Trong khi đó, 15 năm trước, dải đất Tam Hiệp (huyện Núi Thành, Quảng Nam) bao phủ một màu trắng xóa, nóng rát của cát và mênh mang đất triền đồi. Khu liên hợp sản xuất, lắp ráp ôtô với gần 30 nhà máy thương hiệu THACO đang hoạt động với tham vọng biến nơi đây thành trung tâm công nghiệp ôtô quốc gia.

Đánh thức Chu Lai

Chu Lai những ngày này như một đại công trình lớn, nhộn nhịp các hoạt động xây dựng, đầu tư với mục tiêu biến nơi đây thành đô thị công nghiệp.

Một nút giao thông đang được xây dựng trên QL1 và đường cao tốc nối cảng Tam Hiệp (THACO tặng 600 tỉ đồng vốn đầu tư cầu cho tỉnh). Liền đó, nhà máy THACO Mazda không khí hối hả, tất bật bao trùm chỉ sau một năm thần tốc xây dựng. Các kỹ sư đang hoàn thiện những công đoạn cuối cùng để kịp ngày khánh thành.

Trong nhà máy, các dây chuyền công nghệ hiện đại sản xuất xe Mazda đã hoạt động và cho ra những chiếc xe đầu tiên bóng loáng như đồng xu mới xuất xưởng, đầy sang trọng và hiện đại.

Ông Nguyễn Văn Mau - Chủ tịch UBND huyện Núi Thành, bày tỏ rằng năm xưa người dân dịa phương nếu ai mộng mơ lắm thì cũng khó nghĩ được rằng Khu kinh tế mở Chu Lai có khu phức hợp ôtô Trường Hải đã biến dải cát trắng hoang hóa, khô cằn lại trở thành một khu đô thị, công nghiệp phát triển như ngày nay.

Từ khi THACO đặt dấu chân vào Khu kinh tế mở Chu Lai, đã tạo ra một diện mạo lớn cho khu vực này, làm thay đổi mạnh mẽ về đời sống, kinh tế, xã hội địa phương. Hơn 600ha cát trắng hoang hóa trở thành trung tâm công nghiệp ôtô bậc nhất nước. Chu Lai có tên trên bản đồ cả nước và thế giới bởi một tổ hợp sản xuất, lắp ráp ôtô cả trăm nghìn chiếc mỗi năm.

Vùng đất Chu Lai phát triển sầm uất, đời sống người dân được cải thiện. Vài vạn người huyện Núi Thành, cả tỉnh Quảng Nam trực tiếp lẫn gián tiếp được công ăn việc làm, tạo nguồn thu ngân sách rất lớn cho tỉnh.

"Cơ sở hạ tầng của THACO đầu tư cũng góp phần tạo bộ mặt khang trang cho Núi Thành để hướng đến một đô thị công nghiệp trong tương lai, trở thành điểm nhấn cho đô thị phía Nam của tỉnh. Một nguồn nhân lực chất lượng cao được đào tạo, làm việc, trưởng thành từ tổ hợp doanh nghiệp sẽ là tiền đề đóng góp cho các ngành, sự phát triển kinh tế, xã hội địa phương", ông Mau nói.

Dây chuyền lắp ráp xe hơi tại nhà máy THACO ở Quảng Nam - Ảnh: LÊ TRUNG

Tham gia chuỗi giá trị toàn cầu

Năm 2003, THACO là doanh nghiệp tiên phong đầu tư vào Chu Lai chỉ từ nhà máy lắp ráp ôtô nhỏ thì đến nay đã xây dựng nên Khu phức hợp sản xuất, lắp ráp ôtô, thương mại, logistics, máy nông nghiệp lớn nhất VN rộng hơn 650ha. Gần 30 nhà máy, công xưởng trong lĩnh vực sản xuất linh phụ kiện, lắp ráp ôtô tải, ôtô bus, xe du lịch cao cấp THACO Premium Auto, THACO Kia, THACO Mazda, Peugeot, BMW, xe tải Fuso; các nhà máy công nghiệp hỗ trợ; lĩnh vực giao nhận vận chuyển, vận tải đường bộ, đường biển, cảng Chu Lai.

Điểm nổi bật của doanh nghiệp là những ngày đầu tiên đã đầu tư xây dựng trường cao đẳng nghề, trung tâm nghiên cứu và phát triển sản phẩm (R&D) đào tạo bài bản về quản trị và chuyên môn nghề nghiệp, có tinh thần kỷ luật cao cho hơn 8.500 lao động.

Ông Phạm Văn Tài - Phó Tổng giám đốc THACO, đánh giá doanh nghiệp có tốc độ phát triển nhanh chóng, thành "con chim đầu đàn" ngành công nghiệp ôtô VN. Khát vọng của THACO không chỉ dừng lại đó vì doanh nghiệp xác tín và định vị tầm nhìn là trở thành tập đoàn công nghiệp đa ngành mang tầm khu vực ASEAN, trong đó sản xuất và kinh doanh ôtô là chủ lực.

Để đáp ứng nhu cầu hội nhập, từ năm 2018, THACO bước sang chu kỳ chủ động đầu tư mới, đó là xây dựng mới các nhà máy sản xuất, lắp ráp xe tải, bus, xe con, xe chuyên dụng và tổ hợp các nhà máy công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp theo hướng tự động hóa, được tổ chức sản xuất theo tinh thần cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Ông Tài tiết lộ, giai đoạn 2017-2021 doanh nghiệp sẽ đầu tư gần 3 tỉ USD để phát triển khu công nghiệp cơ khí ôtô quốc gia, kiểu mẫu, mở rộng đầu tư, kiên định con đường phát triển sản xuất ôtô trong nước.

Hướng tới là xây dựng Khu phức hợp Chu Lai-Trường Hải thành khu công nghiệp cơ khí đa dụng và ôtô hiện đại, có đủ năng lực cạnh tranh mang tầm khu vực. Ông Phạm Văn Tài nói: "THACO đầu tư đến giai đoạn này không còn là cho chính mình nữa, mà đang thực hiện sứ mệnh trở thành thương hiệu của đất nước để có thể tạo dựng hình ảnh ra thị trường thế giới".

Một mô hình thành công

15 năm trước, khi thành lập Khu kinh tế mở Chu Lai, THACO là một doanh nghiệp lớn, đầu đàn nên Quảng Nam mời gọi đến đầu tư. Vùng Chu Lai - Núi Thành từ nơi đất cát trải dài giờ đây thành một trung tâm sản xuất, lắp ráp ôtô hàng đầu Việt Nam.

THACO đóng góp cho sự tăng trưởng của tỉnh rất lớn, rất nhiều. Thứ nhất là thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp; thứ hai là giải quyết lao động nhiều và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; thứ ba là đóng góp khoảng 70% thu ngân sách năm 2017, đưa Quảng Nam vào top tỉnh có nguồn thu cao, đóng góp cho trung ương.

Những con người THACO năng động, sáng tạo, quyết tâm, có tầm nhìn đã vượt qua lúc ban đầu đầy khó khăn để biến doanh nghiệp thành một mô hình thành công. THACO thực hiện đúng chiến lược ngành ôtô VN, là một trong rất ít doanh nghiệp thực hiện cả khâu sản xuất và lắp ráp, tỷ lệ nội địa hóa từng năm cao lên. Doanh nghiệp này cũng thành công trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia.

Xe tải, xe buýt THACO xuất hiện nhiều trên đường phố, chữ THACO gắn trên những chiếc ôtô chứ không phải một thương hiệu nước ngoài nào khác. Uy tín, vị thế thương hiệu được nâng cao khi được thị trường tin tưởng, liên kết, liên doanh với những thương hiệu ôtô lớn khác ở Hàn Quốc, Nhật Bản, châu Âu...

doanh nghiệp đã chủ động xây dựng công nghiệp phụ trợ khi hình thành ở đây mấy chục nhà máy để sản xuất phụ kiện ôtô, là tiền đề để xây dựng, phát triển trung tâm công nghiệp ôtô quốc gia ở Chu Lai.

THACO luôn luôn có những suy nghĩ mới, hành động mới trong việc phát triển của mình, cũng như đi đầu trong việc tiếp cận công nghệ thế hệ 4.0. Nhà máy ôtô Mazda có công nghệ hiện đại, nhiều mô hình áp dụng là công nghệ 4.0 để nâng cao chất lượng sản phẩm, là một thực tiễn sinh động chứng minh doanh nghiệp luôn trên tư thế chủ động công nghệ mới.

* Ông Đinh Văn Thu (Chủ tịch UBND Quảng Nam)