Là người nêu vấn đề đầu tiên tại hội nghị đối thoại về chính sách và thủ tục thuế, hải quan diễn ra hôm 27-11, bà Nguyễn Thị Cúc, chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam, đã làm nóng hội trường khi nêu khó khăn của doanh nghiệp do chính sách thuế còn nhiều bất cập.

Đó là quy định về chống chuyển giá được nêu trong Nghị định 20 và thông tư 41 của Bộ Tài chính. 

Bà Cúc đánh giá tỉ lệ khống chế 20% lãi vay trên lợi nhuận thuần là hoàn toàn hợp lý, phù hợp thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, với điều kiện cụ thể của Việt Nam, chúng ta cần xem xét lại.

Theo bà Cúc, Luật thuế thu nhập doanh nghiệp chưa quy định mức khống chế chi phí lãi vay với các doanh nghiệp. Nên vô hình trung, chúng ta quy định tỉ lệ khống chế lãi vay 20% áp dụng với những đơn vị có giao dịch liên kết là chưa thực sự phù hợp. 

Thực tế, trong giao dịch liên kết có hai phần. Một là quản trị thì đương nhiên không liên quan đến tránh thuế. Hai là giao dịch liên kết có khác biệt về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp.

"Vừa rồi một nhà máy điện thuộc Tập đoàn Than, nếu loại trừ tỉ lệ khống chế lãi vay 20% này thì chi phí được trừ tăng lên trên 100 tỉ đồng. 

Trong khi đó, ở Việt Nam, có nhiều tập đoàn, tổng công ty có cùng một thuế suất thu nhập doanh nghiệp, khả năng chuyển giá gần như là không có. Nên trong trường hợp họ không được ưu đãi thuế thì việc khống chế tỉ lệ lãi vay 20% đã hợp lý chưa?" - bà Cúc đặt vấn đề.

Bà Cúc cũng khẳng định có rất nhiều tồn tại cho các tập đoàn, tổng công ty khi áp dụng tỉ lệ khống chế lãi vay.

Bộ Tài chính nên cần phải xem xét lại vấn đề này để làm sao chính sách theo thông lệ quốc tế nhưng phải phù hợp với điều kiện của Việt Nam và tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam sản xuất kinh doanh phát triển.

Liên quan đến khống chế tỉ lệ lãi vay nêu tại đối thoại, trưởng bộ phận thuế của một tập đoàn cũng lo lắng các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty mẹ - con sẽ bị ảnh hưởng rất lớn. 

Trong khi đó, thông lệ quy định quốc tế có khuyến nghị việc khống chế lãi vay cần cân nhắc đến yếu tố như doanh nghiệp cần tái cơ cấu vốn hay chỉ hạn chế lãi vay sau khi trừ đi thu nhập từ hoạt động tài chính. Tuy nhiên, chính sách này của Việt Nam lại không tính đến các khuyến nghị của quốc tế.