ đợi trong việc có thể áp dụng các quy định tăng cường kiểm soát an ninh với những người nhập cảnh Mỹ.

Các viên chức sứ quán bây giờ sẽ là lực lượng chịu trách nhiệm rà soát kỹ lưỡng giữa một bể đơn xin cấp thị thực để biết liệu ai đó trong họ có tiềm ẩn nguy cơ nào với Mỹ hay không.

Trong thời gian từ ngày 10 đến 17-3 ngoại trưởng Mỹ đã gửi bốn bức điện tín liên quan tới nội dung siết thủ tục cấp visa cho người nước ngoài đến Mỹ.

Theo đó thủ tục rà soát an ninh mới yêu cầu nhà chức trách phỏng vấn người xin cấp visa nhiều câu hỏi chi tiết hơn nữa liên quan tới thân thế của họ. Bắt buộc phải kiểm tra lịch sử hoạt động trên mạng xã hội của những ai đã từng ở khu vực bị IS kiểm soát.

Ông Trump thường xuyên nói về mối lo ngại của ông trước nguy cơ của "chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan" tiềm ẩn trong nhóm những người nhập cư.

Tuy nhiên với yêu cầu mới này, chưa rõ đối tượng nào sẽ bị "nhắm tới" khi các bức điện tín của ông Tillerson trao quyền quyết định cấp visa cho các nhân viên phụ trách an ninh tại từng đại sứ quán.

Dù là đối tượng nào thì các viên chức lãnh sự cũng như những người ủng hộ nhập cư vẫn cho rằng động thái kiểm soát an ninh mới này sẽ tăng nguy cơ bị từ chối cấp visa cho những người muốn đến Mỹ.

Cùng với đó, nó sẽ khiến quá trình phê chuẩn thủ tục cấp visa ì ạch hơn. Trong khi đó thủ tục này vốn đã mất vài tháng hoặc  thậm chí vài năm với những trường hợp rơi vào diện cần phải được điều tra thêm.

Cùng với đó một số nhà hoạt động ủng hộ người nhập cư còn bày tỏ lo ngại các chính sách siết thủ tục cấp visa mới có thể sẽ khiến một số người gặp trục trặc trong vấn đề này đôi khi chỉ vì cái tên hoặc quốc tịch của họ.