Trong những năm qua, ghép tạng là một trong những thành tựu quan trọng trong khám chữa bệnh, đặc biệt đối với bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, hiểm nghèo, đồng thời mang lại uy tín cho ngành y tế Việt Nam, góp phần hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới. 

Kể từ ca ghép thận đầu tiên thành công tại Viện Quân y 103 vào năm 1992, tính đến ngày 15-6-2016, Việt Nam đã thực hiện 1.281 ca ghép thận, 54 ca ghép gan, 16 ca ghép tim, 8 ca ghép tủy, 1 ca ghép khối thận-tụy và 1 ca ghép khối tim-phổi. Chúng ta cũng đã thực hiện được các ca ghép đa tạng và vận chuyển tạng đi xa hàng nghìn cây số để cấy ghép. 

Mặc dù chúng ta đã đạt được thành tựu rất đáng tự hào, nhưng tổng số ca ghép tạng đã thực hiện trong thời gian qua là quá ít so với tiềm năng hiện có, vì trình độ ghép tạng của đội ngũ bác sĩ Việt Nam được đánh giá ngang tầm khu vực và quốc tế. 

Cùng với đó, Việt Nam cũng đang đứng trước thực trạng thiếu trầm trọng về nguồn mô tạng để cấy ghép vì nhu cầu ghép mô, tạng ở nước ta rất lớn và đang gia tăng nhanh chóng. Theo thống kê sơ bộ, có hơn 6.000 người bị suy thận mạn tính đang cần được ghép, trên 1.500 người có chỉ định ghép gan (chỉ tính tại một số bệnh viện lớn ở Hà Nội), khoảng 6.000 người đang chờ được ghép giác mạc, hàng trăm người đang chờ được ghép tim, phổi.

Trong khi nhu cầu ghép tạng rất lớn, nhiều bệnh nhân đã chết trong thời gian chờ ghép… thì nhiều mô tạng từ nguồn các ca chết não, chết vì tai nạn giao thông và các trường hợp tử vong khác đã không được sử dụng để cứu chữa người bệnh. Đây là một sự lãng phí rất lớn.

Nguyên nhân của tình trạng trên là do nhận thức của người dân về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người còn nhiều bất cập. Đặc biệt, việc tuyên truyền về hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết, chết não còn nhiều hạn chế, chưa đến được với đông đảo người dân. 

Bên cạnh đó, việc thiếu hệ thống cung cấp thông tin, tư vấn và đăng ký hiến tặng mô, tạng; việc chưa xây dựng được mạng lưới điều phối mô, tạng quốc gia; chưa có mạng lưới truyền thông, vận động về hiến tặng mô, tạng rộng khắp cả nước… cũng là những thách thức đối với ngành y tế.

Vì vậy, để từng bước làm thay đổi nhận thức, hành vi của cộng đồng, Bộ Y tế cho rằng, truyền thông cần phải đi trước để mở đường cho công tác hiến, tặng mô, tạng, qua đó làm thay đổi nhận thức, thái độ, hành vi của mỗi người dân, tiến tới chủ động tham gia hiến, tặng mô, tạng trong toàn xã hội.