Những lầm tưởng tai hại

Có người cho rằng hộp nhựa nào cũng giống nhau nên chọn dùng hộp nhựa cũ, chất lượng kém để đựng cơm. Điều này gây hại rất lớn đến sức khỏe, bởi các loại nhựa sau một thời gian sử dụng và dùng chất tẩy rửa để làm sạch thường để lại vết trầy xước và ngả màu. Đây không những là nơi tích tụ vi khuẩn, gây ra các triệu chứng như đau bụng, nhức đầu, ngộ độc… mà đối với các hộp làm từ nhựa kém chất lượng sẽ sản sinh chất độc BPA (nguyên nhân dẫn đến các bệnh nguy hiểm như: tiểu đường, vô sinh, béo phì, ung thư…).

Ngay cả việc sử dụng hộp nhựa đi kèm với sản phẩm như: hộp đựng kem, bình đựng sữa, bình đựng nước ngọt, hộp đựng thức ăn chế biến sẵn… thì vẫn có nguy cơ bị nhiễm độc. Nhà sản xuất đã dùng nguyên liệu và áp dụng công nghệ cho loại nhựa sử dụng 1 lần, an toàn khi bảo quản ở đúng nhiệt độ ghi trên nhãn sản phẩm; nên khi vệ sinh hộp, tái sử dụng ở nhiều nhiệt độ khác nhau sẽ sản sinh độc tố và gây hậu quả tương tự như việc sử dụng các loại hộp nhựa cũ, nhựa kém chất lượng.

Đặc biệt, thức ăn còn đang nóng không nên đựng trong hộp nhựa có mức chịu nhiệt thấp và đậy kín nắp vì có thể dẫn tới việc thực phẩm có mùi lạ (ảnh hưởng bởi mùi nhựa), dễ bị thiu, ôi và gia tăng áp suất gây khó khăn khi mở hộp. Nguy hiểm hơn, khi ở trong môi trường nhiệt độ cao, hộp nhựa sẽ sản sinh độc tố BPA cao gấp nhiều lần so với điều kiện thường.

Chọn lựa an toàn

Việc tái sử dụng loại nhựa dùng 1 lần hay đựng nước, thực phẩm nóng cho các loại nhựa có mức chịu nhiệt thấp… gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Do đó, khi mua hộp nhựa đựng cơm nên chọn nhựa tốt, kín hơi để tránh rỉ nước, tránh mua hộp nhựa không rõ nguồn gốc xuất xứ, không ghi chú rõ ràng về nguyên liệu nhựa.

Ta có thể nhận biết chất lượng nhựa bằng cách nhìn dưới đáy hộp. Ở mỗi sản phẩm nhựa, phía dưới đáy đều có biểu hiện nguyên liệu nhựa thông qua các ký hiệu. Trong đó, có 2 loại nhựa được khuyên dùng để đựng thực phẩm là nhựa PP và tritan. Nhựa PP (ký hiệu số 5) có màu hơi đục, khá dẻo; nhựa tritan (ký hiệu số 7 giống ký hiệu nhựa của PC) có độ trong suốt hơn nhựa PC, trong suốt như thủy tinh và có ký kiệu BPA free (không có BPA). Hiện nay, trên thị trường có rất ít sản phẩm làm bằng nhựa tritan do giá thành nguyên liệu đắt hơn các loại nhựa khác. Tuyệt đối không sử dụng nhựa PC (cũng có ký hiệu số 7) vì đây là loại sản sinh chất BPA.

Ký hiệu nhựa:

PET (Pylyethylene terephthalate) hoặc PETE: hộp đựng sandwich, film, chai soda và chai nước khoáng… Chỉ sử dụng 1 lần

HDPE: bình sữa cho trẻ em, chai đựng sữa, nước trái cây, hoặc chứa các loại nước tẩy rửa... nhựa màu đục nhưng khá an toàn

PVC: giấy gói thực phẩm, chai đựng dầu ăn, đường ống dẫn nước... Không an toàn khi dùng đựng thực phẩm

LDPE: các loại túi nhựa đựng hàng tạp hóa, giấy gói thực phẩm... khá an toàn

PP (Poly propylene): hộp sữa chua, chai đựng nước lọc, lọ đựng thuốc, chai đựng nước xirô hoặc nước sốt cà chua, tương ớt, ống hút... an toàn

PS (Polystyrene): xốp đóng gói bao bì, các loại đĩa và ly dùng 1 lần, không dùng để chứa đồ nóng

Other: các loại nhựa còn lại

Vật dụng gia đình, hộp bảo quản thực phẩm, chén, bình nước… Độ an toàn tùy theo loại nhựa.

Theo khuyến cáo của các nhà khoa học, đối với những người dùng lò vi sóng để hâm thức ăn đựng trong hộp nhựa thì chỉ nên bật ở chế độ hâm và không quá 3 phút. Để lâu trong lò vi sóng có thể khiến nhựa bị biến dạng, đối với nhựa tốt thì sẽ bị biến dạng ở nhiệt độ cao nhưng không thải ra chất độc, còn nhựa kém chất lượng vừa biến dạng vừa thải ra độc tố. Đặc biệt, không nên cho những sản phẩm có nhiều dầu mỡ và bơ vào trong lò vi sóng hâm nóng, vì nhiệt độ sôi của dầu mỡ sẽ cao hơn thực phẩm, gây biến dạng sản phẩm nhựa.

Hiện nay, trên thị trường xuất hiện loại hộp nhựa đựng cơm hâm nóng bằng điện, chỉ cần cắm điện trước giờ ăn khoảng 30-45 phút, cơm và thức ăn sẽ được hâm nóng trở lại. Loại hộp này mang lại sự tiện dụng cho người sử dụng, tuy nhiên do đặc thù truyền nhiệt trực tiếp qua hộp nhựa mới tới thực phẩm nên cần lưu ý một số điểm khi chọn sản phẩm này: Loại nhựa được dùng có phù hợp và đủ tiêu chuẩn để hâm nóng thức ăn không? Các điểm nối giữa chỗ sạc và dây điện có khít và an toàn không? Thiết kế hộp và nơi cắm điện có tiện cho việc vệ sinh sản phẩm không?

Lưu ý, đối với sản phẩm nhựa lần đầu tiên sử dụng nên đổ 1 ít nước ấm vào sản phẩm để giúp bay mùi nhựa ban đầu. Khi sản phẩm nhựa bị bám mùi trong quá trình sử dụng thì pha giấm hoặc chanh với 1 ít nước ấm, đựng trong hộp nhựa khoảng 5 phút, sau đó rửa lại bằng nước ấm và phơi khô tự nhiên.