Thi công cống kiểm soát triều cường Mương Chuối - Ảnh: Ngọc Ẩn

Theo Ban quản lý dự án vệ sinh môi trường TP.HCM (chủ đầu tư), trong tháng 10-2016 sẽ khởi công xây dựng tuyến cống bao thoát nước. Đây là một trong ba hạng mục chính của dự án vệ sinh môi trường TP giai đoạn 2.

Gom nước thải về xử lý

Theo đó, công trình xây dựng tuyến cống bao có đường kính 3,2m, dài khoảng 8km từ giếng bờ đông sông Sài Gòn đến Nhà máy xử lý nước thải Nhiêu Lộc - Thị Nghè, Q.2.

Như vậy, cùng với tuyến cống bao thoát nước thải dài 8,3km (đường kính 3m) từ đoạn hợp lưu (đường Lê Bình và Út Tịch, Q.Tân Bình) đến bờ đông sông Sài Gòn ở dự án vệ sinh môi trường giai đoạn 1 đã nâng tổng chiều dài tuyến cống bao này lên 16,3km.

Ông Vương Hải Long - giám đốc Ban quản lý dự án vệ sinh môi trường TP - cho biết ý nghĩa quan trọng của tuyến cống bao này là thu gom toàn bộ nước thải của cư dân hai bên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè thuộc 5 quận và của cư dân Q.2 đưa về nhà máy xử lý nước thải, thay vì hiện nay bơm nước thải ra sông Sài Gòn.

Nhà máy được xây dựng tại phường Thạnh Mỹ Lợi, Q.2 có diện tích 38,4ha. Đây là nhà máy có quy mô xử lý nước thải lớn nhất cả nước với công suất 480.000 m³/ngày, biến nước bẩn thành nước sạch đạt tiêu chuẩn loại A và được bơm trở lại sông Sài Gòn, sông Đồng Nai và dự kiến hoàn thành vào năm 2020.

Dự án vệ sinh môi trường TP giai đoạn 2 có tổng vốn đầu tư 524 triệu USD (tương đương 11.132 tỉ đồng), trong đó vốn vay từ Ngân hàng Thế giới là 450 triệu USD, phần còn lại 74 triệu USD là vốn đối ứng từ ngân sách TP.

Trước đó, dự án vệ sinh môi trường TP giai đoạn 1 có tổng vốn đầu tư 8.600 tỉ đồng, gồm vốn vay Ngân hàng Thế giới và vốn ngân sách TP.HCM.

Như vậy, việc kết nối hai dự án vệ sinh môi trường sẽ góp phần cải thiện đời sống cho khoảng 2 triệu cư dân trên địa bàn các quận 1, 2, 3, 10, Phú Nhuận, Tân Bình, Bình Thạnh và Gò Vấp.

Đồng thời giải quyết một phần chống ngập nước cho các địa bàn trên do trong dự án giai đoạn 1 đã lập trạm bơm chống ngập nước tại Q.Bình Thạnh có công suất 64.000 m3/giờ.

Chống ngập cho khu vực có 6,5 triệu dân

Hiện nay các nhà thầu đã triển khai thi công nhiều hạng mục ở dự án “Giải quyết ngập do triều” khu vực TP.HCM với tổng mức đầu tư gần 10.000 tỉ đồng.

Dự án chống ngập được triển khai trên địa bàn 19/24 quận huyện TP với các hạng mục chính là xây dựng 6 cống kiểm soát triều, xây dựng đê bao ven sông Sài Gòn từ sông Vàm Thuật đến sông Kinh dài 7,8km ở các đoạn xung yếu; xây dựng các cống thoát nước có đường kính từ 1-10m từ sông Vàm Thuật đến sông Mương Chuối...

Trong đó xây dựng các cống ngăn triều Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Mương Chuối, Cây Khô và Phú Định có bề rộng từ 40-160m và sau khi hoàn thành sẽ cho tàu thuyền qua lại bình thường thông qua khoang cửa van và âu thuyền.

Đồng thời để chống ngập nước, cống kiểm soát triều ở Bến Nghé có lắp đặt trạm bơm công suất 12 m3/giây, cống Tân Thuận có trạm bơm công suất 24 m³/giây.

Ông Nguyễn Tâm Tiến - tổng giám đốc Tập đoàn Trung Nam (chủ đầu tư) - cho biết cơn mưa chiều 26-8-2016 có lượng mưa 150mm kéo dài trong vòng 2 tiếng đã gây ngập cục bộ cho nhiều tuyến đường trong TP, trong khi hệ thống thoát nước cấp 2 và 3 của TP chỉ giải quyết được cơn mưa có lượng mưa cao nhất thấp hơn 100mm trong 3 tiếng.

Ngoài ra, theo Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ, từ trạm đo Phú An, mức triều trên sông Sài Gòn đã đạt lần lượt là 1,48m và 1,45m trong hai ngày 19 và 20-9, tức đã vượt mức báo động II của trạm là 1,40m. Đây là tín hiệu đáng lo ngại về hệ thống cấp thoát nước cũng như tình trạng triều cường ngày càng ảnh hưởng đến hạ tầng và đời sống dân sinh.

“Việc triển khai dự án chống ngập này sẽ giải quyết được tình trạng ngập lụt do triều cường” - ông Nguyễn Tâm Tiến khẳng định.

Theo lãnh đạo UBND TP, đây là dự án lớn, yêu cầu kỹ thuật cao, sau khi hoàn thành sẽ kiểm soát ngập cho vùng diện tích 570km² với khoảng 6,5 triệu dân ở khu vực bờ hữu sông Sài Gòn và khu trung tâm TP. Dự án này góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh và thay đổi bộ mặt TP, tạo tiền đề để thu hút đầu tư trong và ngoài nước.