Read this on Tuoitrenews.vn

Phóng to

Một công nhân Trung Quốc làm việc trên công trình thủy điện Sông Bung 4 - Ảnh: V.Hùng

Phóng to

Ông Nguyễn Đức Nguyên - Ảnh: Trung Tân

Ông Nguyên cho biết:

- Thời hạn tối đa để cơ quan chức năng Đắk Nông “chờ đợi” số lao động không phép người Trung Quốc này hoàn chỉnh bằng cấp và lý lịch tư pháp là hai tháng kể từ ngày 5-8 (ngày phát hiện số lao động Trung Quốc không phép - PV). Sau đó nếu ai không đủ điều kiện cấp phép lao động, chúng tôi sẽ kiến nghị Bộ Công an trục xuất khỏi Việt Nam.

Khó kiểm soát chất lượng lao động

* Trực tiếp kiểm tra ở công trường Nhà máy alumin Nhân Cơ, ông có nhận định gì về những việc mà lao động Trung Quốc đang làm?

- Tôi không khẳng định họ là lao động giản đơn, vì tôi không cấp phép cho lao động giản đơn nào cả. Nhưng qua kiểm tra tại công trình, đúng là rất nhiều lao động Trung Quốc làm những việc rất đơn giản như cột dây thép, ráp giàn giáo, uốn sắt như Tuổi Trẻ nêu... Tôi đặt vấn đề với nhà thầu, họ xác nhận đó là việc giản đơn nhưng bố trí ai làm là việc của họ. Có một số việc lao động Việt Nam làm không được như lắp giàn giáo móng ở độ sâu hàng chục mét, làm việc liên tục 15, 16 tiếng/ngày, đồng thời tính kỷ luật của công nhân Việt Nam không cao bằng.

* Chủ trương của Nhà nước ta là không cho phép đưa lao động phổ thông người nước ngoài vào Việt Nam, vì sao lại có đến 193 lao động phổ thông Trung Quốc tại Nhân Cơ?

- Cần phải nói dự án Nhà máy alumin Nhân Cơ là dự án EPC (thầu trọn gói). Người ta coi nó giống như một gánh hát: có kép chính, kép phụ, kéo phông, bưng bê... Bởi thế nhà thầu Chalieco cũng có kỹ sư, công nhân, lái xe, tạp vụ...

Về nguyên tắc, đúng là không cấp phép cho lao động giản đơn ngoài nước nhưng luật lại có thêm hướng mở là cho phép lao động có thâm niên năm năm kinh nghiệm. Chữ “kinh nghiệm” này rất trừu tượng, kinh nghiệm lao động phổ thông hay kỹ thuật không thấy nói. Việc xác nhận lao động có kinh nghiệm lại hoàn toàn do nước mà lao động mang quốc tịch xác nhận, đơn vị cấp phép lao động chỉ biết căn cứ vào đấy để cấp phép. Nếu chỉ kinh nghiệm ba năm nhưng họ xác nhận năm năm thì cũng chịu. Mình đâu thể qua nước họ để kiểm tra được, “chết” là ở chỗ ấy! Ngay cả các kỹ sư, chuyên gia chúng tôi chỉ có bản công chứng của Trung Quốc, bản dịch của tư pháp. Còn bằng thật, chúng tôi không thấy.

Có lỗi của cơ quan quản lý

* Ban quản lý dự án alumin Nhân Cơ xác nhận số lao động Trung Quốc không có giấy phép luôn dưới 50%. Ông có thấy bất thường?

- Có hai nguyên nhân: do lao động Trung Quốc không có lý lịch tư pháp và chứng minh bằng cấp chuyên môn. Lao động Trung Quốc cứ lý giải là khi đi làm ở nước ngoài không khi nào mang theo chứng nhận bằng cấp. Nhưng chúng tôi kiên quyết, sau một tháng không bổ sung sẽ xử phạt, nếu không bổ sung được sẽ kiến nghị trục xuất. Còn lao động không phép cao là do ban quản lý dự án alumin không báo cáo sớm, theo quy định có lao động đến là ban quản lý phải báo.

* Vậy nếu ban quản lý dự án alumin không báo cáo thì mình cũng không biết?

- Có biết chứ, vì chúng tôi có kiểm tra.

* Vậy tại sao có tới 172 lao động Trung Quốc không có giấy phép tại Nhân Cơ, nhiều người đã đến Nhân Cơ 4-5 tháng mới phát hiện?

- Thật ra không phải lúc nào chúng tôi cũng bám theo các công trường, thanh tra lao động của sở chỉ có bốn người. Nhưng qua việc này chúng tôi thừa nhận là có sự chậm trễ trong việc nắm bắt tình hình lao động Trung Quốc tại Nhân Cơ. Vừa rồi chúng tôi có chấn chỉnh rất nhiều, không chỉ riêng Sở Lao động - thương binh & xã hội, cả các sở, ban ngành khác cũng tăng cường kiểm tra, xử phạt với những sai phạm của các lao động Trung Quốc.