Người thợ "hồi sinh" ngòi bút

Giữa guồng quay công nghệ, khi phím gõ lách cách dần thay thế nét chữ viết tay thì vẫn còn những người say mê bút máy và những người thợ âm thầm giữ gìn nghệ thuật viết tay qua việc sửa chữa từng cây bút.

Tại một góc nhà nhỏ ở quận Hoàng Mai (TP Hà Nội), anh Nguyễn Bảo Ngọc, 35 tuổi, người đã có hơn mười năm kinh nghiệm trong nghề sửa bút máy, cặm cụi bên chiếc bàn quen thuộc, say mê với từng ngòi bút, thân bút.

Công việc sửa bút máy không chỉ đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên nhẫn mà còn cần hiểu biết sâu sắc về cơ chế hoạt động của bút. Từ thuở đi học, anh Ngọc đã say mê những đường nét mượt mà của bút máy. Ban đầu, anh tự sửa chữa bút cho con, rồi dần dần nhận sửa giúp bạn bè, đồng nghiệp. Đến khi lập gia đình, niềm đam mê ấy trở thành một công việc thực thụ.

"Sau khi nghịch phá đủ trò, tôi đã mày mò tự cân chỉnh bút để thỏa mãn nhu cầu của bản thân, vài người bạn thân thiết cũng thường gửi bút đến nhờ tôi sửa cho. Dần dà tôi nghĩ tại sao mình không lan truyền niềm vui "vở sạch chữ đẹp" đến cho mọi người nhỉ?", anh Ngọc cười chia sẻ.

Vậy là anh quyết định thiết kế một trang web sửa bút máy. Từ đó, khách hàng không chỉ ở Hà Nội mà còn từ nhiều tỉnh thành khác cũng gửi bút về nhờ anh phục chế.

Có những cây bút chỉ mất hai, ba giờ để sửa, nhưng cũng có cây hỏng nặng, anh phải tỉ mẩn suốt hai, ba ngày mới hoàn thành.

Anh Ngọc tâm sự: "Bút máy không chỉ dùng để viết mà còn là kỷ niệm, là kỷ vật gắn bó với nhiều người.

Có người mang đến sửa cây bút cha để lại, có người giữ mãi cây bút được tặng nhân dịp tốt nghiệp, họ rất trân quý, vì vậy mình cũng cố gắng hết sức có thể để sửa lại".

Ngày làm việc bắt đầu từ sáng sớm, khi anh nhâm nhi tách cà phê bên chiếc bàn nhỏ cạnh khung cửa sổ. Trước tiên, anh tháo rời từng bộ phận bút để kiểm tra lỗi. Sau đó, anh liên hệ với khách, thông báo tình trạng, giá cả, và chỉ khi khách đồng ý, anh mới bắt tay vào sửa chữa. Mỗi lần sửa xong, anh luôn quay lại video để khách có thể nhìn thấy quá trình "hồi sinh" cây bút của mình.

Giá sửa chữa mỗi cây bút dao động từ 200.000 đến 500.000 đồng tùy vào mức độ hư hỏng. Anh Ngọc cho biết 99% bút mực xuất xưởng đều có lỗi nhỏ ở ngòi, tạo nên những cảm giác viết khác nhau ngay cả với cùng một mẫu bút. Vì vậy, việc cân chỉnh, mài ngòi, vệ sinh bút và tư vấn chọn mực phù hợp cũng là một phần quan trọng trong công việc của anh.

"Mình thích cảm giác khi viết bằng bút máy, nét chữ có hồn hơn, có cảm xúc hơn. Mỗi lần phục chế một cây bút cũ, thấy nó hoạt động trơn tru trở lại là một niềm vui khó tả. Càng ngày càng ít người biết đến nghề này, nhưng chỉ cần còn người yêu thích bút máy, còn người muốn giữ lại kỷ vật của mình thì nghề sửa bút vẫn sẽ tồn tại", anh Ngọc tâm sự.

Và thế là, trong căn phòng nhỏ của những người thợ sửa bút, giữa những lọ mực xanh, đỏ, tím, đen, từng cây bút máy lại được hồi sinh để tiếp tục viết nên những câu chuyện, những nét chữ mang theo tâm hồn người cầm bút.

Hơn ai hết chính những người thợ sửa bút này hiểu sâu sắc một cây bút có thể gắn bó với chủ nhân qua năm tháng, trở thành một phần ký ức. Khi bút hỏng, người ta không vội vứt đi, mà tìm đến những người thợ tận tâm để phục hồi. Đó không chỉ là một cái nghề, mà còn là một sự nâng niu những giá trị xưa đang dần bị lãng quên trong dòng chảy của thời đại.

Giữ hồn cốt nét chữ xưa

Niềm đam mê bút máy của ông Ngô Việt Dũng (58 tuổi, TP Hà Nội) cũng bắt đầu từ sở thích viết tay. Đối với ông, cảm giác khi một chiếc bút máy chạy trên trang giấy mượt mà, tạo nên những đường nét sắc sảo là một hứng thú đặc biệt.

Tuy nhiên, càng sử dụng, ông càng nhận ra giá trị độc đáo của những cây bút lâu năm này không chỉ nằm ở vẻ đẹp, mà còn là những câu chuyện đằng sau chúng. Có những cây bút gắn bó với một người qua nhiều năm tháng, có cây lại mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc.

"Ban đầu, tôi chỉ tìm hiểu cách bảo dưỡng, thay ngòi bút hay làm sạch. Sau đó, tôi đi sâu hơn vào việc phục chế những cây bút cổ. Đối với tôi, mỗi lần phục hồi một chiếc bút là mang lại cho nó một cuộc đời mới, giúp người chủ tiếp tục viết những câu chuyện của mình", ông Dũng tâm huyết chia sẻ.

Với hơn 15 năm kinh nghiệm, ông đã "tái sinh" hàng trăm cây bút, từ những cây chỉ cần vệ sinh, thay ngòi, tới những cây bị hỏng nặng cần làm lại hoàn toàn. Ban đầu, ông chủ yếu sửa cho bạn bè trong cộng đồng chơi bút, nhưng với sự am hiểu và tâm huyết, dần dần nhiều người biết và tìm đến ông nhờ giúp.

Ông Dũng nói: "Tôi không đặt nặng chuyện phí sửa, có những cây chỉ lấy công tượng trưng, có cây mất nhiều thời gian hơn thì thu phí hợp lý. Nhưng với tôi, quan trọng nhất vẫn là giúp những cây bút có thể tiếp tục được sử dụng thay vì nằm lặng lẽ trong một góc nào đó. Với tôi, đó cũng là một cách giữ gìn hồn cốt của nét chữ xưa".

Trong số những lần sửa đáng nhớ, ông nhắc tới một cây bút Montblanc 146 vỏ bạc, đây là một loại bút cổ có cơ chế hiếm, hệ thống bơm mực bị hỏng hoàn toàn. Để sửa chữa, ông phải mất rất nhiều công sức gia công lại một số chi tiết, sao cho thay thế phần bị hỏng mà vẫn giữ nguyên được hồn của cây bút quý hiếm.

Dẫu vậy, chính những ca khó mới làm ông thêm yêu công việc đặc biệt này. Vì không chỉ đơn thuần là sửa chữa, mà đó còn là một hành trình tìm hiểu lịch sử, kỹ thuật và sự sáng tạo của những người chế tác bút ngày xưa.

Mặc dù đang vận hành Bút máy Sao Khuê, một nơi chuyên về bút máy, mực và các sản phẩm liên quan, ông Dũng vẫn tiếp tục công việc sửa chữa, phục chế bút máy như một niềm đam mê không thể bỏ.

Ngoài ra, ông còn tổ chức các hoạt động nhằm lan tỏa văn hóa viết tay, giúp nhiều người trẻ tìm lại cảm giác thú vị khi cầm bút viết thay vì chỉ dùng bàn phím. "Bút máy không chỉ là một công cụ viết, mà nó còn là một phần của văn hóa, của ký ức đời người, thậm chí của cả nhân loại. Và tôi luôn muốn giữ gìn những giá trị bền sâu đó", ông Dũng tâm sự.

___________________________________________

Những cái cửa lá sách hư hỏng, bàn ghế gỗ, tủ búp phê cũ kỹ... đang được nhiều quán cà phê, homestay tìm mua để bài trí cho không gian theo xu hướng hoài cổ. Và thế là có những người chuyên đi săn tìm đồ này. Họ như làm chơi mà ăn thật.

Kỳ tới: Săn cửa hư, tìm đồ cũ

Kiếm tiền bằng nghề độc lạ hổng giống ai - Kỳ 7: Nghề huấn luyện ngựa thời AI

Ngay thời đại bùng nổ trí tuệ nhân tạo (AI) này, đi đến đâu cũng nghe phát triển AI mà vẫn có những người âm thầm mải mê cái nghề ngàn năm trước là nuôi dạy ngựa.