Mọi người rời khỏi chiếc máy bay chở ba tù nhân người Mỹ gốc Iran trong một vụ trao đổi sau khi máy bay hạ cánh tại Geneva hồi 17-1 - Ảnh: Reuters

"Việc thanh toán 400 triệu USD đã không được thực hiện cho đến sau khi các tù nhân được thả. Chúng tôi đã tận dụng cơ hội này để đảm bảo chúng tôi đã có đòn bẩy tối đa để có thể đưa người dân của chúng ta ra và đảm bảo họ được an toàn" - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby nói với các phóng viên.

Reuters cho biết đây là lần đầu tiên chính quyền Washington công khai việc dùng tiền để tạo đòn bẩy nhằm đảm bảo Iran trả tự do cho các tù nhân.

Ba trong số 5 tù nhân là trưởng văn phòng đại diện tại Tehran của Washington Post Jason Rezaian, mục sư từ Idaho Saeed Abedini, cựu lính hải quân Mỹ Amir Hekmati đến từ Michigan và một số thành viên gia đình là một phần của một cuộc trao đổi tù nhân sau khi Mỹ dỡ bỏ hầu hết các cấm vận đối với Iran theo một thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Một tù nhân khác là Nosratollah Khosravi-Roodsari đã chọn ở lại Iran trong khi tù nhân thứ 5 là sinh viên người Mỹ Matthew Trevithick được thả riêng.

Cả tổng thống Barack Obama và Ngoại trưởng John Kerry phủ nhận việc chi trả số tiền trên là một món tiền chuộc cho việc thả các tù nhân hoặc nhằm thắt chặt thỏa thuận hạt nhân với Iran.

Hồi 17-1 Nhà Trắng từng công bố giải ngân 400 triệu USD từ các quỹ bị đóng băng từ năm 1981 trong một phần của thỏa thuận giữa Iran và Mỹ tại The Hague, Hà Lan.

Quỹ này là một phần của quỹ ủy thác Iran sử dụng trước cách mạng Hồi giáo năm 1979 để mua trang thiết bị quân sự của Mỹ. Quỹ bị đóng băng nhiều thập kỷ qua vì các tố tụng của tòa án Mỹ.

Mỹ phải thanh toán 400 triệu USD bằng tiền mặt cho Iran vì các biện pháp trừng phạt của quốc tế chống lại Tehran.