Tình trạng vàng lậu đang rất nhức nhối

Tại họp báo kinh tế - xã hội chiều 16-5, bà Lê Thúy Hằng - tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) - bày tỏ mong muốn Nhà nước, Chính phủ và NHNN cho phép DN được nhập khẩu vàng bởi các DN đang không có nguyên liệu để sản xuất vàng nữ trang.

"Chủ trương Chính phủ sắp tới thanh tra, kiểm tra thị trường vàng rất đúng để thị trường vàng phát triển công bằng, minh bạch. Mua bán vàng phải có hóa đơn.

Nhưng nhiều năm nay các DN không được cấp phép nhập vàng theo đường chính ngạch. Vì vậy, cần cho phép DN nhập vàng để có nguồn nguyên liệu sản xuất vàng nữ trang.

Câu chuyện vàng lậu hiện nay rất nhức nhối", bà Hằng nói.

Cũng theo bà Hằng, từ khi trở thành thương hiệu quốc gia và chịu sự quản lý của NHNN từ năm 2012 đến nay, Công ty SJC không được sản xuất và cũng không được nhập khẩu vàng.

DN này chỉ được gia công các miếng vàng SJC móp méo dưới sự giám sát của NHNN chi nhánh TP.HCM. Qua 12 năm áp dụng nghị định 24, VN đã thành công trong việc chống "vàng hóa", ổn định nền kinh tế vĩ mô.

Tuy nhiên, hơn 12 năm qua, công ty không dập được vàng miếng SJC nên cung không đáp ứng được cầu. "Khi cầu vượt cung quá lớn sẽ dẫn đến chênh lệch lớn.

Trong khi trước năm 2012 chưa bao giờ có việc giá vàng miếng SJC chênh với giá vàng thế giới lớn như vậy", bà Hằng lý giải và đề xuất cần phải sửa đổi nghị định 24 cho phù hợp với tình hình thực tế.

Bà Hằng cũng kiến nghị xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC, bởi độc quyền của SJC không mang lợi cho Công ty SJC hay một cá nhân, tập thể nào.

Ngược lại, Công ty SJC luôn bị mang tiếng độc quyền để trục lợi. Từ thực tế vừa qua cũng cho thấy cần cởi bỏ sự độc quyền này.

"Nên cho phép tất cả các thương hiệu có đủ điều kiện đều có thể sản xuất vàng miếng để cạnh tranh công bằng. Thị trường, người dân sẽ quyết định lựa chọn thương hiệu mong muốn để mua vàng", bà Hằng nói.

Không quá lo nguy cơ "vàng hóa" nền kinh tế

Một phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng VN cho biết hiệp hội từng gửi đề xuất nhập vàng lên NHNN nhưng chưa nhận được phản hồi.

Tuy nhiên, nếu chưa sửa nghị định 24 về bỏ độc quyền vàng miếng SJC, việc cho phép nhập khẩu vàng cũng không có ý nghĩa nhiều. Do vậy, phải vừa sửa nghị định 24 để xóa bỏ độc quyền vàng miếng SJC vừa cho phép các DN đủ điều kiện được nhập khẩu vàng.

Cũng theo vị này, không nên quá lo ngại việc cho phép nhập khẩu vàng sẽ khiến "vàng hóa" nền kinh tế. Vì bối cảnh kinh tế VN hiện nay rất khác so với hơn 10 năm trước.

Định hướng điều hành liên tục nhiều năm nay và những năm tới đây là tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo giá trị đồng tiền… nên nguy cơ "vàng hóa" nền kinh tế sẽ không xảy ra.

* Ông Nguyễn Ngọc Trọng (giám đốc Công ty vàng Đối tác mới - NPJ):

Ngân hàng Nhà nước nên nhập vàng về bán cho DN

Do vàng nhẫn đang khan hiếm, Công ty SJC phải giới hạn lượng bán ra với 3 chỉ/người/ngày. Người dân không có lựa chọn nào khác ngoài việc mua vàng miếng SJC. Đó cũng là một trong những nguyên nhân đẩy giá vàng miếng SJC tăng.

Việc tăng nguồn cung cho thị trường, đặc biệt là vàng nhẫn, bằng cách cho nhập khẩu vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch chắc chắn sẽ giúp vàng miếng SJC hạ nhiệt.

Tuy nhiên, theo tôi, NHNN nên đứng ra nhập vàng về và bán cho các DN. Khi đó, số lượng DN được tiếp cận sẽ nhiều hơn. Nếu cấp quota nhập khẩu vàng trực tiếp, chỉ có thể cấp cho các công ty vàng lớn.

Dù vậy, để xử lý trong ngắn hạn, có thể cho các DN lớn nhập vàng nguyên liệu để sản xuất vàng trang sức, vàng nhẫn, đồng thời tính bài toán làm sao để cho các DN vàng nhỏ vẫn có cơ hội để họ mua vàng với một giá tương đương, giúp thị trường minh bạch và cạnh tranh lành mạnh hơn.

Nhập vàng nguyên liệu theo đường chính ngạch bao giờ cũng rẻ hơn vàng lậu. Do vậy, nếu được nhập vàng theo kênh chính thức với một lượng đủ lớn, vàng lậu sẽ không còn đất sống.

* Ông Lê Xuân Nghĩa (thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia):

Cho nhập khẩu, giá vàng sẽ lập tức hạ nhiệt

Theo tôi, biện pháp quan trọng nhất để bình ổn thị trường vàng trong nước là cho phép các DN kinh doanh vàng được nhập khẩu và xuất khẩu vàng một cách bình thường. Khi đó, giá vàng trong nước sẽ hạ nhiệt ngay.

Việc nhập khẩu vàng sẽ không tác động quá lớn đến tỉ giá, vì chỉ cần đến vài tỉ USD. Con số này không ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô.

Mặt khác, việc cho nhập khẩu vàng nguyên liệu về là để sản xuất vàng trang sức, rồi lại dùng chính lượng vàng trang sức đó xuất khẩu đi.

Như vậy, ngoại tệ được về. Hay nói cách khác, lượng ngoại tệ bỏ ra để nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ được bù đắp bằng lượng ngoại tệ thu về từ xuất khẩu vàng trang sức.