Read this on Tuoitrenews.vn

Phóng to

Lô hàng của Công ty Tianhua giả mạo xuất xứ Việt Nam (ảnh lớn). Hàng xuất xứ Trung Quốc sau đó được thay đổi nhãn mác Việt Nam (ảnh nhỏ) - Ảnh: CTV

Một chiêu thức mới nhằm gian lận thương mại quốc tế trong giới kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng Trung Quốc. Đó là việc gắn mác hàng Việt cho hàng hóa xuất xứ tại Trung Quốc rồi xuất khẩu ra nước ngoài nhằm vượt rào và trốn các loại thuế...

Hiện tượng này không chỉ khiến nước nhập hàng bị thất thu thuế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của hàng hóa VN. Các doanh nghiệp đang lo ngại nếu không kiểm soát kỹ, để tình trạng này diễn ra phổ biến, hàng của VN cùng loại sẽ bị vạ lây khi nước nhập khẩu xếp vào diện kiểm soát chặt.

Lập công ty để trung chuyển hàng?

Như Tuổi Trẻ ngày 3-12 đã đưa tin, lực lượng chống buôn lậu thuộc Hải quan Đồng Nai vừa bắt quả tang công nhân Công ty TNHH công nghiệp SPC Tianhua VN (viết tắt Công ty Tianhua, là doanh nghiệp 100% vốn của Trung Quốc, có trụ sở tại Khu công nghiệp Nhơn Trạch 3, Đồng Nai) đang thay thế các nhãn mác ghi xuất xứ Trung Quốc bằng nhãn mác ghi xuất xứ VN trên lô hàng hợp chất xử lý nước để xuất khẩu đi Hoa Kỳ.

Khi lực lượng chống buôn lậu ập vào bắt quả tang, ngoài 13 kiện hàng (1.000kg/kiện) đã được thay nhãn mác Trung Quốc bằng nhãn mác VN, thì 87 kiện hàng khác vẫn còn nhãn mác Trung Quốc đang được công nhân bóc ra để dán nhãn mác VN vào. Như vậy, tổng cộng lượng hàng kiểm tra phát hiện lên đến 100 kiện (khoảng 100 tấn), với trị giá xuất khẩu 215.000 USD, tương đương 4,5 tỉ đồng.

Lô hàng có công dụng làm sạch, diệt vi khuẩn, xử lý tảo trong nước tại các hồ bơi này được nhập khẩu từ Công ty Shijiazhuang Hgw Trade Co. Ltd tại Trung Quốc (có giấy chứng nhận xuất xứ của Trung Quốc), được chuyển thẳng từ cửa khẩu nhập (cảng Cát Lái, TP.HCM) về kho của Công ty Tianhua.

Tổng giám đốc Công ty Tianhua thừa nhận lô hàng 100 tấn hợp chất xử lý nước được mua từ Trung Quốc sẽ không phải qua bất cứ công đoạn sản xuất nào thêm, cũng không được trộn thêm các chất khác, công ty sẽ xuất khẩu trực tiếp sang Hoa Kỳ cho đối tác là Công ty BSW Chemical Co. Ltd bằng nhãn mác ghi xuất xứ VN.

Theo ông Nguyễn Phi Hùng - cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan, vừa qua đã phát hiện nhiều vụ việc các doanh nghiệp, thương nhân Trung Quốc xuất khẩu hàng hóa vào VN, sau đó thay nhãn xuất xứ Trung Quốc bằng nhãn xuất xứ VN để xuất khẩu ra nước ngoài. Các mặt hàng khá đa dạng từ hóa chất, gạch men, vật liệu xây dựng... Đây là những mặt hàng mà Trung Quốc đang bị một số quốc gia áp thuế cao, kiểm soát chặt về chất lượng, hàng rào kỹ thuật, thậm chí bị áp thuế chống bán phá giá.

Xem lại hậu kiểm

Mới đây, lực lượng hải quan đã phát hiện một doanh nghiệp ở Đà Nẵng và một doanh nghiệp ở Tây Ninh đăng ký xuất khẩu mật ong sang một nước khác. Doanh nghiệp khai báo là hàng VN. Tuy nhiên qua kiểm tra, lực lượng hải quan đã phát hiện hàng trăm tấn mật ong xuất khẩu này đều giả xuất xứ VN, toàn bộ là hàng nguồn gốc Trung Quốc. Tình trạng này phổ biến tới mức Hội Nuôi ong VN từng phải gửi văn bản đến Tổng cục Hải quan kiến nghị kiểm soát chặt chẽ. Theo ông Hùng, lực lượng chống buôn lậu của ngành hải quan cũng phát hiện doanh nghiệp xuất khẩu gạch men đi Hoa Kỳ với xuất xứ VN. Lô hàng đã bị chặn lại ở cửa khẩu vì cơ quan hải quan kiểm tra, phát hiện đó là lô hàng giả mạo, có nguồn gốc Trung Quốc.

Một cán bộ lãnh đạo thuộc Tổng cục Hải quan cho biết tình trạng giả mạo xuất xứ từ hàng Trung Quốc thành hàng VN có nguy cơ ảnh hưởng lớn đến hàng xuất khẩu của VN. Hiện đã có quốc gia tiến hành điều tra về vấn đề này. Do đó, cơ quan hải quan đang tăng cường kiểm soát chặt chẽ. Lô hàng nào có dấu hiệu khả nghi sẽ bị kiểm tra ngay và phát hiện vi phạm sẽ cấm xuất khẩu.

Ông Nguyễn Phi Hùng cho biết cơ quan hải quan sẽ xử lý nghiêm nếu phát hiện. Tùy mức độ vi phạm, ngoài việc chặn xuất khẩu còn xử phạt hành chính theo quy định ngành hải quan, kết hợp với quy định vi phạm hành chính trong từng lĩnh vực cụ thể như hàng nông sản, hàng vật liệu xây dựng... Theo ông Hùng, có trường hợp vi phạm nặng, lô hàng lớn, cơ quan hải quan đã khởi tố vụ án.

Về vụ việc của Công ty Tianhua, theo Cục Hải quan Đồng Nai, công ty này có giấy phép đầu tư 2 triệu USD nhưng thực tế chỉ đầu tư một vài trang thiết bị cũ kỹ, máy móc phủ bụi, hoen gỉ, xếp xó từ lâu.

Quá trình điều tra cho thấy Công ty Tianhua đã móc nối với nhiều công ty khác để thực hiện các “phi vụ” hàng hóa giả mạo xuất xứ VN. Tuy nhiên, với vụ việc trên, công ty chỉ bị phạt 20 triệu đồng. Ông Huỳnh Thanh Bình, phó cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai, cho rằng cần rà soát lại những công ty nước ngoài thành lập cho có, không tạo công ăn việc làm cho người lao động và “núp bóng” làm ăn gian dối theo kiểu Công ty Tianhua. Trong đó có việc kiểm tra sau cấp phép, cấp chứng nhận nguồn gốc xuất xứ (C/O) của các cơ quan chức năng thời gian qua còn quá lỏng lẻo.