Hình ảnh Trung Quốc phóng tên lửa chống hạm Y-62 từ đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Bộ Ngoại giao Trung Quốc vừa lên tiếng bảo vệ hành động gia tăng quân sự hóa này hôm 30-3 - Ảnh: Weibo

Theo Reuters, Thứ trưởng quốc phòng Mỹ Robert Work đã nói như vậy tại một sự kiện do báo Washington Post tổ chức ngày 30-3.

Người nắm quyền cao thứ hai tại Lầu Năm Góc cho rằng động thái nhăm nhe thành lập ADIZ tại Biển Đông của Trung Quốc được xem là “gây bất ổn” khu vực.

Giới chức Mỹ lo ngại khi Tòa trọng tài thường trực (PCA) ra phán quyết có lợi cho Philippines trong vụ Manila khiếu kiện Trung Quốc vì những tuyên bố chủ quyền vô lý tại Biển Đông, Bắc Kinh sẽ thấy cần sớm tuyên bố thành lập ADIZ tại Biển Đông như từng làm ở biển Hoa Đông năm 2013.

Ông Work nói: “Chúng tôi không tin là họ có cơ sở luật pháp quốc tế và đã nhắc đi nhắc lại rằng chúng tôi sẽ tự do tiến hành hoạt động đi lại trên không, trên biển tới bất cứ nơi nào mà luật pháp quốc tế cho phép”.

Thứ trưởng quốc phòng Mỹ nói thêm: “Chúng tôi cũng đã trao đổi hết sức thẳng thắn với những người đồng cấp Trung Quốc rằng chúng tôi nghĩ là một ADIZ sẽ gây bất ổn. Chúng tôi mong muốn tất cả tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông cần được giải quyết thông qua đàm phán và không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực”.

Những phát biểu của ông Work đưa ra trong bối cảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Washington dự hội nghị thượng đỉnh về an ninh hạt nhân và có cuộc gặp riêng với Tổng thống Obama, trong đó hai lãnh đạo sẽ đề cập đến vấn đề Biển Đông.

Hôm qua, báo Nhật Nikkei Asian Review cũng đã cho rằng việc Trung Quốc bắn thử tên lửa chống hạm Y-62 từ đảo Phú Lâm (thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam mà Trung Quốc đang chiếm đóng trái phép) sẽ làm “phức tạp thêm” cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai ông Obama và Tập Cận Bình.

Đây là cuộc gặp mà phía Mỹ cũng đặt kỳ vọng vì ông Obama chỉ gặp ông Tập Cận Bình dù tiếp nhiều lãnh đạo thế giới dịp này.

Ngay lập tức, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã lên tiếng đáp trả. Hãng Reuters dẫn lời người phát ngôn Dương Vũ Quân cho rằng bất cứ một quốc gia nào có chủ quyền đều có quyền tuyên bố thành lập một ADIZ.

Ông Dương nói: “Về vấn đề này, không cần các nước khác phải khua tay múa chân. Chuyện thành lập hay không hoặc khi nào sẽ thành lập một ADIZ tùy thuộc vào việc có nguy cơ trên không hay không và mức độ nguy cơ đó như thế nào. Điều đó cần phải cân nhắc nhiều”.

Trong diễn biến liên quan, ngày 31-3 Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng cáo buộc Nhật Bản “đạo đức giả” vì trong lúc chỉ trích hành động của Trung Quốc tại Biển Đông thì đã mở căn cứ mới gần Đài Loan và một nhóm đảo tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc trên biển Hoa Đông.

Trước đó, truyền thông đưa tin Nhật Bản vừa đưa vào hoạt động một trạm rađa trên đảo Yonaguni, giúp nước này có một vị trí thường trực thu thập tin tức tình báo tại vị trí chiến lược.

Trạm rađa mới này nằm trên hòn đảo ở cực tây của chuỗi đảo Nhật Bản trên biển Hoa Đông, cách quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc 150km về phía nam.