Người tiêu dùng chọn mua trái cây ngoại tại Co.opmart Đinh Tiên Hoàng - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Đây là một trong những nội dung theo cam kết hội nhập song phương, đa phương mà Việt Nam đã ký kết.

Hàng ngoại ồ ạt lấn át

Không cần chờ đợi đến thời điểm các thỏa thuận thương mại có hiệu lực, ngay từ trước đó, hàng ngoại đã nhanh chóng đổ bộ, sẵn sàng cho cuộc đua cạnh tranh.

Ghi nhận tại nhiều điểm bán sữa bột, sữa cho trẻ hàng ngoại đã xuất hiện dày đặc trên kệ. Nếu trước đây sữa Mỹ, Úc hay Nhật Bản, Hàn Quốc được biết đến nhiều thì nay nhiều nhãn sữa từ Nga, Ukraine hay châu Âu cũng xuất hiện rất phổ biến. 

Mức giá rải đều từ hơn 200.000 đồng tới gần 1 triệu đồng/hộp. Nhiều mặt hàng được các đại lý cho biết bán chạy như Meiji, Glico Icreo, Morinaga, Wakodo… giá từ 260.000 đồng/hộp 320gr - 725.000 đồng/hộp 800gr… xuất xứ Nhật Bản. Hay sữa Pediasure (Úc) dành cho trẻ 1 - 10 tuổi, hộp 800gr giá 870.000 đồng đang giảm còn hơn 800.000 đồng tại nhiều cửa hàng cũng được các bà mẹ tranh thủ mua.

Những mặt hàng ngoại được giảm thuế nhập khẩu từ tháng 1-2018 - Đồ họa: TUẤN ANH

Trên nhiều diễn đàn, các dòng sữa như Similac, thậm chí nhiều loại bột sữa, chế phẩm từ sữa cũng được ca tụng nhiều, bán rất phổ biến tại các cửa hàng cũng như tại các hệ thống siêu thị.

Bên cạnh đường, trái cây Thái Lan cũng đang ngày một mở rộng thị phần tại VN. Từ năm 2014, Thái Lan đã vượt qua Trung Quốc để trở thành nhà cung cấp trái cây hàng đầu tại VN. Trong số trên 1 tỉ USD mà VN bỏ ra để nhập khẩu trái cây thì có đến gần 60% là từ Thái Lan.

Riêng nhóm hàng xe hơi, thuế suất đối với các dòng xe nội địa hóa từ 40% trở lên cũng sẽ rút về 0% khiến thị trường cuối năm rơi vào tình trạng hỗn loạn. Trong tháng 11- 2017, các doanh nghiệp đột ngột giảm nhập, tuy nhiên đến tháng 12 đã bung sức nhập, đẩy lượng hàng lên tới gấp đôi, gấp ba lần so với bình thường. 

Trong khi khách mua có tâm lý chờ đợi đầu năm 2018 xe sẽ được giảm giá. Thị trường đã có biến động ngay đầu năm 2018, khi Honda và GM Việt Nam ngay lập tức công bố giảm giá một số sản phẩm phân phối ra thị trường, Honda giảm rất ít, trong khi GM Việt Nam giảm bình quân từ 10-80 triệu đồng tùy từng mẫu xe.

Tiếp tục cạnh tranh

Ông Nguyễn Hải, tổng thư ký Hiệp hội mía đường VN (VSSA) cho biết, hàng năm có đến 300.000 - 400.000 tấn đường lậu  từ Thái Lan tràn vào VN qua các cửa khẩu khiến cho doanh nghiệp mía đường trong nước điêu đứng.

Từ năm 2018, thuế suất đối với mặt hàng đường trong khu vực ASEAN chỉ còn 5% sẽ là điều kiện để đường Thái Lan đường đường chính chính vào VN thay vì đi đường lậu như trước. 

Bà mẹ trẻ chọn mua sữa ngoại tại siêu thị Co.opmart - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Hiện giá thành sản xuất đường của Thái Lan thấp hơn của VN 30%, chủ yếu là do giá mía nguyên liệu của Thái Lan thấp hơn nhiều so với VN. Vì vậy, tính cả 5% thuế nhập khẩu và chi phí vận chuyển, giá đường Thái Lan về đến VN vẫn thấp hơn giá đường của các nhà máy trong nước.

Chính vì vậy, những tháng cuối năm 2017 là thời điểm cực kỳ khó khăn với các nhà máy sản xuất mía đường VN khi lượng đường bán ra thấp kỷ lục. Nguyên nhân được ông Nguyễn Hải lý giải là các nhà chế biến thực phẩm đợi đến đầu năm 2018 mua đường Thái  Lan với giá rẻ chứ không mua đường trong nước. 

"Đây là điều hết sức khó khăn cho ngành mía đường VN. VSSA đã có kiến nghị lên Thủ tướng chính phủ để có những giải pháp hỗ trợ ngành đường", ông Hải cho hay.

TS Nguyễn Hữu Đạt, Tổng thư ký Hiệp hội rau quả VN (Vinafruits) cho biết, trái cây Thái Lan có chất lượng đồng đều và mẫu mã đẹp hơn so với hàng trong nước. 

"Cùng với việc các công ty Thái Lan thâm nhập sâu vào thị trường bán lẻ VN và giảm thuế nhập khẩu, trái cây Thái Lan sẽ còn bán vào VN nhiều hơn nữa trong thời gian tới", ông Đạt nói.