Khói bụi ô nhiễm mịt mù ở Bắc Kinh hồi tháng 2-2017 - Ảnh: REUTERS

Số liệu thống kê mới nhất cho thấy Trung Quốc có lượng bệnh nhân ung thư mới cao kỷ lục trong năm 2015, gần 4,3 triệu người, trong đó có hơn 730.000 người bị ung thư phổi, chiếm gần 36% số ca toàn cầu.

Ung thư là nguyên nhân của 1/4 trường hợp tử vong ở Trung Quốc và trở thành một gánh nặng khủng khiếp cho hệ thống y tế.

Các chuyên gia chia ung thư phổi thành hai loại, liên quan và không liên quan đến hút thuốc.

Cách đây 15 năm, những trường hợp ung thư phổi chủ yếu liên quan đến việc hút thuốc, chiếm đến 60%.

“Thời điểm đó, các nam giới hút thút là nhóm có nguy cơ cao” - ông Xue Qi, thuộc Bệnh viện ung bướu của Học viện y khoa Trung Quốc, nhìn nhận.

Tuy nhiên thời gian gần đây, tỉ lệ ung thư phổi không liên quan đến thuốc lá tăng mạnh ở nhóm phụ nữ và người không hút thuốc và vượt nhóm ung thư do thuốc lá dù tỉ lệ hút thuốc ở Trung Quốc không giảm.

“Đó có thể là do tiếp xúc lâu dài với ô nhiễm không khí, đặc biệt là loại bụi mịn PM2.5” - ông Xue nhận định, nhắc đến các hạt bụi mịn có kích thước dưới 2,5 micromet.

Trong khi đó, người phát ngôn Ủy ban sức khỏe và kế hoạch hóa gia đình Trung Quốc cho biết “chúng ta cần nghiên cứu trong một thời gian dài để xác định ảnh hưởng lâu dài của ô nhiễm không khí. Ung thư tiến triển trong một thời gian dài chứ không phải chỉ qua một đêm”.

Trước đó, một số nghiên cứu ở Trung Quốc cũng cho thấy mối liên hệ giữa ung thư và ô nhiễm không khí. Chẳng hạn, kết quả nghiên cứu hồi năm ngoái của Đại học y khoa Hà Bắc phát hiện tỉ lệ tử vong do ung thư phổi tại Hà Bắc - một trong những nơi ô nhiễm nặng nhất ở Trung Quốc - đã tăng gấp ba lần trong giai đoạn 2010-2012 so với giai đoạn 1973-1975.

Một nghiên cứu hồi đầu năm của Tạp chí Y khoa Anh cho thấy Trung Quốc có thể ngăn ngừa được ba triệu trường hợp tử vong sớm mỗi năm nếu cải thiện chất lượng không khí theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Ngoài ung thư phổi, nhiều vùng nông thôn của Trung Quốc cũng có tỉ lệ ung thư tăng cao do ô nhiễm nguồn nước và lạm dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu.