Thượng tướng Võ Tiến Trung - Ảnh: V.V.Thành

* Thưa ông, là đại biểu dự Đại hội Đảng XII, ông có nhận xét gì về Quy chế bầu cử tại Đại hội lần này?

- Không có gì khó khăn cả. Bây giờ (lúc 3g chiều 23-1) các đoàn bắt đầu thảo luận. Đại biểu có quyền ứng cử, đề cử nhân sự cho Ban chấp hành Trung ương. Nếu nhân sự được đề cử muốn rút thì cũng do Đại hội quyết định.

Như vậy là vừa tập trung, vừa dân chủ, hoà quyện với nhau rất rõ ràng.

* Quyền tự ứng cử của đảng viên được thực hiện như thế nào, thưa ông?

- Việc này theo điều lệ Đảng, nếu là đảng viên thì phải biết. Đó là gửi đơn tự ứng cử đến Đại hội.

* Nhưng người tự ứng cử sẽ phải chuẩn bị hồ sơ?

- Nếu có ai muốn tự ứng cử thì chuẩn bị hồ sơ, việc này có hướng dẫn trước Đại hội rất lâu rồi, gửi đến các đoàn. Người tự ứng cử phải có hồ sơ, lý lịch trích ngang, có nhận xét của địa phương. Hồ sơ này không có gì phức tạp.

Thông thường cuối năm các đảng viên đều có bản kiểm điểm, có nhận xét của địa phương nơi cư trú, cái đó có sẵn rồi, chỉ cần làm thêm bản lý lịch trích ngang. Cho đến lúc này chưa có nhân sự tự ứng cử.

* Vậy đại biểu đi dự Đại hội muốn giới thiệu nhân sự tham gia Ban chấp hành Trung ương khoá XII thì sao?

- Khi giới thiệu nhân sự mới (so với nhân sự trong danh sách đề cử của BCH Trung ương cũ) thì phải có lý lịch trích ngang và báo cáo với Trung ương, với Đại hội về đồng chí đó.

Nghĩa là cung cấp hồ sơ để các đại biểu dự Đại hội đọc được hồ sơ đó, xem xét có xứng đáng không để bỏ phiếu.

* Nghĩa là một đại biểu đi dự Đại hội giới thiệu ai thì phải chuẩn bị sẵn hồ sơ của người đó, để khi giới thiệu thì cung cấp luôn cho Đại hội hồ sơ nhân sự mà mình giới thiệu?

- Đúng vậy. Cá nhân tôi là Uỷ viên Trung ương khoá XI thì không được giới thiệu nhân sự mới, nhưng đại biểu tham dự Đại hội mà không ở trong BCH Trung ương cũ thì được đề cử nhân sự với cách thức như nêu trên, nghĩa là phải chuẩn bị hồ sơ nhân sự.

Chiều nay (23-1) và ngày mai (24-1), khi họp đoàn, các đại biểu có quyền giới thiệu nhân sự, thậm chí nếu không chuẩn bị kịp hồ sơ thì Ban Tổ chức Trung ương có thể làm việc theo quy trình để liên hệ với cơ sở gửi hồ sơ lên. Tất cả các đảng viên đều có hồ sơ lưu tại đơn vị.

* Chiều 23-1 khi họp đoàn thì các đại biểu sẽ được thông tin về công tác nhân sự?

- Chiều nay khi họp đoàn, đồng chí trưởng đoàn sẽ phổ biến toàn Đảng hiện nay có bao nhiêu người gửi đơn đến ứng cử. Sau đó ra Đại hội thì BCH Trung ương sẽ báo cáo trong Đại hội này ai ứng cử, ai đề cử, ứng cử và đề cử là bao nhiêu người.

Vì Quy chế bầu cử được thông qua tại Đại hội đã quy định số dư tối đa không quá 30% so với số lượng cần bầu, và trước đó Ban chấp hành Trung ương khoá XI đã chuẩn bị số lượng đề cử với Đại hội có số dư hơn 10%, cho nên khi tổng hợp danh sách ứng cử, đề cử mà số dư nhiều hơn 30% thì Đoàn chủ tịch lấy phiếu xin ý kiến Đại hội về các ứng cử viên mới (nằm ngoài danh sách Ban chấp hành Trung ương đề cử) để lấy người có số phiếu cao hơn, không nhất thiết quá bán cho đến khi đủ số dư tối đa 30%.

* Một số hãng thông tấn nước ngoài có nêu tên hai nhân sự cụ thể vào chức danh Tổng Bí thư tại Đại hội lần này. Xin ông có bình luận về thông tin trên?

- Hai nhân sự cụ thể ở đây là những đồng chí nào?

* Thưa, là Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ?

- Tôi xin nói rõ phương án của Trung ương khoá XI là để một trường hợp “đặc biệt” ở lại làm Tổng Bí thư (một nhân sự quá tuổi đang là Uỷ viên Bộ Chính trị khoá XI).

Trung ương đã giới thiệu 4 đồng chí ở lại cương vị này trong đó có Thủ tướng Chính phủ, cả 4 nhân sự đó cùng với Tổng Bí thư đương nhiệm là 5 đồng chí. Trong số đó, 4 đồng chí đó đã làm đơn báo cáo Trung ương xin rút.

Và Hội nghị Trung ương 14 đã làm rất dân chủ. Bộ Chính trị không có quyền cho rút nên đã trình ra Trung ương bỏ phiếu kín là có cho 4 đồng chí đó rút hay không. Trung ương đồng ý cho 4 đồng chí này rút. Như vậy là hoàn toàn tự nguyện.

Và một trường hợp “đặc biệt” ở đây là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

* Thưa ông, liên quan đến 4 nhân sự xin rút, nếu tại Đại hội có ý kiến giới thiệu thì sao?

- Vẫn được. Lúc đó nếu đồng chí xin rút, Đại hội sẽ bỏ phiếu hoặc biểu quyết mà tôi nghĩ là bỏ phiếu, nếu quá bán nghĩa là không cho đồng chí rút thì đồng chí trở thành ứng cử viên.