Độ đá gà kiểng ăn tiền tại một tiệm bida ở Q.12, TP.HCM - Ảnh: N.K.

Nếu không sẽ phải đánh đổi cả cuộc đời. Nó cũng có thể là xuất phát điểm của trộm cắp, giết người, gia đình tan nát… - Nhà xã hội học, tiến sĩ Trịnh Hòa Bình, chia sẻ với Tuổi Trẻ.

* Thưa ông, cứ mỗi mùa bóng đá Euro, World Cup đến người ta lại thấy trên báo đưa tin nhiều đàn ông Việt Nam nhập viện tâm thần, tự tử vì thua độ, các đường dây cá độ bị phá... Ông suy nghĩ gì trước thực trạng này?

- Nhiều người Việt có máu đỏ đen trong người. Bất cứ cuộc chơi nào, cuộc gặp gỡ nào giới mày râu cũng thích đặt cược. Ví dụ cái xe chạy qua người ta cũng chơi "đầu - đít", sự kiện may mắn hay cả những chuyện buồn của một ai đó họ cũng có thể đặt cược, cầu may. Đỉnh điểm là cá cược thể thao trong đó có bóng đá.

Dân Việt máu thể thao, bóng đá càng thích thú nên những trò chơi này được đẩy tới tận cùng sự danh giá, tuyệt đối để cá cược. Chính vì đẩy lên cao đến tuyệt đối thì song hành với nó là sự thất vọng cùng cực.

Chúng ta thấy rằng: càng mông muội, càng kém phát triển, càng dã man hoặc đang phát triển nhưng gặp nhiều trúc trắc thì đó là miếng đất tốt cho những hành vì buôn thần bán thánh, cho những người tin tưởng vào cơ may vận hạn. Việc chơi cá cược, xổ số, lô đề nhiều cũng nằm trong phức hợp này.

Tiến sĩ Trịnh Hòa Bình

* Người ta nói các cường quốc kinh tế như Mỹ, Anh, Pháp, Nhật, Đức... không phải là những nước cờ bạc nhất thế giới. Ít ra là họ thấy rằng muốn có thành quả thì phải lao động chứ không thể chờ may mắn?

- Đây chính là vòng tròn hệ lụy, càng trông nhiều vào cơ may thì càng lười lao động. Thực tế rằng tất cả những trò may rủi đều xuất phát từ những động cơ không lành mạnh. Khi báo đưa có người tự tử, tán gia bại sản vì cá độ thì người ta sẽ ít quan tâm, ít bị tác động hơn là thông tin có một ông nào đó trúng độ vài tỉ đồng. 

Người không chơi thì không đếm xỉa nhưng với người chơi thì chỉ chú ý đến những người thắng, và họ nghĩ vận may sẽ tới với mình. Giá như tâm thế đó được đưa vào đời sống hằng ngày để chuyển hóa hành vi thành lao động sản xuất tạo ra nguồn lực xã hội thì đó là điều tuyệt vời.

* Ông có lời khuyên gì đối với những người đam mê cá độ, thích cờ bạc, luôn chờ mong điều may mắn trong cuộc sống?

- Lời khuyên của tôi với những người mê cá độ cũng như lời khuyên cho những người thích uống rượu. Khi vui khi buồn bạn thường tìm đến giọt cay, đầu tiên là người uống rượu nhưng nếu không biết kiểm soát thì sau này rượu uống người. 

Vì thế vui thì cứ vui nhưng phải biết đứng ở lằn ranh nhất định, nếu không sẽ phải đánh đổi cả cuộc đời. Nó cũng có thể là xuất phát điểm của trộm cắp, giết người, gia đình tan nát...

Người Việt Nam khi hội nhập nhanh chóng học hỏi mọi thứ từ bên ngoài, học cả những thói hư tật xấu. Điều đáng buồn là năng lực tiếp nhận cái dở của chúng ta lại mạnh hơn tiếp nhận cái tốt vì nhận thức kém. Tôi cho rằng khi xã hội phát triển, con người ngày càng văn minh thì người ta sẽ bớt cá cược, cờ bạc, chờ đợi may mắn.

TTO - Mùa World Cup cá độ tăng lên là có. Ở góc độ những chầu nho nhỏ như nhậu nhẹt, ăn sáng thì rõ ràng, ngồi tụ họp nhau xem bóng đá lúc nửa đêm, cá một chầu là chuyện rất dễ xảy ra.