Ngày 14-1, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tổ chức hội nghị gặp mặt phóng viên chuyên trách bảo hiểm xã hội nhân dịp xuân Ất Tỵ 2025.

Lương hưu tăng, vì sao?

Tại hội nghị, ông Đỗ Ngọc Thọ - trưởng ban chính sách thực hiện bảo hiểm xã hội (Bảo hiểm xã hội Việt Nam) - cho biết đến tháng 12-2024, lương hưu bình quân gần 7 triệu đồng/tháng, bao gồm cả lực lượng vũ trang. Nếu tính riêng khu vực dân sự, lương hưu của người dân sẽ thấp hơn.

Như vậy, lương hưu đã cao hơn thu nhập bình quân đầu người năm 2024. Theo kết quả khảo sát sơ bộ mức sống dân cư năm 2024 vừa được Tổng cục Thống kê công bố, thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt khoảng 5,4 triệu đồng/người/tháng, tăng 8,8% so với năm 2023.

Ông Đỗ Ngọc Thọ cho hay lương hưu năm 2024 tăng chủ yếu do điều chỉnh phù hợp với chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế và điều kiện của ngân sách nhà nước cũng như quỹ bảo hiểm xã hội.

Gần nhất, theo nghị định số 75/2024 của Chính phủ về điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng, từ ngày 1-7-2024, cả nước tăng thêm 15% lương hưu so với mức hưởng của tháng 6-2024.

"Đến nay, Chính phủ có nhiều cố gắng, điều chỉnh tương thích về mặt tiền lương nhưng phải thừa nhận rằng những người công tác trước năm 1995 vẫn có tiền lương thấp hơn mặt bằng chung", ông nói.

Nguyên nhân là lương hưu sau này được quỹ bảo hiểm xã hội chi trả mà quỹ tuân theo nguyên tắc đóng - hưởng, tức đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, từ năm 1995 đến hết năm 2023, Quốc hội, Chính phủ đã điều chỉnh lương hưu 23 lần. Theo đó, lương hưu tăng từ 21 - 26 lần so với lương hưu tại thời điểm năm 1995.

Ngoài lương hưu hằng tháng, người đủ điều kiện hưởng lương hưu còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, mức hưởng từ quỹ bảo hiểm y tế lên tới 95%.

Có người hưởng lương hưu hơn 124 triệu đồng/tháng

Khi thực hiện báo cáo tổng kết Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và xây dựng Luật Bảo hiểm xã hội 2024, theo ông Thọ, người hưởng lương hưu cao nhất trú tại TP.HCM là ông T. với mức hơn 124 triệu đồng/tháng.

Trước khi nghỉ hưu, người hưởng lương hưu cao nhất Việt Nam từng làm tổng giám đốc một công ty. Tháng 4-2015, ông T. về hưu và nhận trên 87 triệu đồng/tháng. Sau 5 lần tăng lương chung của Nhà nước, người này nhận hưu trí hơn 124 triệu đồng/tháng.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam lý giải ông T. đã đóng bảo hiểm hơn 23 năm. Vào giai đoạn trước năm 2007, mức đóng của ông T. rất cao, có thời điểm bình quân hơn 200 triệu đồng/tháng do quy định thời điểm đó không giới hạn trần đóng.

Tuy nhiên, Luật Bảo hiểm xã hội 2006 có hiệu lực, quy định nêu rõ mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cao nhất bằng 20 tháng lương tối thiểu hoặc lương cơ sở.

Từ tháng 1-2007 đến tháng 3-2015, cơ quan bảo hiểm xã hội xác định số tiền đóng bảo hiểm xã hội của ông T. ở mức 15,4 triệu đồng/tháng. Bên cạnh đó, trong gần hai năm trước khi nghỉ hưu, ông T. có tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là 23 triệu đồng/tháng.

Cách tính mức lương hưu hằng tháng từ 1-7 đề xuất theo hướng nào?

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hướng dẫn về cách tính mức lương hưu hằng tháng áp dụng từ ngày 1-7-2025 tại dự thảo thông tư mới.