Ông Rick Scott (phải) đang dẫn trước đối thủ Dân chủ Bill Nelson với tỉ lệ sít sao 0,2% - Ảnh: Reuters

Kiểm lại phiếu không có gì lạ trong các cuộc bầu cử. Tùy theo quy định của từng bang mà quy trình kiểm lại phiếu sẽ tự khởi động nếu sự khác biệt trong số lượng phiếu giữa hai ứng viên từ 0,2% như ở bang Florida đến 2% như ở bang Nebraska.

Kiểm lại phiếu khá tốn kém, dao động từ nửa triệu đến hơn 1 triệu USD tùy vào độ lớn của bang và cách kiểm phiếu. Trong phần lớn trường hợp, nó không giúp lật ngược thế cờ và rất hiếm khả năng thay đổi kết quả của hai đảng ở lưỡng viện quốc hội.

Trong số 4.687 cuộc bầu cử các cấp trong giai đoạn 2000-2015 ở Mỹ, chỉ 27 cuộc bầu cử phải kiểm lại phiếu. Theo thống kê của FairVote, một nhóm phi đảng phái nghiên cứu về bầu cử và cải tổ bầu cử, chỉ có 3/27 cuộc bầu cử có kết quả thay đổi ngoạn mục sau kiểm lại phiếu, với thắng lợi đều dành cho các ứng viên của Đảng Dân chủ.

Trong cuộc đua vào Thượng viện năm nay ở Florida, ứng viên Cộng hòa Rick Scott đang dẫn trước đối thủ Dân chủ Bill Nelson sít sao 0,2%. Cả hai đang quyết đấu đến cùng bởi vì họ đại diện cho niềm tin mà cử tri gửi vào lá phiếu. 

Thật vậy, đôi khi chỉ cần một lá phiếu là đủ để làm nên lịch sử. Năm 2016, ở Vermont, một ghế Thượng viện bang và một ghế Hạ viện bang được quyết định chỉ nhờ một lá phiếu chênh lệch.

Năm 2008, trong cuộc đua vào Thượng viện Mỹ ở bang Minnesota, kết quả ban đầu cho thấy ứng viên Đảng Cộng hòa Norm Coleman nhiều hơn đối thủ 206 phiếu bầu. 

Tuy nhiên, sau khi kiểm phiếu lại, ứng viên Dân chủ Al Franken thắng ngược đối thủ với 312 phiếu chênh lệch trong tổng số 2,9 triệu lá phiếu của cử tri. Quá trình kiểm lại phiếu và kiện cáo kéo dài gần 1 năm. Chiến thắng của Al Franken giúp cho Đảng Dân chủ chiếm đa số với 60 ghế trong Thượng viện.

Ở bình diện lớn hơn, với mỗi đảng, giành quyền kiểm soát với cách biệt lớn trong tổng số ghế ở lưỡng viện rất có ý nghĩa đối với việc thông qua hay ngăn chặn các quyết sách. Trong lưỡng viện Quốc hội Mỹ có nhiều ủy ban chuyên môn, việc chiếm đa số ở mỗi ủy ban sẽ củng cố khả năng đại diện của mỗi đảng.

Đó là lý do khi cách biệt với tỉ lệ mong manh, các ứng viên đều gửi niềm tin vào việc lật ngược thế cờ thông qua việc kiểm lại phiếu.

TTO - Giới chứng khoán Mỹ ăn mừng kết quả bầu cử giữa kỳ với quốc hội chia đôi quyền lực giữa Cộng hòa và Dân chủ. Vì sao?