Ông Huỳnh Văn Nén - Ảnh tư liệu

Sau 14 năm, tính từ khi anh Nguyễn Phúc Thành (xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận) làm đơn tố giác tội phạm và kêu oan cho ông Huỳnh Văn Nén, Viện KSND tối cao vừa có quyết định kháng nghị đề nghị hủy một phần bản án đối với ông Huỳnh Văn Nén.

Ông Huỳnh Văn Nén bị kết án chung thân về ba tội: giết người, cướp tài sản của công dân, hủy hoại tài sản của công dân.

Quyết định kháng nghị do phó viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Hữu Thể ký ngày 24-10-2014.

Thoát án này, dính án khác

Ông Huỳnh Văn Nén là một trong chín người được xác định bị oan sai trong “vụ án vườn điều” từng gây chấn động dư luận năm 2000.

Năm 1993, bà Dương Thị Mỹ (ngụ xã Tân Minh) bị giết chết tại một vườn điều thuộc xã Tân Minh. Sau một thời gian không tìm ra nghi phạm, Công an tỉnh Bình Thuận đình chỉ vụ án.

Năm năm sau, khi bà Lê Thị Bông (ngụ thôn 2, xã Tân Minh) bị giết, Công an tỉnh Bình Thuận bắt tạm giam ông Huỳnh Văn Nén vì nghi ông là thủ phạm.

Sau khi bị bắt, ông Nén khai ra hung thủ giết bà Dương Thị Mỹ là chính ông Nén và chín anh em họ hàng. Từ lời khai của ông Nén, Công an tỉnh Bình Thuận phục hồi điều tra vụ án bà Dương Thị Mỹ.

Đến năm 2005, trải qua nhiều phiên tòa không kết tội được các bị cáo trong vụ giết bà Dương Thị Mỹ, cơ quan điều tra đình chỉ vụ án và đình chỉ điều tra bị can. Các cơ quan tố tụng phải xin lỗi công khai và bồi thường oan sai cho chín người.

Ông Huỳnh Văn Nén được xác định bị oan trong “vụ án vườn điều”, tức vụ án liên quan đến cái chết của bà Dương Thị Mỹ, nhưng vẫn bị kết án trong vụ án bà Lê Thị Bông.

Ngày 23-10-2000, ông Huỳnh Văn Nén có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, nhưng kháng cáo này đã quá hạn, tòa phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM không chấp nhận.

Cũng trong năm 2000, anh Nguyễn Phúc Thành làm đơn gửi các cơ quan tố tụng kêu oan cho ông Nén và tố cáo nghi phạm thật sự của vụ án là một người tên Nguyễn Thọ.

Gia đình ông Nén cũng làm nhiều đơn kêu oan gửi các cơ quan tố tụng.

Năm 2013, cha của ông Nén là ông Huỳnh Văn Truyện trực tiếp ra Hà Nội kêu oan cho con. Lời kêu oan trải dài 14 năm, đến nay mới được xem xét.

Nhiều sai sót

Theo quyết định kháng nghị của Viện KSND tối cao, đây là vụ án không quả tang, quá trình điều tra, xét xử vụ án đối với Huỳnh Văn Nén có nhiều thiếu sót, vi phạm.

Cụ thể, qua khám nghiệm hiện trường thu được hai dấu chân tại gần hiên nhà chính, trên mặt ghế salon và trong nhà.

Ngày 12-5-2000, cơ quan điều tra đưa chiếc ghế salon của gia đình bà Bông đến trại giam để ông Nén đứng lên ghế, kết quả dấu chân của ông Nén không phù hợp với dấu chân trên ghế salon. 

Bản án sơ thẩm đã căn cứ vào các dấu chân để lại tại hiện trường, nhưng không xác định được sự đồng nhất giữa dấu vết bàn chân để lại hiện trường và dấu chân của ông Nén.

Viện KSND tối cao cho rằng việc giải thích do có nhiều yếu tố tác động nên kích thước bàn chân có thể sai lệch để xác định đó là dấu chân của Huỳnh Văn Nén là không có cơ sở khoa học.

Lời khai nhận tội ban đầu của Huỳnh Văn Nén cũng không thống nhất và phù hợp với hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi, mâu thuẫn với lời khai của chị Lê Thị Hồng (con gái bà Bông).

Chẳng hạn, ông Nén khi thì khai giết bà Bông ở nhà dưới, khi thì khai giết ở nhà trên; giết người xong thì không tắt đèn nhưng lời khai của chị Lê Thị Hồng thì về nhà thấy đèn tắt; ông Nén khai không lục lọi đồ đạc trong nhà bà Bông nhưng khi chị Hồng về thì đồ đạc trong nhà bị xáo trộn...

Viện KSND tối cao cũng nhận định cơ quan điều tra thu được một số vật chứng như sợi dây dù dùng để siết cổ bà Bông, nhưng sợi dây dù này không liên quan gì đến sợi dây mà ông Nén khai.

Cơ quan điều tra còn chưa làm rõ các cơ chế hình thành vết thương trên người bà Lê Thị Bông. Đó là chưa kể cơ quan điều tra chưa làm rõ sau khi giết bà Bông, ông Nén đi đâu, làm gì. 

Trong vụ án bà Lê Thị Bông, Viện KSND tỉnh Bình Thuận thay thế bản cáo trạng số 84 ngày 27-7-2000 bằng cáo trạng số 84 ngày 16-8-2000, nhưng Tòa án nhân dân tỉnh Bình Thuận vẫn căn cứ vào bản cáo trạng cũ để xét xử, trong khi cáo trạng này không có trong hồ sơ. Việc xét xử như vậy, theo Viện KSND tối cao, là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Từ những tình tiết nêu trên, Viện KSND tối cao cho rằng tòa án cấp sơ thẩm kết án Huỳnh Văn Nén về tội giết người và cướp tài sản là chưa đủ căn cứ vững chắc.