Lo lắng công thức 1-2-4

Theo ông Phạm Chánh Trung, nếu hôm nay "mỗi gia đình chỉ sinh 1 con" với công thức 4-2-1 (một đứa trẻ được chăm sóc bởi hai bố mẹ và bốn ông bà nội, ngoại) thì trong tương lai phải đối mặt với vấn đề mới "thảm họa" theo công thức ngược lại 1-2-4 (một đứa trẻ sẽ phải cùng lúc chăm sóc hai bố mẹ và bốn ông bà nội, ngoại). Vì những đứa trẻ ngày hôm nay được "chăm sóc" rất kỹ lưỡng bởi sáu người lớn sẽ thiếu khả năng, kỹ năng chăm sóc lại sáu người cao tuổi trong tương lai.

Vì sao TP.HCM, Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ sợ đẻ?

Ở góc độ chuyên gia về dân số, nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình Nguyễn Văn Tân phân tích:

Muốn bền vững thị trường lao động và dân số, mỗi gia đình cần sinh đủ 2 con, trong khi TP.HCM mức sinh nhiều năm nay chỉ giữ ở mức 1,3-1,4 con, phát biểu của Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân là hoàn toàn đúng.

TP.HCM có mật độ dân số đông, lối sống không khác nhiều so với các quốc gia phát triển, tỉ lệ dân số sống ở đô thị khoảng 80%, chi phí nuôi dạy con đắt đỏ, chưa kể các đặc thù như đường sá chật chội, không thể thả con tự đi học mà cha mẹ phải đưa đi, đó là những lý do khiến người ta sợ đẻ. Hơn nữa, đứa trẻ mới ra đời cũng làm thay đổi cuộc sống của gia đình, nên nhiều gia đình e ngại.

"Các mấu chốt phải là chăm sóc về sức khỏe, người dân, người lao động khỏe mạnh mới làm tốt được. Thứ 2 là chính sách về đào tạo, người lao động phải được đào tạo nghề, có tay nghề phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động. Bên cạnh đó là chính sách an sinh xã hội cho người lao động, đảm bảo lao động ở khu vực phi chính thức cũng có sự chuẩn bị cho tuổi già của mình, từng người có chuẩn bị cho cá nhân là cách bền vững nhất" - ông Tân nói.

Theo ông Tân, để tránh việc người dân ở TP.HCM, Đông và Tây Nam Bộ ngại sinh đẻ, cần quan tâm trước hết đến những vấn đề về quy hoạch, quản lý, trật tự đô thị, xây dựng cơ sở hạ tầng... để người dân thấy thoải mái, tận hưởng cuộc sống. Trong giai đoạn trước mắt, TP.HCM và các khu vực phụ cận có thể sử dụng lao động từ các vùng khác dịch chuyển đến.

LAN ANH

Mức sinh con của Cần Thơ thấp

Theo Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình TP Cần Thơ, hiện nay TP Cần Thơ chưa có chính sách khuyến khích sinh con thứ 3 ở bất kỳ khu vực nào.

Theo công bố của Tổng cục Dân số về mức sinh thay thế của Cần Thơ đạt 2,01 con, nhưng năm 2018 số liệu điều tra của Cục Thống kê TP Cần Thơ thì mức sinh thay thế của Cần Thơ là 1,8 con, tỉ lệ giới tính khi sinh là 105 trai/100 gái.

Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Ngọc Đảnh - chi cục trưởng Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình TP Cần Thơ - cho biết chính sách dân số của thành phố chỉ điều chỉnh theo một số nghị định sửa đổi một số điều trong pháp lệnh dân số của Chính phủ (về một số người không vi phạm khi sinh con thứ 3), như: cặp vợ chồng sinh lần thứ nhất mà sinh từ 3 con trở lên, vợ chồng đã có 1 con đẻ nhưng sinh lần hai mà sinh 2 con trở lên; cặp vợ chồng sinh con thứ 3 trở lên trong trường hợp đã có 2 con đẻ nhưng 1 hoặc cả 2 bị dị tật, mắc bệnh hiểm nghèo (không mang tính di truyền); cặp vợ chồng đã sinh 2 con nhưng chỉ 1 con đẻ còn sống...

Ngoài ra, về vấn đề kế hoạch hóa gia đình, TP Cần Thơ chưa có chủ trương khuyến khích sinh con thứ 3, chỉ thay đổi thông điệp tuyên truyền "Mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con" và mục tiêu chính sách dân số TP Cần Thơ đến năm 2030 duy trì mức sinh thay thế là 2,1 con.

"Chỉ tiêu thực hiện các biện pháp tránh thai được giao theo từng năm, nhưng từ năm 2018 đến nay đã không còn giao chỉ tiêu về triệt sản và đình sản (ở cả nam và nữ)", bà Đảnh nói.

Sóc Trăng: không cấm gia đình có điều kiện sinh con thứ ba

Ông Nguyễn Quốc Thống - chi cục trưởng Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đình tỉnh Sóc Trăng - cho biết tỉ lệ tăng tự nhiên dân số của Sóc Trăng trong các năm qua dao động từ 0,9 - 1%. Theo ông Thống, tỉnh Sóc Trăng không khuyến cáo sinh con thứ ba, chỉ khuyến cáo sinh đủ hai con. Tuy nhiên, theo ông Thống, khu vực nông thôn còn xảy ra tình trạng sinh ba, sinh tư không chịu nghỉ. Một số trường hợp sinh nhiều con, không có điều kiện, tạo gánh nặng cho xã hội. Cũng có trường hợp sinh con nhiều, nuôi không nổi đành đem con cho người khác nuôi.

"Không khuyến khích, không khuyến cáo nhưng với những gia đình có điều kiện sinh con thứ ba, mình cũng không cấm", ông Thống cho biết.

T.LŨY - K.TÂM