Phóng to

Còn nhớ ngày trước, cứ mỗi dịp Tết Đoan Ngọ, mồng 5 tháng 5 thì y như rằng chúng tôi lại được mẹ chuẩn bị cho mỗi đứa một phần xôi vò - cơm rượu. Vị bùi bùi, ngọt ngọt của nếp, đậu xanh trong từng nắm xôi be bé, xinh xinh ăn cùng với những cục cơm rượu trắng tinh, mềm mịn, lâu lâu nếm thêm hớp nước cơm rượu ngọt ngây nghe thật ấm lòng.

Bất kể đứa trẻ nào cũng vậy, cho dù đang ấm ức khóc hay đang giận dỗi, hễ được cho một nắm xôi vò thì y như rằng... nín khóc, thậm chí còn cười tươi toe toét. Và tôi đã yêu biết bao thứ quà quê dung dị ấy.

Những đứa dân tỉnh lẻ như chúng tôi những tưởng chỉ có ngày Tết Đoan Ngọ mới có xôi vò, cơm rượu để ăn, thế nhưng ở đất Sài Gòn “muốn gì mà chẳng có, miễn mình có đủ tiền để ăn không thôi” - nhớ lại khuôn mặt món mém của má nuôi tôi ngày trước lòng ngẫm nghĩ, quả là đúng thật. Từ những thứ quà vặt dân dã cho đến những đặc sản của khắp các vùng miền trong cả nước, hễ muốn ăn gì chỉ cần tìm đến những địa chỉ quen thuộc thì có ngay chẳng cần phải tìm kiếm đâu cho xa. Cũng không ngoại lệ, xôi vò - cơm rượu khi du nhập vào đây đã trở thành một món quà sáng đầy thú vị.

Nhấp nháp cục xôi vò, để cho nếp, đậu xanh tan trong miệng. Thưởng thức vị ngọt ngọt, bùi bùi của đậu xanh, nhâm nhi vị béo ngậy của nếp hẳn sẽ không thể bỏ qua chén cơm rượu đặt ngay bên cạnh. Vị ngọt thanh, mềm mịn của từng hạt cơm rượu như hòa vào cơ thể, kích thích các giác quan khiến cho những dây cơ thần khinh căng hết cỡ, con người mới thấm hết vị ngọt ngào của mùi vị quê hương, dân tộc, mùi vị của tình người trong đó.

Chẳng biết có đúng hay không mà thứ quà ấy từng được trịnh trọng, thành kính dâng lên các bậc vua chúa thưởng thức, để rồi trở thành một món ăn quan trọng không thể thiếu trong các mâm cỗ thờ cúng tổ tiên trong dịp Tết Đoan Ngọ về.

Đã ăn xôi vò mà không có cơm rượu đi kèm dường như nó thiếu đi một cái gì đó. Ấy vậy mà người ta đã khéo léo kết hợp hai loại thức ăn này lại với nhau để rồi tạo nên một cặp đôi duyên dáng, dễ thương.

Từ những hạt nếp bình thường được đồ chín, trộn với chút men ngọt, để nguội rồi vò thành viên tròn be bé, xinh xinh cho vào trong các hũ nhỏ, đậy nắp lại, chỉ 2 ngày sau dậy lên mùi thơm ngào ngạt. Và cũng từ những cục nếp trắng xinh ấy lại tiết ra một thứ nước trăng trắng, đục đục tựa như sữa nhưng khi uống vô lại ngọt lịm, ngây người. Những cục cơm rượu ngọt lịm, mềm mịn như làm cho nắm xôi vò vàng ươm, bùi bùi thêm hương vị đặc trưng.

Không giống như những loại quà sáng khác người ta vẫn thường hay bán, thứ xôi vò - cơm rượu nó có vẻ “chảnh” một chút với người ăn. Nó thường không được bán dạo, cũng không có hàng quán để ngồi bán mà chủ yếu được trưng bày ở một số đoạn đường đông đúc, tấp nập người qua lại. Muốn ăn bạn chỉ cần tấp vào lề, người bán sẽ nhanh tay bỏ từng bịch xôi vò - cơm rượu đã được đóng gói sẵn cho bạn. Rất nhanh chóng và tiện lợi với giá cũng cực kì rẻ và bình dân...