Chu Thị Hòa và em trai - Ảnh: H.THANH

Rơm rớm nước mắt, Chu Thị Hòa, 19 tuổi, ở xã Kỳ Lợi, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, tân sinh viên ngành luật kinh tế Trường ĐH Vinh, chia sẻ hoàn cảnh gia đình. Ngày Hòa nhận tin đậu đại học, hàng xóm đến chúc mừng, cả nhà Hòa thì lo lấy đâu ra tiền nuôi con học đại học.

Hòa một mình đón xe ra TP Vinh xin ở nhờ nhà chị họ và phụ việc quán phở gần trường. “Khó khăn rứa rồi nhưng không đi học sau ni nghề nghiệp không có, em quyết học để kiếm được cái nghề” - Hòa nói.

Ngay từ những tháng hè năm lớp 8, Hòa đã xin làm việc trong một cơ sở hải sản gần nhà. Tiền làm thêm ba tháng đủ trang trải học phí cả năm và giặm thêm cho bố mẹ chi tiêu trong nhà. Cứ thế, hè nào nghỉ học Hòa cũng đi làm thêm.

Vừa đi học, vừa dành thời gian đi làm nhưng suốt 12 năm Hòa luôn đạt học sinh khá giỏi. Hòa nói: “Vừa đi học vừa đi làm, mình thấy trưởng thành hơn rất nhiều, thấu hiểu được nỗi cực khổ của bố mẹ”.

Nơi làng chài thôn Hải Phong, xã Kỳ Lợi, gia đình Hòa thuộc diện khó khăn nhất. Những năm trước, ngư dân đi biển mỗi ngày về được vài trăm nghìn đồng, nay sau vụ Formosa cá mực đánh bắt về không bán được, có đêm kiếm được dăm ba chục, có đêm mất trắng. Hoàn cảnh gia đình Hòa đã khó nay càng khó khăn hơn, nợ chồng lên nợ.

Trước đây vì cuộc sống quá khó nên cha Hòa - ông Chu Văn Bốn, 45 tuổi - sang nước ngoài làm thợ lặn.

Trong một lần đang lặn ở mực nước sâu, ông Bốn gặp tai nạn khiến chân bị thương tật, đi lại khó khăn nhưng vẫn cố gắng bám trụ trên con thuyền nan kiếm tiền nuôi sống năm miệng ăn trong nhà, lo cho người vợ đang bệnh tật.

Năm ngoái em út của Hòa, hiện học lớp 4, một lần ra biển nhặt được một vật lạ như cục pin, về nhà đấu dây điện thì phát nổ bị cụt mất bàn tay phải, còn ba ngón tay trái, hỏng một mắt trái.

Trong nhà ba người bị bệnh cần chữa trị, số tiền vay mượn anh em, hàng xóm nay lên đến hơn 200 triệu đồng, cả ba đứa con đều vào năm học mới, gia đình không còn hướng xoay xở.

Người đàn ông là trụ cột trong gia đình nay bất lực trước sự nghiệt ngã của biển cả, ông chỉ thương cô con gái còn nhỏ phải vừa học vừa làm phụ giúp gia đình.

“Đáng lẽ cất riêng tiền làm thêm cho con, nhưng giờ bố mẹ phải lấy số tiền đó chi tiêu cho gia đình. Tôi cũng lo lắng lắm, trước khi cháu đi học bố mẹ bảo không có tiền, khuyên cháu đừng đi học nữa nhưng cháu cứ khóc mãi. Thương cháu ham học quá, giờ có chịu khổ bố mẹ cũng sẽ vay mượn cho con học”, ông Bốn tâm sự.

Ngày Hòa nhập học, bố mẹ vay mượn 7 triệu đồng đóng tiền học, cũng may lên thành phố học Hòa kiếm ngay được việc làm thêm.

“Ban đầu tính đi làm nghề gì đó nhưng sau mình quyết chọn học đại học. Có vậy mai này mới ổn định, trở thành đầu tàu của gia đình. Mình không cho phép bản thân chùn bước” - Hòa quả quyết.