Nhiều người dân “đau đầu” với đống tiền xu do chẳng cửa hàng nào nhận chi trả bằng tiền xu, trong khi ngân hàng cũng từ chối đổi - Ảnh: T.Đạm

Anh Nguyễn Minh Dũng (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) cho biết chưa kịp mừng với số lượng lớn tiền xu thu được sau khi “mổ” heo đất vào dịp cuối năm, hai bé con nhà anh mếu máo kể đã bị các cửa hàng gần nhà, căngtin nhà trường từ chối nhận tiền xu.

Vợ chồng anh đem ra chợ cũng bị chê, đến ngân hàng (NH) để đổi cũng bị từ chối. “Tôi chẳng biết ăn nói với hai bé con nhà tôi thế nào, chẳng lẽ bảo tiền này không còn giá trị hoặc đem đổ bỏ” - anh Dũng phản ảnh.

Đổi tiền xu ở đâu?

Ghi nhận của Tuổi Trẻ cho thấy tại các chợ, tiệm tạp hóa trên địa bàn TP.HCM, tiền xu đều bị trả lại khi người mua đưa tiền thanh toán, với lý do bây giờ ai còn xài tiền xu nữa. Còn tại các siêu thị, khi được thối các đồng tiền xu, khách hàng đều không còn ai buồn lấy.

“Có lấy về cũng xài được đâu, cửa hàng nào cũng từ chối. Cũng có NH chấp nhận đổi tiền xu nhưng tính phí kiểm đếm rất cao trong khi mình đâu có “trữ” nhiều tiền xu, nên đành đem về nhà làm... kỷ niệm” - chị Hồng (Q.Phú Nhuận) nói.

Trao đổi với chúng tôi, một lãnh đạo NH Nhà nước chi nhánh TP.HCM thừa nhận có thực tế tiền xu bị “ghẻ lạnh”, bị các cửa hàng từ chối khi người mua thanh toán bằng tiền xu.

Theo vị này, bản thân NH Nhà nước thời gian qua cũng chỉ thu lại tiền xu từ các tổ chức tín dụng chứ hầu như không chi ra, trừ trường hợp có đề nghị của siêu thị hoặc doanh nghiệp có sử dụng máy chuyên dùng xài tiền xu.

“Về nguyên tắc, các NH thương mại phải đổi tiền xu cho người dân. Nhưng thực tế một số NH từ chối đổi hoặc thu phí khi khách hàng nộp tiền xu vì một số lý do như kiểm đếm khó, sợ tồn vốn vì muốn nộp tiền xu thì NH phải tập trung đủ số lượng và làm theo đúng quy cách, phân loại mệnh giá trước khi đem đến NH Nhà nước để đổi, mất thời gian dài, vốn bị tồn.

“Để tạo điều kiện cho người dân, hiện chúng tôi đã tổ chức đổi trực tiếp tiền xu cho người có nhu cầu. Do đó, nếu bị NH từ chối hoặc đòi phí, người dân có thể đến đổi trực tiếp tại NH Nhà nước” - vị này khẳng định.

Chộn rộn đổi tiền lì xì

Thời gian gần đây, các trang mạng cũng bắt đầu tràn ngập quảng cáo đổi tiền lì xì với đủ mọi mệnh giá. Liên hệ với một điểm đổi tiền lì xì được quảng cáo trên mạng xã hội có địa chỉ ở đường Nguyễn Kiệm (Q.Gò Vấp), chúng tôi được nhân viên tại đây cho biết đã hết hàng, đồng thời đề nghị chúng tôi cho số điện thoại để liên lạc lại khi có hàng.

Người này cũng cho biết năm nay chỉ có loại mệnh giá từ 50.000 đồng trở xuống, với phí đổi tiền cho loại mệnh giá từ 20.000 đồng trở lên là 6% cho khoản tiền đổi trên 10 triệu đồng và 7% cho khoản tiền dưới 10 triệu đồng, nhưng mức phí có thể thay đổi tùy theo nhu cầu.

Một điểm đổi tiền khác ở đường Lê Quang Định (Q.Bình Thạnh) cho biết bắt đầu đổi tiền từ ngày 5-2 với mức phí 5-12%.

“Các mệnh giá nhỏ, 5.000-10.000 đồng, phải chịu phí đến 12% nếu đổi số lượng ít, riêng tiền mệnh giá lớn và số lượng nhiều sẽ có mức phí thấp hơn” - người này cho biết. Một số trang còn rao bán các loại tiền cotton mệnh giá 10.000, 20.000, 100.000 đồng với giá gấp 2-3 lần mệnh giá.

Theo NH Nhà nước chi nhánh TP.HCM, việc cung ứng tiền mới cho các NH và kho bạc để chi cho doanh nghiệp, người dân và các đối tượng hưởng lương từ ngân sách được bắt đầu từ ngày 21-1.

Riêng việc đổi tiền mới để lì xì của người dân không phải nhiệm vụ thiết yếu của hệ thống NH, nên NH chỉ đáp ứng một phần nhu cầu này chứ không thể cung ứng tiền mới với số lượng lớn