Liệu xe đạp điện có hoàn toàn lý tưởng như khách hàng thường nghĩ?

Phóng to

Một vụ tai nạn xe đạp điện ở Trung Quốc - Ảnh: AFP

Khi tai nạn giao thông đang là "sát thủ" giết người trẻ (15 - 44 tuổi) nguy hiểm nhất Trung Quốc thì xe điện nổi lên như một phương tiện an toàn. Một chiếc xe điện có khả năng chạy 40km/g.

Bloomberg tính toán hiện có khoảng 200 triệu dân Trung Quốc đi xe đạp điện, tăng 1.000 lần so với 15 năm trước. Trong năm 2012, Trung Quốc tiêu thụ khoảng 90% lượng xe đạp điện trên thế giới, theo Công ty nghiên cứu Navigant Research, và ước tính tới năm 2020, khoảng 249 triệu xe đạp điện khác sẽ được bán tại nước này.

Nhà tư vấn an toàn giao thông đường bộ của Tổ chức Y tế thế giới Brent Powis nhận định: "Loại phương tiện này được cho là giải pháp của các vấn đề giao thông trên toàn cầu và Trung Quốc đang trong giai đoạn thử nghiệm".

Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Trường đại học Bắc Kinh cùng các tổ chức khác tiến hành từ tháng 10-2010 đến tháng 4-2011 cho thấy xe đạp điện có khả năng "gây tai nạn ở mức cực kỳ cao", có thể vì tốc độ của nó.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng xe đạp điện là nguyên nhân gây ra 57% các vụ tai nạn nghiêm trọng tại một bệnh viện nông thôn ở Tô Châu, 36% trong số đó bị chấn thương sọ não.

Chính phủ không cung cấp số liệu về chi phí hay các chi tiết khác liên quan đến tai nạn xe đạp điện.

Trong báo cáo về số vụ tai nạn giao thông ngày càng tăng được công bố hồi tháng 3-2014, Chủ tịch World Bank Jim Yong Kim cho biết chi phí cho các vụ tai nạn giao thông chiếm từ 1-5% tổng GDP trong các nước đang phát triển.

Nghiên cứu cũng tính toán thời gian nằm viện trung bình của các vụ tai nạn xe đạp điện là 10 ngày, với chi phí khoảng 1.321 USD.

Jonathan Bental, một người dân Israel đang sống tại Bắc Kinh, đã mua xe đạp điện vì nó vừa rẻ vừa nhanh. Nhưng tai nạn bị ôtô tông cách đây 2 năm đã khiến ông bị chấn thương chân. Ông nói nếu được quyết định lại, ông sẽ không mua xe đạp điện.

Xe đạp điện nay được xếp loại nằm giữa xe đạp và xe máy, với bàn đạp được hỗ trợ bởi tay ga hoạt động bằng pin. Giá một chiếc xe đạp điện dao động từ 320-800 USD. Pin có thể tái sạc nhiều lần và tiết kiệm năng lượng, xe đạp điện không dùng xăng và do đó lượng khí thải ít hơn các loại xe máy khác.

Tuy nhiên, xe đạp điện không hề "sạch". WSJ trích dẫn một số nghiên cứu cho biết 95% xe điện của Trung Quốc đều sử dụng pin chì nên nó sẽ thải ra không khí nhiều chì hơn các loại phương tiện khác. Loại xe này cũng phụ thuộc vào nguồn điện mà hầu hết được sản xuất từ các nhà máy đốt than.

Tháng 12-2010, chính quyền Trung Quốc bất ngờ ra lệnh thắt chặt việc sử dụng xe đạp điện dẫn đến nhiều cuộc tranh luận gay gắt. Doanh số tháng 12 của một trong những nhà sản xuất xe điện lớn nhất nước Luyuan Group theo đó đã giảm 50% so với tháng 10-2010.

Nhà sáng lập Luyuan Ni Jie lập luận rằng: "Các quan chức đã dựa vào số liệu thống kê không chính xác, họ không nghiên cứu một cách khoa học". Cựu giáo sư kinh tế kiêm kỹ sư điện Ni Jie nói xe điện sẽ sớm sử dụng pin lithium để thân thiện với môi trường hơn.

(Theo Bloomberg, WSJ)