Các nhà khoa học thảo luận tại hội thảo sáng 21-11 - Ảnh: TRẦN HUỲNH

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc đã lưu ý như vậy tại Hội thảo khoa học quốc gia "Giải pháp đẩy mạnh hoạt động khoa học, chuyển giao công nghệ và đổi mới sáng tạo trong các cơ sở giáo dục đại học" diễn ra tại TP.HCM sáng nay 21-11.

Nghiên cứu phải dựa trên thực lực của mình

Theo ông Phúc, cách đây khoảng 10 năm, số lượng công bố quốc tế của Việt Nam còn khá khiêm tốn, không có cơ sở giáo dục đại học nào có tên trong bảng xếp hạng đại học thế giới.

Trong những năm qua, các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ với số lượng công bố quốc tế trong năm năm vừa rồi trên các tạp chí uy tín tăng hơn ba lần, cho thấy cộng đồng nhà khoa học Việt Nam hoàn toàn có khả năng để thực hiện công bố quốc tế tốt và có nhiều tiềm năng.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc cho biết vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cho kiểm tra để nhắc nhở, chấn chỉnh các trường trong vấn đề công bố quốc tế.

"Chúng tôi yêu cầu các trường trực thuộc bộ phải làm thực chất từ năng lực đội ngũ nghiên cứu của nhà trường, chứ không phải theo cách ký kết, nhờ vả lực lượng bên ngoài trường. 

Chúng ta phải dựa trên thực lực của mình, từ chính đội ngũ nghiên cứu, giảng viên cơ hữu của chính mình để công bố quốc tế. Như vậy mới bền vững, lâu dài và mang lại lợi ích thiết thực trong việc nâng cao chất lượng nghiên cứu và đào tạo của nhà trường", ông Phúc nhấn mạnh.

Đại diện Đại học Quốc gia TP.HCM phát biểu tại hội thảo - Ảnh: TRẦN HUỲNH

Đẩy mạnh nâng cấp tạp chí trong nước thành tạp chí quốc tế

Ông Nguyễn Văn Phúc cũng cho rằng công bố quốc tế không có nghĩa là các bài báo đều mang đi đăng ở nước ngoài. Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo có hỗ trợ các dự án nâng cấp các tạp chí khoa học.

Trường đại học Kinh tế TP.HCM nâng tạp chí khoa học của trường thành tạp chí quốc tế, vào hệ thống Scopus. Như vậy, tất cả bài báo đăng trên tạp chí này đều là bài báo quốc tế. 

Hơn mười tạp chí của các trường đại học trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo đã gia nhập hệ thống trích dẫn ACI. Những bài báo đăng trên các tạp chí trong hệ thống ACI cũng được xem là bài báo quốc tế.

"Tôi tin rằng một ngày nào đó sẽ có nhiều tạp chí trong nước tham gia vào Scopus. Khi đó, việc đăng bài báo quốc tế không phải đăng ở các tạp chí nước ngoài, mà đăng ngay trên các tạp chí uy tín của chúng ta được quốc tế thừa nhận. 

Ở Hàn Quốc hiện đã có trên 300 tạp chí đã vào hệ thống Scopus. Do vậy, tôi đề nghị các trường đại học phải tích cực cho việc này", ông Phúc nói.

GS.TS Huỳnh Văn Sơn trình bày tham luận tại hội thảo - Ảnh: TRẦN HUỲNH

Cần thủ tục thông thoáng

Tại hội thảo, nhiều nhà khoa học tiếp tục nêu ra nhiều "điểm nghẽn" chính sách trong nghiên cứu khoa học.

Theo PGS.TS Lê Văn Thăng - phó hiệu trưởng Trường đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TP.HCM), hiện nay đang "vướng" tới tám luật làm ảnh hưởng tới hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo của các trường đại học.

Để tạo sự đột phá trong khoa học, công nghệ và đổi với sáng tạo cần chú trọng đầu tư cơ sở vật chất có định hướng các phòng thí nghiệm theo hướng ưu tiên chiến lược quốc gia; thu hút chuyên gia dẫn dắt; khuyến khích và quy hoạch các hoạt động nghiên cứu khoa học, các cuộc thi học thuật có tính trọng điểm…

'Bài báo khoa học' đăng trên tạp chí dỏm, được thưởng tiền thật

TTO - Nhiều bài báo khoa học của một số tác giả ở Trường ĐH Tài chính - Marketing công bố trên các tạp chí quốc tế đã được trường khen thưởng.