Quân đội Ukraine thực hiện tập trận với tiêm kích và máy bay ném bom ngày 10-8 - Ảnh: Reuters

Theo Interfax, ngày 12-8, quân đội Nga điều động thêm hệ thống tên lửa phòng không tối tân S-400 Triumph cho trung đoàn đóng tại bán đảo Crimea. Đây là động thái quân sự mới nhất hai ngày sau khi Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) tuyên bố triệt phá âm mưu tấn công Crimea từ lãnh thổ nước láng giềng Ukraine và cáo buộc tình báo quân đội Ukraine đứng sau hành động này. Giới quan sát quốc tế đang lo lắng về những diễn biến sắp tới.

Đáp trả nảy lửa

Tại Matxcơva, tình hình bán đảo Crimea trở thành vấn đề trọng tâm của cuộc họp giữa Tổng thống Vladimir Putin và các thành viên Hội đồng an ninh ngày 11-8. Theo Điện Kremlin, cuộc họp khẩn thảo luận “các biện pháp an ninh bổ sung dành cho người dân và công trình quan trọng ở Crimea sau vụ khủng bố. Cân nhắc các kịch bản chống khủng bố trên bộ, trên biển và trên không tại bán đảo”.

Chiều cùng ngày, Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo cái chết của hai quân nhân Nga ở Crimea sẽ để lại hậu quả và nếu Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko có liên quan đến vụ khủng bố, ông này có cơ may nhận lãnh vai trò “kẻ chôn vùi tiến trình hòa bình”. Trong khi đó, quân đội Nga ở Crimea cũng đã bắt đầu hành động. Hạm đội Biển Đen sẽ diễn tập chống khủng bố trong ba ngày với kịch bản “cản phá một cuộc tấn công dưới nước nhắm vào căn cứ chính”.

Đây là một phần của chiến dịch tập trận lớn Kavkaz 2016. Hơn 10 chiến hạm, trực thăng MI-8 và Ka-27PS sẽ tham gia cuộc tập trận. Hải quân Nga sẽ tiến hành các hoạt động chống khủng bố, rà phá bom mìn, cứu hộ trên biển... Các quan chức quốc phòng Mỹ cho biết họ đã chú ý đến sự di chuyển của quân đội Nga ở Crimea thời gian gần đây, tuy chưa rõ đó là quân tăng cường hay chuyển giao nhiệm vụ.

Về phần mình, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko trong cuộc họp với các cố vấn an ninh hôm thứ năm (11-8) cũng ra lệnh điều động quân đội dọc biên giới với Crimea và đưa các đơn vị ở miền đông vào tư thế “sẵn sàng chiến đấu”.

Kiev phủ nhận mọi cáo buộc từ Nga và cho rằng Matxcơva đang bịa ra cái cớ để leo thang chiến tranh. Trong khi đó, quân đội Ukraine thông báo họ đã hoàn thành các cuộc tập trận với tiêm kích và máy bay ném bom trong tuần này đúng theo kế hoạch.

Hòa bình chết yểu

Quả thật qua các phát ngôn cứng rắn của ông Putin, ai cũng có thể thấy Matxcơva đang hết sức giận dữ. Tổng thống Nga cho rằng Kiev đang “chơi trò nguy hiểm” và ông không thấy lý do gì để tổ chức các vòng đàm phán mới về hòa bình Ukraine bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tổ chức ở Trung Quốc trong tháng tới. “Những người chiếm quyền lực ở Kiev... đã chuyển sang chiến thuật khủng bố thay vì tìm kiếm giải pháp cho hòa bình” - ông Putin gay gắt trong một cuộc họp báo, đồng thời khẳng định Nga sẽ “không bỏ qua chuyện này” mà không đáp trả.

Trong một thông cáo về sự kiện này, Bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ “rất quan ngại” về căng thẳng mới giữa Ukraine và Nga xung quanh Crimea. “Chúng tôi kêu gọi kiềm chế bất cứ hành động nào có thể khiến tình hình leo thang” - người phát ngôn Elizabeth Trudeau khẩn thiết.

Một quan chức quốc phòng Mỹ nhận định nếu giao tranh quy mô lớn lại nổ ra giữa hai bên, khả năng mặt trận sẽ là khu vực Donbass ở miền đông Ukraine chứ không phải xung quanh Crimea. Thông tin từ nhiều tổ chức cho biết Nga đã tăng cường binh lính ở khu vực gần biên giới Ukraine những ngày qua.

Chuyên gia Carl Hvenmark-Nilsson thuộc Trung tâm Chiến lược và nghiên cứu quốc tế (Washington) nhận định người Nga đang kiểm soát một cuộc xung đột “mức độ vừa” bên trong Ukraine, với mục tiêu đưa nước này trở lại quỹ đạo ảnh hưởng của mình. “Đến nay, chiến lược phiêu lưu quân sự của Nga chưa tỏ ra thất bại.

Chúng ta sẽ còn chứng kiến thêm nữa” - ông Nilsson dự báo. Nhưng theo giáo sư Ivan Safranchuk (Đại học Tổng hợp Lomonosov), việc chiến sự leo thang ở Ukraine có thể khiến Nga mất đi cơ hội được phương Tây gỡ bỏ cấm vận. “Đối với Nga và cả Ukraine, việc xuống nước sau một giai đoạn căng thẳng đối đầu có thể hữu ích, chứng minh cho phương Tây thấy được tinh thần sẵn sàng thỏa hiệp của họ” - ông Safranchuk đánh giá.