Phóng to

Sách do Phương Nam Book và NXB Hội Nhà Văn ấn hành - Ảnh: A.Chi

Và nhờ thế, qua tập sách mỏng có tên Trò chuyện với Nguyễn Tuân, với những phần mục như Nguyễn Tuân như thế đấy!; Chuyện nghề nghiệp; Nguyễn Tuân - con người, tính cách; Những ngày đầu kháng chiến chống Pháp; Về gia đình - bạn bè..., nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Trai đã “vẽ” lại được phần lớn diện mạo của con người Nguyễn Tuân trong đời thực, và hơn thế nữa là giúp người đọc hiểu thêm về một giai đoạn làng văn có lắm chuyện bi hài.

Ấy là một Nguyễn Tuân “khắt khe” trong từng câu chữ, qua những câu chuyện như nhà văn nổi đóa với Tô Hoài khi Tô Hoài đề nghị đổi tên cho tập sách Hà Nội ta đánh Mỹ giỏi, hay quan điểm “khi viết phải vận dụng cả năm giác quan mới phát huy tột cùng hiệu năng của tiếng Việt”...

Ấy là một Nguyễn Tuân trước khi viết luôn tìm hiểu thật kỹ, thật chu đáo, tường tận như khi viết về cây cầu Hiền Lương, nhà văn đã ra đến giữa cầu để đếm có bao nhiêu thanh gỗ lát phía bờ Bắc, và nhờ người đếm hộ phía bờ Nam; hay như lời khuyên đối với người viết trẻ “phải đọc nhiều. Ði thực tế là cần thiết nhưng chưa phải là đủ. Phải đọc nhiều đọc rộng thì mới có kiến thức để lý giải những điều mình thấy...”.

Còn nữa những câu chuyện khác về cuộc đời Nguyễn Tuân được kể lại trong tập sách này, như chuyện nhà văn nghiện hút rồi bỏ thuốc phiện, mê hát ả đào, tham gia đoàn kịch Tiền tuyến, hành quân cùng bộ đội rồi hướng dẫn bộ đội ghi hồi ký, nhật ký, những tác động dẫn đến việc nhà văn thay đổi quan điểm từ “nghệ thuật vị nghệ thuật” sang “nghệ thuật vị nhân sinh”...

Cùng với phần phụ lục gồm hình ảnh và bút tích của nhà văn Nguyễn Tuân, tập sách 200 trang này thật sự là một tư liệu quý giá cho những ai từng say đắm Vang bóng một thời, Chiếc lư đồng mắt cua, Chùa Ðàn, Một chuyến đi, Sông Ðà...