Chỉ sử dụng kháng sinh khi thật cần thiết

Tuy nhiên, sau 70 năm thuốc kháng sinh được sản xuất, thế giới đang phải đối mặt với khả năng của một tương lai không xa, chúng ta không có thuốc kháng sinh điều trị hiệu quả đối với một số bệnh nhiễm trùng; khan hiếm, thiếu hụt các thuốc kháng khuẩn mới; bệnh nhân bị nhiễm trùng vi sinh vật đa kháng,...

Như ta biết, kháng sinh là một chất dùng để ức chế sự phát triển của vi khuẩn hoặc tiêu diệt vi khuẩn. Kháng sinh được dùng trong điều trị các bệnh nhiễm trùng hoặc điều trị dự phòng các bệnh có khả năng gây thành dịch hoặc dự phòng trong các cuộc phẫu thuật nhằm chống bệnh nhiễm trùng bệnh viện.

Kháng sinh khi sử dụng để điều trị bệnh cần đặc biệt lưu ý, bởi vì nếu sử dụng kháng sinh không hợp lý sẽ đưa đến tác hại rất lớn: gây tai biến cho cơ thể như dị ứng, nhiễm độc các cơ quan, loạn khuẩn đường ruột làm tiêu chảy, nghiêm trọng hơn khi sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi sẽ gây hiện tượng vi khuẩn đề kháng lại kháng sinh.

Hiện nay các nhà chuyên môn rất lo lắng vì thuốc kháng sinh trước đây tỏ ra rất tốt, có hiệu quả trong điều trị nay đã bị nhiều loại vi khuẩn đề kháng. Cho nên chúng ta cần tuân thủ:

- Chỉ sử dụng kháng sinh khi thật sự bị bệnh nhiễm khuẩn, dựa vào lâm sàng, cận lâm sàng: xét nghiệm, kháng sinh đồ,... mới xác định được có nhiễm khuẩn hay không và lựa chọn kháng sinh phù hợp.

- Chọn đúng loại kháng sinh, chỉ có vậy mới đạt hiệu quả cao trong điều trị.

- Chú ý đến thể trạng người bệnh: phụ nữ có thai, người già, người bị suy gan, suy thận...

- Phải dùng kháng sinh đúng và đủ liều, đúng cách.

- Chỉ phối hợp nhiều loại kháng sinh khi thật cần thiết.

- Phòng ngừa bằng thuốc kháng sinh phải thật hợp lý. Chỉ có những trường hợp đặc biệt mới dùng thuốc kháng sinh để phòng ngừa, đặc biệt trong trường hợp phẫu thuật do nguy cơ nhiễm khuẩn hậu phẫu, ngừa tái nhiễm do viêm nội mạc tim,...

Thực hiện được như vậy cho thấy sử dụng kháng sinh hợp lý là vấn đề phức tạp, đòi hỏi phải có kiến thức và trình độ chuyên môn. Do vậy, chỉ nên sử dụng thuốc kháng sinh theo sự chỉ định của bác sĩ và theo sự hướng dẫn của dược sĩ là thực sự cần thiết.

Các lý do dẫn đến lạm dụng kháng sinh

- Do bệnh nhân: Với thói quen dùng kháng sinh chữa được bách bệnh, nên khi bị bệnh là dùng kháng sinh, mặt khác ở nước ta việc mua bán kháng sinh còn dễ dàng, khuynh hướng tự mua thuốc, tự chữa bệnh ngày càng phổ biến, đó là lý do dễ lạm dụng kháng sinh.

- Do thầy thuốc: Lạm dụng trong kê đơn, việc kê đơn kháng sinh rộng rãi có thể do nhiều lý do: Theo yêu cầu của bệnh nhân, hưởng huê hồng, sử dụng điều trị bao vây,...

Thuốc kháng sinh cần được sử dụng hạn chế và chỉ sử dụng khi thật cần thiết, kháng sinh cần được sử dụng một cách thận trọng, như vậy nguy cơ đề kháng kháng sinh và tử vong bởi những nhiễm khuẩn đơn giản sẽ giảm, thời gian bị bệnh ít bị kéo dài và bệnh nhiễm khuẩn khó lây lan hơn. Hiện nay, cần xem xét cẩn thận việc sử dụng thuốc kháng sinh trong các cơ sở hành nghề ngoài công lập. Điều quan trọng là hoạt động tích cực và duy trì thời gian tác dụng của thuốc sẵn có, nhằm đảm bảo có các thuốc kháng sinh công hiệu để điều trị các bệnh trong tương lai.