Lao động người Philippines tại một nhà máy ở Hiroshima (Nhật Bản) - Ảnh: REUTERS

Tokyo có thể là thành phố nhiều nhu cầu, mức lương cao, nhưng chính phủ đề xuất đưa lao động nhập cư ra ngoài rìa các thành phố lớn. Đó là nội dung đề xuất tại cuộc họp ủy ban đảng cầm quyền hôm 17-12.

Theo đề xuất này, chính quyền sẽ thu hút lao động nước ngoài bằng chương trình thị thực ưu tiên các vùng xa xôi thay vì tập trung vào các thành phố lớn.

Chương trình visa này được quốc hội thông qua tháng trước, dự tính sẽ áp dụng từ tháng 4-2019.

Tuy nhiên nó gây tranh cãi về phương án xử lý bối cảnh dòng người lao động nhập cư tràn vào nước Nhật, mang theo văn hóa và ngôn ngữ khác biệt.

Tokyo vì vậy hi vọng sẽ tạo ra một hệ thống đảm bảo lợi ích cho cả người lao động nước ngoài, doanh nghiệp và cộng đồng.

Muốn vậy, một cách thức được bàn thảo là chú trọng vào tài năng - lao động tay nghề cao, phân bổ đều tới cách thành phố lớn cũng như các vùng hẻo lánh.

Hiện nay các thành phố có mức lương cao như Tokyo quá đông đúc, trong khi nhiều khu vực hẻo lánh lại thiếu lao động và không được người làm chính sách ngó ngàng.

Chương trình thị thực mới này, theo đề xuất, cũng bao gồm nhiều sáng kiến hỗ trợ lao động nước ngoài về ngôn ngữ, cũng như thiết lập khoảng 100 trung tâm trợ giúp rải khắp đất nước để giải quyết nhu cầu của lao động.

Công nhân nước ngoài từ 14 lĩnh vực mà người Nhật đang cần sẽ nằm trong diện được xét thị thực mới, bao gồm điều dưỡng, dịch vụ ăn uống và công trình. 

Theo hướng giải quyết của chính phủ, trong 5 năm kể từ tháng 4-2019, họ sẽ nhận tối đa 340.000 người. Giới hạn này đặt ra nhằm ngăn tình trạng tác động ngược, ảnh hưởng tới lao động và đời sống người Nhật.

Nikkei Asian Review ngày 16-12 cũng cho biết Nhật Bản đang lên kế hoạch miễn trừ thị thực cho lao động tay nghề cao, thông qua các đợt kiểm tra và thẩm định bằng cấp.

Điều này có nghĩa nếu một điều dưỡng người Việt Nam có bằng trong nước phù hợp với diện xét duyệt, tấm bằng ấy cũng có giá trị với người Nhật và được xem xét hưởng thị thực mới.

Các nguồn thạo tin cho biết một nghiên cứu chi tiết đã được tiến hành trước tiên ở lĩnh vực điều dưỡng, một trong 14 ngành người Nhật đang thiếu.

Tuy vậy về nguyên tắc, người muốn làm việc ở Nhật theo dạng này cũng phải vượt qua các đợt kiểm tra kỹ thuật và ngôn ngữ.

Theo Nikkei, các bài kiểm tra ấy được cho sắp triển khai chủ yếu tại Việt Nam, Philippines và một số nước châu Á. Chính phủ Nhật đang thảo luận về cách thức và kế hoạch kiểm tra đối với các ứng viên ở từng nước.