Phóng to

Nguyễn Á (bìa phải) cùng các nhân vật: nhạc sĩ Phạm Duy, đạo diễn Việt Linh, giáo sư Trần Văn Khê, nghệ sĩ Kim Cương, chuyên gia ẩm thực Nguyễn Dzoãn Cẩm Vân - Ảnh: VIỆT QUÊ

Có nghĩa là tiếp sau triển lãm Họ đã sống như thế (năm 2009), Nguyễn Á đã bắt tay ngay vào dự án ảnh này. 300 nhân vật, mỗi nhân vật trung bình mười tấm ảnh, nghĩa là Nguyễn Á phải chụp trên 3.000 tấm ảnh. Và trên thực tế, những nhân vật được ống kính của Nguyễn Á nhắm đến không thuần là sự hiểu biết hay yêu thích cá nhân mà dựa trên những tiêu chí, sự công nhận của xã hội.

Họ là những ai? Là Võ Nguyên Giáp, Tô Hoài, Nguyễn Ðình Ðầu, Trịnh Công Sơn, Ngô Bảo Châu, Bùi Văn Nam Sơn, Chu Hảo, Trần Văn Khê, Bùi Ðình Hạc, Ðỗ Hồng Ngọc... Những cái tên vừa được nhắc một cách ngẫu nhiên trên hẳn nhiều người đã biết, trân trọng, thương yêu. Bây giờ, qua ống kính của Nguyễn Á, chân dung họ được hiện lên cận cảnh hơn, sống động hơn, đẹp hơn.

Nhưng Nguyễn Á không chỉ chụp những người nổi danh với công chúng, anh còn chụp những người trẻ “đang trên đường đi”, như học sinh Hồ Thị Hiếu Hiền (tác giả bức thư đoạt giải nhất quốc tế Cuộc thi viết thư UPU quốc tế năm 2010, làm đạo diễn đoạt giải nhất cuộc thi “Làm phim toàn quốc dành cho học sinh Việt Nam - Kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội), Trần Lập - thủ lĩnh ban nhạc rock Bức Tường...

Nguyễn Á cũng dành tình cảm khắc họa những chân dung lặng thầm trong khoa học như: Nguyễn Bá Mỹ Nhi - một trong những bác sĩ phẫu thuật nội soi hàng đầu Việt Nam, người hiến máu nhiều nhất Việt Nam Lương Ðình Chiêu, GS.TS Ðặng Kim Chi - người được mệnh danh là “giám hộ những vùng ô nhiễm”...

Cũng như triển lãm Họ đã sống như thế, triển lãm Tâm & tài: Họ là ai? của Nguyễn Á là một sự kiện trong hoạt động nhiếp ảnh của thành phố. Ở đây không bàn đến tay nghề (mà Nguyễn Á đã khẳng định đẳng cấp), chỉ nói đến ý tưởng, lòng nhiệt thành, sự bền bỉ đeo bám nhân vật... thì có thể nói Nguyễn Á xứng đáng được khen ngợi.

Với cách trình bày như một phóng sự ảnh về mỗi nhân vật, Nguyễn Á không chỉ giúp người thưởng lãm được thấy, mà được nắm thông tin về nhân vật. Rồi đây những tấm ảnh vừa mang tính nghệ thuật vừa có giá trị tư liệu của Nguyễn Á, sẽ làm rõ nét hơn người Việt Nam.

300 nhân vật Việt Nam trong triển lãm chỉ là con số mang tính ước lệ, và có thể có người chưa xứng tầm, còn nhiều người chưa góp mặt. Hành trình đi tìm người Việt Nam có tâm, có tài của Nguyễn Á vẫn còn tiếp tục, còn gạn đục khơi trong.

Triển lãm vừa khai mạc sáng 2-5 tại Nhà văn hóa Thanh niên (Phạm Ngọc Thạch, TP.HCM) kéo dài đến hết ngày 10-5.