Lão Pháo Nhi ghi nhận thêm một thành công mới của đạo diễn Phùng Tiểu Cương, nhưng lần này là với tư cách diễn viên chính - Ảnh: ent.qianlong.com

Một Bắc Kinh của cũ và mới, của những kẻ thất thế lạc thời tìm niềm vui nhàn tản ngày thường đến một đám trẻ của những thế lực mới ăn chơi ngông cuồng sa đọa. Bọn họ dường như chẳng liên quan gì cho đến khi những kẻ đại diện cho cái cũ và mới ấy va chạm vào nhau.

Vai diễn xuất sắc của Phùng Tiểu Cương

Bộ phim mở đầu với nhịp phim khá chậm rãi, như phong cách của các bộ phim nghệ thuật của thế hệ thứ năm.

Lão Pháo Nhi (Phùng Tiểu Cương) - một đại diện tiêu biểu cho thế hệ cũ ở Bắc Kinh - dường như bật ra hẳn khỏi dòng chảy cuồng nhiệt của một thành phố đang phát triển từng ngày.

Lão Pháo Nhi sống đủng đỉnh ở một khu phố cũ, với một cửa hàng bánh rán sống qua ngày, ngày ngày chơi với con nhồng biết nói, đạp xe loanh quanh trên những con phố cổ hoặc thi thoảng làm kẻ hòa giải cho những vụ lộn xộn trên phố.

Trong một vụ va chạm giữa cảnh sát trật tự và một người điều khiển môtô cũ chở khách không có giấy phép sử dụng xe, lão Pháo đứng ra giải quyết.

Lão bỏ tiền túi (và mượn tạm của một thằng nhóc bên cạnh) cho đủ số tiền 2.000 tệ (khoảng 300 USD) cho người điều khiển môtô bạn lão đền bù cho vụ va quẹt với một chiếc ôtô, nhưng đồng thời lão cũng bắt viên cảnh sát phải chịu lại một cái tát của người lái môtô vì trước đó tay cảnh sát đã tát ông ta.

Dù là một kẻ đã qua thời, nhưng ta có thể thấy lão Pháo có một uy lực ngầm và khiến người khác phải vị nể.

Trong một lần đón tàu điện ngầm vào khu phố trung tâm thăm thằng con trai sáu tháng nó không về thăm lão, một mối quan hệ cha con không mấy tốt đẹp, lão được biết thằng con trai của mình đang bị một đám côn đồ con nhà giàu bắt cóc.

Thằng con của lão tức giận do bị đánh nên trả đũa bằng cách rạch một đường lớn trên chiếc siêu xe của tên cầm đầu đám siêu xe, không có tiền đền bù nên bị chúng bắt nhốt lại cho đến khi có đủ tiền để giải quyết.

Và dường như đến lúc ấy, mạch chính của bộ phim mới được bắt đầu hé lộ và càng làm bật lên phẩm chất của một kẻ hết thời từng có một quá khứ hảo hán giang hồ...

Phùng Tiểu Cương - một tên tuổi lớn của thế hệ điện ảnh thứ năm ở Trung Quốc - dường như rất hoàn hảo với vai Pháo Nhi, vai chính đầu tiên của ông.

Vẻ lạc thời hiện lên ở hình thức xú nam (xấu trai), ăn bận lỗi mốt nhưng cái khí chất thì hiện rõ ở phong thái điềm tĩnh, lạnh lùng. Và trong bất cứ tình huống nào cũng khó thấy được lão đánh mất cái khí chất đó.

Trong cuộc đối đầu với đám giang hồ thế lực mới, chúng cười nhạo và sỉ nhục lão khi lão đưa ra số tiền 2.000 tệ để chuộc con. Khi chúng đưa ra con số tiền chuộc lên đến 100.000 tệ, số tiền ngoài khả năng của mình, lão vẫn điềm tĩnh hứa ba ngày sẽ có đủ số tiền để chuộc con.

Cũng qua cái nhìn của lão, một Bắc Kinh mới hiện lên đầy hãnh tiến và vô cảm. Một đám trẻ không biết phép tắc lễ nghĩa, con người vô cảm và đầy rẫy nghi kỵ. Một đám đông theo dõi một vụ nhảy lầu đòi tự tử đầy phấn khích như một sô truyền hình thực tế, và dường như không ai muốn dây vào phiền lụy khi người khác gặp sự cố trên phố.

Dùng nhân vật “kiểu cũ” để mô tả một xã hội mới

Nhưng giữa những thứ bát nháo của một xã hội hãnh tiến và đám trẻ con nhà giàu không biết phép tắc, Pháo Nhi không đơn độc khi bên cạnh có những người đàn em sẵn sàng xả thân vì lão, một người đàn bà sẵn sàng đưa lão số tiền lớn để chuộc con...

Đạo diễn Quản Hổ (Hu Guan) - một đại diện của thế hệ thứ sáu của điện ảnh Trung Quốc - tất nhiên cũng không đưa ra cái nhìn phán xét và dùng con mắt của người cũ để phản biện xã hội. Trong một đoạn thoại, lão Pháo Nhi nói “điều đáng lo ngại của xã hội ngày nay là dùng chính quá khứ của chúng ta để soi chiếu”.

Tất nhiên, góc nhìn của bộ phim là của Pháo Nhi và tinh thần của nhân vật này dường như xuyên suốt bộ phim, cái nhìn của một người cũ vào một xã hội mới mà ông ta đã thuộc về kẻ bên lề. Nhưng đạo diễn chọn thêm một góc nhìn khác, song song để tạo sự đối sánh.

Hai nhân vật đại diện cho thế hệ mới là Hiểu Ba (Lý Dịch Phong đóng) - con trai của lão Pháo và Tiểu Phi (Ngô Diệc Phàm) - kẻ cầm đầu băng nhóm giang hồ mới.

Hiểu Ba xa lạ và căm ghét cha mình, bởi “ông ở đâu khi mẹ tôi chết, khi tôi lớn lên không một ai bên cạnh?”.

Còn Tiểu Phi là con của một quan chức tham nhũng, sẵn sàng được cha bỏ tiền để xóa một vụ án mạng đâm xe chết người của con trai.

Đó là hai người trẻ lạc lối vì chúng không tìm thấy niềm tin và bị cuốn theo một xã hội mới mà đồng tiền có thể giải quyết tất cả.

Và khi cả hai lần lượt bị thu phục bởi lão Pháo Nhi - một người lạc thời nhưng không bao giờ đánh mất phẩm chất của mình, phẩm chất của một kẻ trượng nghĩa và không bao giờ khuỵu gối trước bất cứ thế lực nào, chúng dường như tìm được một giá trị để nương vào. Như câu nói của Tiểu Phi với lão Pháo “trước khi gặp ông, tôi cứ nghĩ những người như ông chỉ có trong tiểu thuyết võ hiệp”.

Lão Pháo Nhi là một bộ phim dùng nhân vật “kiểu cũ” để mô tả một xã hội mới, thật ra cũng là một dạng phim “hoài cổ” đang thịnh hành của điện ảnh Trung Quốc gần đây, để nhớ về những giá trị của một thời chưa xa đã bị cuốn phăng trong sự phát triển chóng mặt của xã hội kiểu mới.

Phùng Tiểu Cương và Ngô Diệc Phàm trên poster phim Ảnh: ent.qianlong.com Lão Pháo Nhi (Mr. Six) ra mắt tại Trung Quốc vào tháng 12-2015 và trở thành một trong những bộ phim ăn khách nhất cuối năm với doanh thu lên đến 137 triệu USD. Phùng Tiểu Cương sau đó giành giải nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại giải Kim Tượng 2016. Đây là giải thưởng diễn xuất đầu tiên của vị đạo diễn sinh năm 1958 này sau rất nhiều bộ phim ăn khách do ông đạo diễn như Thiên hạ vô tặc, Chỉ tiếp người thành ý... Ngoài LHP Venice, phim cũng được trình chiếu ở LHP Toronto.