Phóng to

Diễn viên Lê Thúy Nga trong vai Tơ - Ảnh: ĐPCC

1

Mười hai năm trước, với yêu cầu diễn viên hơi trái khoáy - chuyên nghiệp nhưng không quen thuộc, đẹp nhưng không hiện đại, biết ca hát - chúng tôi thật khó khăn khi tìm kiếm người đóng vai Tơ trong Mê Thảo - thời vang bóng. Đến lúc gần như bế tắc thì tôi tình cờ thấy em trong một phim ngắn thực tập âm thanh, với gương mặt cuốn hút. Biết em là Lê Thúy Nga, diễn viên Đoàn kịch nói Công an nhân dân, tôi và giám đốc hình ảnh Phạm Hoàng Nam lập tức tiếp cận. Đúng giờ hẹn, chúng tôi đến chung cư tập thể thì bảo vệ nói Thúy Nga vẫn chưa về. Cảm giác đầu tiên khi chơ vơ dưới sân của chúng tôi là... ưng ức: Thông thường các diễn viên chưa nổi tiếng, khi được một dự án phim lơn lớn lưu tâm, lại được đoàn phim đích thân tìm đến thì sẽ nôn nao chờ đón, chứ ai đâu hờ hững như vầy!

Mười lăm phút sau Nga về tới, xin lỗi trễ hẹn do kẹt việc cơ quan, niềm nở mời chúng tôi lên nhà. Bất nhẫn mới manh nha trong tôi lập tức tan biến bởi phong thái tự nhiên, đằm thắm. Sau vài lời giao đãi, tôi đề nghị Nga trang điểm đôi chút để chụp ảnh hồ sơ diễn viên. “Có cần không chị?” - Nga nhìn tôi hồn nhiên. Hỏi sao không muốn trang điểm? Trả lời: “Em đâu biết được nhắm vai gì nên cứ để... thô vậy cho tiện”. Trời ơi, cùng với chút cảm tình vừa nhen nhúm, chúng tôi tiếp tục bị Nga thu hút bởi sự tự tin khác thường. Nói khác thường, bởi thông thường người ta phải chuẩn bị nhân dáng chu đáo khi được đoàn phim coi mắt, chứ ai lại... ù ơ thế kia! Thôi được, bây giờ tới điều kiện: “Em có biết hát không?”. “Giọng không hay, nhưng đã từng hát trong kịch”. “Em có thể hát nhép được không?”. “Dạ, chắc được”. “Trong ba tháng em có thể tập hát và gõ phách thuần thục bài chầu văn và ca trù theo băng đã thu sẵn không?”. “Để xem, nhưng chắc được...”. Cứ vậy Nga ta ù ơ.

Sau đó từ Paris, cứ khoảng nửa tháng tôi lại gọi về cho Đơn Dương ở miền Nam và Thúy Nga ở miền Bắc để hỏi thăm tập dượt tới đâu. Trong lúc Đơn Dương khiến tôi tạm yên tâm vì những thông tin sốt sắng, thì đào nương Nga ta chỉ ù ơ: “Em vẫn đang tập đây”. “Nhắm được không em?”. “Em cố gắng...”. Cách trả lời của Nga khiến tôi lo sốt vó vì cảnh quay rất quan trọng, trong lúc Đơn Dương và Thúy Nga mạnh ai nấy tập mỗi người một phương trời. Vậy mà ba tháng sau, họ đã làm chúng tôi sững sờ thán phục trong buổi ráp thử âm nhạc đầu tiên ở phim trường Giải phóng. Tôi nhớ mình đã ôm hôn cả hai để cảm ơn sự lao động tận tình. Thúy Nga kể rất thường đeo

head-phone, tập gõ phách lên cả bát đĩa trong lúc ăn. Đơn Dương thì sáng tối ôm đàn, nhờ cả thầy phụ đạo. Về sau, dù có khen chê Đơn Dương thế nào sau một sự cố nghề nghiệp anh phạm phải, thì với tôi anh vẫn là một trong rất hiếm diễn viên tài năng, nhiệt huyết xả thân vì nghệ thuật. Đơn Dương và Thúy Nga đã giúp tôi làm nên đoạn phim mà theo nhiều người là một trong những đoạn phim đáng nhớ của điện ảnh VN.

Phóng to

NSƯT Lê Thúy Nga trong đêm trao giải cuộc thi Tài năng trẻ đạo diễn sân khấu 2013 - Ảnh: Q.Định

2

Trở lại với đào nương Thúy Nga. Trong quá trình quay, ngoài một vài lọng cọng do lần đầu tiên đóng phim, tôi nhận ra Nga là một diễn viên rất thông minh, nhạy cảm. Sau Mê Thảo - mà Nga xứng đáng nhận giải diễn viên phụ xuất sắc của Liên hoan phim quốc gia 14 - hầu như Nga không nhận đóng phim khác. Hỏi sao, Nga nói không có vai tương thích và muốn dành thời gian học đạo diễn sân khấu. Tôi không bất ngờ trước quyết định này. Nga tự tin, vững chãi, miệt mài như tôi biết trong những ngày quay Mê Thảo chắc chắn sẽ tiếp tục tự tin, vững chãi, miệt mài ở tương lai. Tôi tin thế. Bẵng đi khá lâu, một ngày Nga gửi tôi xem kịch bản Yêu không dễ dàng mà cô vừa dựng xong vở tốt nghiệp. Tôi chúc mừng em, và hôm nay, cũng vở đó, tôi lại - không bất ngờ - chúc mừng em nhận huy chương bạc cuộc thi Tài năng trẻ đạo diễn sân khấu 2013.

Một điều khiến tôi quý mến Nga hơn nữa là ứng xử nhân văn với tư cách con người. Lúc nghe tin bạn diễn Đơn Dương mất, Nga viết thư ngay cho tôi chia sẻ sự chao choáng, và khi tro cốt Đơn Dương được gia đình đón nhận ở Sài Gòn, Nga đã gửi vòng hoa với dòng chữ “Diễn viên Thúy Nga Hà Nội vô cùng thương tiếc”. Tôi tin tình cảm công bằng đó của Nga cũng là một huy chương. Huy chương của nhân văn.