Sau giờ học chính khóa, đông đảo học sinh tập trung chuẩn bị học thêm tại nhà một giáo viên - Ảnh: Như Hùng

Tôi dùng từ “lại” vì chủ đề này, năm nào bắt đầu năm học mới cũng xảy ra “hiện tượng” học thêm, dạy thêm, cứ như “đến hẹn lại lên”!

Cách đây vài chục năm, lần đầu đưa con đến trường, nghe phụ huynh râm ran bàn nhau cho các cháu học thêm, tôi thấy rất bất bình. Con trẻ học trường bán trú suốt cả ngày, từ 7g sáng đến tận 5g chiều, vậy còn bắt tụi nhỏ học thêm làm gì?

Vậy mà tôi thấy nhiều phụ huynh vẫn hăng hái cho con đi học thêm. Có vị lý giải rằng lớp học tới gần 50 cháu, cô làm sao trông nom cẩn thận hết, nên thôi thì cho các con đến với cô một hai tiếng sau giờ chính khóa, cô giúp con mình thêm vài chữ cũng tốt.

Thế là lúc đầu chỉ vài người cho con tới, sau đông hơn, đến nửa lớp, rồi dần dà ai không lo cho con đi học thêm sẽ thành “hiện tượng lạ” trong lớp! Chẳng ai biết con mình thêm được bao nhiêu chữ, nhưng phụ huynh vẫn đua nhau đưa con tới chỗ học thêm như là một “nhu cầu sống còn”, nếu muốn con mình vững dạ mỗi ngày đến lớp!

Gần đây, qua báo chí, tôi còn được biết ở thành phố ta đã có những nơi tổ chức giữ học sinh sau giờ học để tiện cho phụ huynh. Không biết khi các cơ sở này mở ra thì có bao nhiêu phụ huynh không phải đưa con đi học thêm nữa. Tôi nói điều này vì có những phụ huynh cho con đến nhà cô học, hoặc học thêm ở trường có khi chỉ vì lý do vào giờ ấy họ không thể đón con về nhà.

Có hai trường THCS ngay tại trung tâm thành phố, trường chuyên hẳn hoi, vậy mà hết giờ học chính khóa, phụ huynh đến đón con, con trẻ vội vã leo lên xe, mở gói đồ ăn và chai nước cha mẹ vừa đưa, chúng ăn một cách ngấu nghiến! Các cháu đói chăng? Không! Chúng ăn vội rồi tới chỗ học thêm.

Đã có nhiều nghiên cứu, nhiều ý kiến về học thêm, dạy thêm. Trong các nghiên cứu có chỉ ra cả nguyên nhân thu nhập thấp của thầy cô giáo - những việc mà lẽ ra chỉ có thể giải quyết bằng chính sách thì lại được cả xã hội và giáo viên tự giải quyết với nhau. Không phải môn học nào và thầy cô giáo nào cũng tham gia dạy thêm cả.

Đa số thầy cô dạy môn chính các trường THCS và THPT đều dạy thêm được cả. Các môn học mà học sinh học thêm chủ yếu là toán, lý, hóa, văn, ngoại ngữ. Tôi chưa thấy phụ huynh nào đưa con đến học thêm môn giáo dục công dân, trong khi hằng ngày, hằng giờ trên khắp mặt báo, những cảnh báo về sự xuống cấp của đạo đức được nêu liên tục.

Theo tôi, việc học là cần thiết, nhưng vui chơi, thể thao cũng cần thiết không kém. Nếu chúng ta nghĩ đến con cháu mình, hãy suy nghĩ thật kỹ khi cho các cháu đi học thêm! Hãy cho con trẻ học thêm như một nhu cầu nội tại của con trẻ, hơn là vì điểm số mà các con nhận được. Chỉ như thế mới hi vọng giảm học thêm, dạy thêm.