“Hi vọng việc sửa đổi luật này góp phần làm nồi cơm của gia đình sẽ đầy hơn, chị em sẽ vui hơn”. Mở đầu lời trình bày việc sửa đổi luật thuế này, ông Nguyễn Văn Phụng, phó vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính), nhấn mạnh. Theo ông Phụng, do sự biến động nhanh của nền kinh tế nên mức khởi điểm chịu thuế 4 triệu đồng/tháng, mức giảm trừ gia cảnh 1,6 triệu đồng/tháng không còn phù hợp với thực tiễn. Vì vậy rất cần phải điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh với thu nhập từ tiền công, tiền lương và thu nhập từ kinh doanh. Theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính sẽ trình dự án luật này vào kỳ họp tháng 5 tới, và trình Quốc hội vào tháng 10. Bộ Tài chính cũng đề xuất sẽ áp dụng luật này ngày 1-1-2014.

Tuổi Trẻ xin trích lược lại các ý kiến trao đổi giữa lãnh đạo Bộ Tài chính và các cơ quan báo chí.

* Căn cứ nào để đưa ra mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế là 6 triệu đồng/tháng? Việc áp một mức cứng như vậy sẽ rất phức tạp mỗi khi điều chỉnh vì phải sửa luật, thưa ông?

- Ông Nguyễn Văn Phụng: Việc đưa ra những con số giảm trừ này dựa trên mức độ lạm phát của mấy năm qua. Bên cạnh đó theo thống kê của Tổng cục Thống kê từ kết quả cuộc điều tra xã hội học về thu nhập và mức sống hộ dân cư năm 2010, thì thu nhập bình quân đầu người đạt 1,387 triệu đồng/tháng/người, trong đó nhóm hộ giàu nhất đạt mức bình quân 3,411 triệu đồng/tháng/người. Giả định với tốc độ tăng thu nhập bình quân mỗi năm khoảng 20% thì đến năm 2014 mức thu nhập bình quân sẽ vào khoảng 2,876 triệu đồng/tháng/người, thu nhập bình quân của nhóm thu nhập cao nhất khoảng 7,073 triệu đồng/tháng/người.

Qua đó, mức giảm trừ 6 triệu đồng/tháng tương đương 1,7 lần mức GDP bình quân đầu người năm 2014. Mức này cũng cao gấp 3,6 lần mức lương tối thiểu áp dụng đối với cán bộ, công chức (dự kiến là 1,67 triệu đồng/tháng) và đảm bảo cao hơn mức thu nhập trung bình của xã hội vào thời điểm năm 2014.

* Sẽ có bao nhiêu người được hưởng lợi nếu nâng mức giảm trừ gia cảnh như nêu trên?

- Bà Vũ Thị Mai: Nếu áp dụng mức giảm trừ mới như trên, dự kiến có khoảng 70% số người đang nộp thuế ở bậc 1 sẽ chuyển sang diện không phải nộp thuế, 70% số người đang nộp thuế ở bậc 2 sẽ chuyển sang nộp thuế ở bậc 1. Tương tự ở các bậc trên cũng sẽ có một bộ phận người nộp thuế được chuyển sang nộp thuế ở bậc thấp hơn, theo đó dự kiến giảm thu khoảng 8.150 tỉ đồng.

* Tại sao trong dự án sửa Luật thuế thu nhập cá nhân lại không tính theo mức lương tối thiếu?

- Ông Nguyễn Văn Phụng: Vì hiện tại chúng ta có nhiều lương tối thiểu như theo vùng, khu vực... Cùng với việc nâng mức giảm trừ gia cảnh, Bộ Tài chính có đề xuất sửa bậc thuế trong biểu thuế lũy tiến từng phần từ 7 xuống còn 6 và mức thuế cao nhất sẽ giảm xuống còn 30% thay mức 35% như đang áp dụng.

Bên cạnh đó, các khoản phụ cấp, trợ cấp sẽ không phải nộp thuế vì đây là các khoản bù đắp rủi ro, giải quyết khó khăn tạm thời cho người nộp thuế. Tuy nhiên các khoản thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản bao gồm cả thu nhập từ đổi nhà, đổi đất, thu nhập từ ủy quyền chuyển nhượng nhà, đất mà người được ủy quyền sẽ phải nộp thuế vì thực chất đây là chuyển nhượng bất động sản.

* Tại sao không áp dụng luật ngay trong năm 2013 mà lại để đến tận năm 2014?

- Ông Nguyễn Văn Phụng: Với tư cách người nộp thuế thì tôi cũng muốn áp dụng luật này sớm. Nhưng với vĩ mô chung thì thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp song hành. Dự kiến năm 2013 cũng sửa Luật thuế thu nhập doanh nghiệp nên chúng tôi giữ nguyên ý tưởng này.

- Bà Vũ Thị Mai: Theo chiến lược cải cách thuế 2011-2020, mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân hiện hành 25%, dự kiến sẽ điều chỉnh xuống khoảng 22-23% vào năm 2015, sau đó giảm xuống còn khoảng 20% vào năm 2020 để bảo đảm tính tương quan hợp lý giữa hai luật thuế này. Mặt khác, ngành thuế còn phải có sự chuẩn bị tuyên truyền cho người nộp thuế về chính sách mới.

Bảng mức thuế hiện hành và phương án sửa đổi