Có đủ thứ hội trên Facebook: hội những người ghét thầy cô chủ nhiệm, thầy cô thiên vị, thầy cô hung dữ, ghét thầy cô vì đủ thứ lý do...

Kỳ 1: Trò nông nổi, trường bối rối

Thậm chí có những trang mang tên: “Hội những người ghét giáo viên chủ nhiệm”, “Hội những người không đỡ nổi cô giám thị trường A”... thu hút cả ngàn người “likes”, theo dõi, bình luận.

Làm sao để giảm bớt tình trạng này, đâu là phương pháp hữu hiệu để không còn những trang Facebook được lập ra chỉ để... thóa mạ thầy cô giáo của mình?

Một ngày lên lớp như mọi ngày, cô N.A., giáo viên toán một trường THCS tại quận 3, TP.HCM, tá hỏa khi nhận được nhiều tin nhắn chia sẻ về việc hình ảnh của cô bị cắt ghép phản cảm trên mạng xã hội kèm những lời bình luận ác ý của học trò.

Nhớ lại cách đây vài ngày có nặng lời với một số nữ sinh do các em không làm bài tập, cô báo với ban giám hiệu để điều tra việc này nhưng không có kết quả vì những người bình luận đều núp dưới những cái tên xa lạ...

Phải mất nhiều ngày cô N.A. mới có thể bình tĩnh xuất hiện trước mặt học trò.

Nơi học trò tha hồ “xả”

Thế giới mạng với những tính năng hiệu quả của nó trong việc tương tác giữa cộng đồng mạng đã trở thành nơi học sinh có thể thoải mái “xả” những bức bối, khó chịu của mình về trường, lớp, giáo viên.

Đáng nói là hệ lụy của nó không dừng lại trong thế giới ảo, mà còn tác động rất lớn đến đời sống dạy học của những giáo viên không may bị “ném đá” trên mạng xã hội.

Không ít giáo viên bị khủng hoảng, bối rối, bất an khi bị bêu xấu trên mạng bởi một học trò ẩn danh nào đó.

Tại một trường THPT ở Q.10, TP.HCM, giám thị mới về trường quá nguyên tắc và chưa khéo trong giao tiếp với học trò nên một nhóm học sinh đã lập riêng Hội những người anti (chống đối) giám thị C., nhận được hàng trăm người likes (yêu thích).

Hằng ngày, em nào có bất cứ vấn đề gì liên quan đến cô giám thị đều lên trang này để “cập nhật”, mời gọi mọi người cùng vào bình phẩm với những lời lẽ không thân thiện, gọi giám thị C. bằng những từ “con mẹ”, “mụ”, “thím”...

Thậm chí học trò còn đặt những biệt danh tục tĩu để gọi cô giáo này. Là một giáo viên tỉnh mới về nhận nhiệm sở, tuổi nghề còn trẻ, cô giáo đã “sốc” một thời gian dài.

Trang này chỉ ngưng hoạt động khi cô này không còn làm giám thị nữa và được nhà trường tạo điều kiện chuyển công tác khác.

Tương tự, một nhóm học sinh lớp 11 tạo một trang mạng để chế giễu bạn bè, thầy cô bằng cách ghép hình những người mình không thích vào những hình ảnh khác một cách khả ố, phản cảm.

Nhà trường điều tra bằng nhiều cách, làm việc với các học sinh này và kêu gọi học sinh trong trường phản ứng lại trang này, từ đó trang này mới chấm dứt hoạt động.

Không chỉ dừng lại ở bêu xấu, không ít trang mạng do học sinh lập nên còn vu khống, bịa chuyện về những giáo viên mà các em ghét để thỏa mãn cơn bức xúc của mình.

Cô A.M., một giáo viên THPT tại Q.Bình Thạnh, cũng suy sụp một thời gian khi bị học trò đăng ảnh, nêu tên trên Facebook (FB) kèm những bình luận về... số đo ba vòng, thản nhiên bình luận về ngoại hình, dáng đi, bịa chuyện, xuyên tạc lời nói của cô theo hướng phản cảm.

Một giáo viên Trường THPT K.L., Hà Nội chia sẻ: “Nhiều năm trong nghề nhưng tôi rất bất ngờ khi được cán bộ lớp copy nội dung học sinh lớp tôi chủ nhiệm nói xấu tôi trên FB. Có em dùng những lời lẽ bậy bạ, suy diễn về đời tư, cách ăn mặc... Sốc nhưng tôi cũng bình tĩnh để hiểu sự việc. Trước đó, một vài em bất bình khi bị tôi khiển trách vì trốn tiết đã lên mạng bày tỏ ấm ức. Lập tức có thêm một số em khác do không hiểu thấu đáo chuyện cũng tham gia bênh vực bạn. Có những em bình thường tỏ ra rất ngoan nhưng cũng đồng tình bằng cách “like” vào những bình luận không nghiêm túc”.

Cấm hay không cấm?

Đầu năm 2013, Trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội đưa ra quy định sử dụng FB với bốn điều “cấm kỵ” và một số lưu ý đối với học sinh. PGS Văn Như Cương, với tư cách là hiệu trưởng nhà trường, khi đó đã giải thích: “Không phải chỉ là chuyện “nói xấu thầy cô giáo” mà tôi thấy nhiều học sinh sử dụng mạng xã hội để nói tục, chửi bậy, dùng tiếng lóng để nói xấu người khác. Từ chuyện chỉ “nói cho sướng” dẫn tới nhiều hệ lụy đáng tiếc xảy ra trong giới học sinh đô thị. Vì thế, tôi quyết định có những “cấm kỵ” và những “lưu ý” đối với học sinh của trường. Có nhiều em không đồng tình vì cho đây là nơi tự do ngôn luận nhưng nhiều em ủng hộ. Quy định đưa trên trang web của trường đã có tới hàng ngàn lượt like, chủ yếu của học sinh. Tình hình nói bậy trên FB đối với học sinh Lương Thế Vinh cũng bớt dần”.

Tuy nhiên, cho tới nay Lương Thế Vinh vẫn là trường duy nhất ở Hà Nội chính thức đưa ra quy định về sử dụng FB. Ở nhiều trường khác, việc này chưa được quan tâm, hoặc với những quan điểm “mềm dẻo” hơn có lãnh đạo nhà trường cho rằng “cấm không phải thượng sách”.

TS Nguyễn Tùng Lâm, hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội), cho biết: “Trường tôi cũng có thời gian đau đầu vì chuyện học sinh lên FB phát ngôn bậy bạ, rồi mâu thuẫn, gây ra nhiều rắc rối. Không cấm nhưng trường đã phải có một chương trình riêng để nói với học sinh về việc nên sử dụng FB thế nào, điều gì nên cân nhắc, nên tránh. Tuổi các em không hiểu những hậu quả của thế giới mạng, nên trách nhiệm của người lớn là phải tư vấn để các em biết thế giới mạng là con dao hai lưỡi, nếu không sử dụng đúng cách, nếu quá đà, bồng bột, hậu quả khó lường sẽ xảy ra cho mình và nhiều người”.

Tương tự, thầy Cao Đức Khoa, hiệu trưởng Trường THCS Võ Trường Toản (Q.1, TP.HCM), chia sẻ: “Nhiều em lên mạng để phản ứng lại thầy cô khi bị la rầy hay lập trang để nói xấu bạn bè... Trường phát hiện gọi lên chấn chỉnh ngay về việc các em cần dùng những lời lẽ phù hợp khi góp ý. Gần đây nhất là vụ học sinh khối 7 phản ứng giáo viên chủ nhiệm. Cô giáo đã báo cáo ban giám hiệu và nhà trường đã gặp các học sinh này để nhắc nhở, yêu cầu chấm dứt. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp học sinh giấu tên hoặc việc đã xảy ra rồi thầy cô mới phát hiện”.