Hôm 7-10, phong trào Hồi giáo Hamas của người Palestine đã phát động cuộc tấn công lớn nhất trong nhiều năm qua nhằm vào Israel. 

Theo Hãng tin Reuters, tính đến chiều ngày 8-10, các tay súng Hamas đã giết ít nhất 250 người Israel. Trong khi đó, hơn 250 người ở dải Gaza đã thiệt mạng sau khi Israel tấn công trả đũa.

Nhà phân tích Jonathan Panikoff - giám đốc chương trình Sáng kiến an ninh Trung Đông Scowcroft tại Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ) - nhận định: "Xung đột Hamas - Israel đạt đến cấp độ mới và đây chỉ mới là khúc dạo đầu".

Giới chuyên gia bất ngờ bởi cuộc xâm nhập chưa từng có của Hamas vào Israel bằng cả đường bộ, đường biển và dù lượn, gây ra cái chết cho hàng trăm người Israel.

Đây cũng là thất bại của tình báo Israel. Thủ tướng Israel Netanyahu đã tuyên bố sẽ bắt Hamas phải trả "cái giá rất đắt".

Ông William F. Wechsler - giám đốc cấp cao của Chương trình Trung Đông tại Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ) - bình luận: "Một loạt xung đột mới bắt đầu". Ông nhận định Hamas đã chứng tỏ họ có nhiều tham vọng hơn và năng lực, về mặt chiến thuật, cũng đã tốt hơn dự đoán.

Chuyên gia này kể lại: "Tôi có chuyến bay từ Washington (Mỹ) đến Tel Aviv (Israel) vào tối 6-10, chuẩn bị tổ chức một hội nghị đa phương mang tính lịch sử về hội nhập kinh tế khu vực với các quan chức chính phủ đến từ Israel, Mỹ và nhiều quốc gia Ả Rập. 

Nhưng khi tôi đến vào ngày 7-10, tôi chứng kiến cảnh một đất nước đang quay cuồng trong cuộc tấn công quân sự bất ngờ đáng kể nhất trong 50 năm. Hội nghị của chúng tôi hiện đã bị hoãn lại và Israel đã sẵn sàng cho chiến tranh".

Ông George Bisharat - giáo sư danh dự tại trường luật thuộc Đại học California ở San Francisco (UC Law San Francisco, Mỹ) - cho rằng cuộc tấn công của Hamas có thể đã được lên kế hoạch từ lâu. 

Ông bình luận: "Để Hamas có thể thực hiện được cuộc tấn công bất ngờ như thế này, đây là kỳ tích đáng kinh ngạc".

Nhà nghiên cứu Yossi Mekelburg tại viện nghiên cứu Chatham House (Anh) cũng đồng nhận định: "Việc Hamas xâm nhập được vào lãnh thổ Israel, đi vào các thành phố, làng mạc là điều chưa từng có tiền lệ. Ở bất kỳ cấp độ nào xét theo quan điểm của Israel, đây là thất bại hoàn toàn (của Israel)".

Đặt trong bối cảnh Israel và Saudi Arabia hướng tới bình thường hóa quan hệ, bà Kirsten Fontenrose - nhà nghiên cứu tại Sáng kiến an ninh Trung Đông Scowcroft thuộc Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ) - nhận định: "Nếu Hamas đang cố gắng ngăn chặn quá trình bình thường hóa quan hệ giữa Saudi Arabia - Israel, điều đó sẽ phản tác dụng".

Hamas được cho là đang gửi lời nhắc nhở tới Saudi Arabia rằng: Vấn đề Palestine không nên được coi là chủ đề phụ trong các cuộc đàm phán bình thường hóa quan hệ. Đây phải là "chủ đề duy nhất".

Một số chuyên gia cũng cho rằng cuộc tấn công bất ngờ của Hamas vào Israel có liên quan trực tiếp đến nỗ lực của Iran nhằm phá hỏng quá trình tiến tới bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia. Iran từ lâu đã hỗ trợ về tài chính và quân sự cho Hamas.

Ông Steven A. Cook, nhà nghiên cứu về Trung Đông và châu Phi tại Hội đồng Quan hệ ngoại giao (Mỹ), viết: "Cuộc tấn công bất ngờ của người Palestine làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến rộng lớn hơn ở Trung Đông".

Cuộc tấn công 'chưa từng có' của Hamas vào Israel diễn ra như thế nào?

Nhóm vũ trang Hamas, một lực lượng Hồi giáo Palestine đang kiểm soát dải Gaza, mở một cuộc tấn công bất ngờ quy mô lớn vào Israel trong ngày 7-10, bằng cả đường bộ, đường biển, và đường không.