Tháng 1-2018, không có chiếc xe nào nhập về VN qua cảng TP.HCM do ảnh hưởng Nghị định 116/2017 - Ảnh: C.TRUNG

Thị trường ôtô đang bị xáo trộn khi nhu cầu mua xe dịp Tết của người dân tăng cao nhưng các hãng xe nhập khẩu thông báo hết hàng, đại lý nâng giá khiến nhiều khách hàng thất vọng.

Thực tế, dù Tổng Cục hải quan chưa công bố số liệu nhập xe trong tháng 1-2018 nhưng đã có số liệu nửa tháng đầu năm 2018 cho thấy có 80 chiếc được nhập về VN, trong đó chỉ có 6 chiếc ôtô dưới 9 chỗ.

Trong khi đó tại cảng TP.HCM, ông Đinh Ngọc Thắng, Cục phó Cục Hải quan TP.HCM, cho biết trong tháng 1-2018, không có chiếc ôtô nào nhập về VN qua cảng này. Điều này trái ngược hẳn những năm trước, thời điểm tháng đầu năm số lượng ôtô nhập khẩu về VN tăng mạnh do nhu cầu khách mua xe đi chơi Tết.

Đại diện các hãng xe ngoại cho biết, sở dĩ thị trường đang dần vắng bóng xe nhập khẩu, đặc biệt trong thời gian tới là do tác động của Nghị định 116. 

Với quy định nhiều giấy tờ như doanh nghiệp nhập khẩu phải cung cấp giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ôtô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài. 

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Honda VN cho biết chưa thể xác định chính xác thời điểm nào có thể hoàn thiện thủ tục để tiếp tục đưa xe về Việt Nam. Thậm chí nếu có đáp ứng được các điều kiện này, việc thực hiện các thủ tục hải quan và đăng kiểm cũng đã mất ít nhất 2 tháng trước khi bán xe đến người tiêu dùng.

Trong khi đó, một lãnh đạo của công ty nhập khẩu xe tại TP.HCM cho rằng, giả sử có giấy chứng nhận kiểu loại cho xe nhập khẩu thì cũng mất đến 70 ngày chờ thử nghiệm trước khi thông quan. Nếu trung bình mỗi hãng nhập 1-2 mẫu xe về cùng trong 1 tháng thì thời gian chờ để thử nghiệm hết cũng đã là gần 400 ngày.

Thực tế nguồn cung xe nhập khẩu chưa thể đáp ứng nhu cầu của thị trường đã khiến các mẫu xe hiện còn lại được đẩy giá lên cao khiến người tiêu dùng thay vì sẽ được hưởng các chính sách giá bán cởi mở hơn nhờ thuế nhập khẩu giảm, sẽ phải bỏ ra số tiền lớn hơn để sở hữu xe; Honda CR-V giá cao hơn khoảng 200 triệu đồng, Toyota Fortuner bị các đại lí đặt thêm điều kiện mua phụ kiện nếu muốn mua xe…

Trong khi doanh nghiệp ngoại kêu khó, Thaco Trường Hải, Hyundai Thành Công cho rằng quy định tại nghị định 116 là hợp lý, xe nhập về VN phải đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật đang áp dụng tại VN.

Việc yêu cầu cấp "bản sao giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ôtô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài" là cần thiết để đảm bảo chất lượng xe nhập khẩu, hạn chế ôtô kém chất lượng, bảo vệ người tiêu dùng.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng việc dùng hàng rào kỹ thuật là cần thiết nhằm không để VN thành bãi rác công nghệ, khuyến khích các DN nội phát triển công nghiệp ôtô cho VN.