Phó tổng thống Mỹ Mike Pence nói chuyện với lực lượng Vệ binh quốc gia bên ngoài tòa nhà Quốc hội ở Washington ngày 14-1 - Ảnh: Reuters

Dù chỉ là 10 trong số 211 dân biểu Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ luận tội ông Trump, song đó là tín hiệu đảo chiều và chia rẽ rất đáng chú ý.

Bị công kích vì ủng hộ luận tội

Theo Đài NPR (Mỹ), trong số 10 người đó, một vài người là đại diện duy nhất của bang họ tham gia bỏ phiếu. 

Khi lựa chọn quyết định như vậy, các hạ nghị sĩ Cộng hòa này đều hiểu rõ những rủi ro chính trị sẽ đối mặt. Họ có thể bị mất phiếu ủng hộ từ cử tri và từ Đảng Cộng hòa của bang trong đợt tranh cử tiếp theo.

Không cần phải chờ lâu, bà Liz Cheney (bang Wyoming), dân biểu có vị thế quyền lực thứ ba của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, lập tức hứng chịu những chỉ trích gay gắt của Đảng Cộng hòa tại bang Wyoming cũng như từ các đồng nghiệp. Một nhóm những người ủng hộ ông Trump tại Hạ viện đã yêu cầu bà Cheney phải từ chức.

Đảng Cộng hòa tại bang Wyoming phát thông cáo chỉ trích thậm tệ bà Cheney, cho biết họ đã nhận về những lời chê trách, phỉ báng nặng nề từ các thành viên trong đảng.

Với Đảng Cộng hòa tại Wyoming, việc bà Cheney đồng thuận với Đảng Dân chủ trong việc luận tội ông Trump lần thứ hai là hành động đi ngược lại với ý chí của các cử tri đã bầu bà Cheney là người đại diện cho họ tại Hạ viện.

Tuy nhiên, bà Cheney giải thích bà quyết định đồng ý luận tội tổng thống vì tiếng nói của lương tâm. "Tổng thống lẽ ra đã có thể can thiệp mạnh mẽ và ngay lập tức để ngăn chặn bạo lực. Ông ấy đã không làm. Chưa bao giờ có một sự phản bội nào lớn hơn của một tổng thống Mỹ và lời thề của tổng thống với hiến pháp".

Các dân biểu John Katko (bang New York) và Tom Rice (bang South Carolina) cũng đã bị các nhóm bảo thủ tại bang họ lên án gay gắt, bày tỏ thất vọng về việc họ đã có quyết định không phản ánh đúng ý nguyện của người dân. 

"Chúng tôi cho rằng hành động của ông ấy rất thiếu thông tin. Nó sẽ không giúp ích gì cho việc chấm dứt tình trạng chia rẽ đất nước, mà sẽ chỉ làm trầm trọng thêm vấn đề mà thôi", nhóm bảo thủ tại bang New York nói về việc dân biểu Katko bỏ phiếu ủng hộ luận tội ông Trump.

Tâm điểm Thượng viện

Theo báo Washington Post, ông Mitch McConnell - lãnh đạo phe Cộng hòa đa số tại Thượng viện và nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa đã đánh tiếng sẽ ủng hộ việc kết tội ông Trump và ngăn ông trở lại Nhà Trắng lần nữa.

Báo New York Times nhận định phiên xử ông Trump tại Thượng viện gần như chắc chắn sẽ chỉ bắt đầu sau khi Tổng thống đắc cử Joe Biden tuyên thệ nhậm chức ngày 20-1.

Phía sau các cánh cửa phòng, các lãnh đạo của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đều đang cố gắng khai thác những điều luật sẽ cho phép Thượng viện phân chia thời gian sao cho có lợi nhất với họ giữa phiên xử tổng thống, việc phê chuẩn các đề cử nhân sự cho nội các của ông Joe Biden cũng như đề xuất gói cứu trợ khác.

Theo phân tích của nhà báo Jonathan Martin của báo New York Times, về phía Đảng Cộng hòa, ông Mitch McConnell nhận được sự ủng hộ từ các nghị sĩ Quốc hội và những nhà tài trợ lớn của đảng này nhiều hơn ông Trump. 

Tuy nhiên, ông Trump lại nhận được sự ủng hộ từ các cử tri trung thành với Đảng Cộng hòa nhiều hơn so với ông Mitch McConnell. 

Do đó, những hành xử cụ thể của Đảng Cộng hòa với phiên xử ông Trump tại Thượng viện vẫn là tình thế đang diễn ra và chưa thể xác quyết được điều gì ngay lúc này.

Cũng theo nhà báo Jonathan Martin, tính tới ngày 14-1, có thể có tới 17 thượng nghị sĩ Cộng hòa sẽ ủng hộ kết tội ông Trump và nếu tất cả đều làm như vậy trong thực tế, đó là lượng phiếu đủ dư cho 2/3 phiếu đa số cần thiết để Thượng viện kết án (với điều kiện mặc định là mọi thượng nghị sĩ Dân chủ đều bỏ phiếu thuận vấn đề này).

Lúc này có 2 câu hỏi lớn đặt ra: Từ nay cho tới lúc diễn ra phiên xử của Thượng viện, liệu sẽ còn có những sự thật nào nữa được tiết lộ không và ông McConnell sẽ bỏ phiếu như thế nào? 

Thứ nữa, nếu ông McConnell bỏ phiếu đồng ý kết tội ông Trump, liệu ông có lôi kéo những đồng nghiệp khác cùng Đảng Cộng hòa làm giống mình hay không?

AFP : Ông Trump sẽ rời Nhà Trắng sáng 20-1 khi ông Biden nhậm chức

TTO - Nguồn tin của AFP cho biết ông Trump sẽ rời thủ đô Washington DC vào sáng 20-1, đúng ngày nhậm chức của ông Biden, chứ không phải một ngày trước đó như một số thông tin đã đưa.