Trong hành trình xây dựng tổ ấm, nhiều người cần thật thông hiểu cho bạn đời, cả những mặt tích cực lẫn chưa được trong lối sống, để cùng hoàn thiện nhau - Ảnh minh họa: T.T.D.

Và hành trình mài giũa đó cũng lắm gian truân.

Trong số phát sóng chương trình Bạn muốn hẹn hò (HTV7) cách đây chưa lâu, anh Q. (31 tuổi, quê Bình Dương) tỏ ra ân hận khi nói về cuộc hôn nhân cũ: "Hồi đó, cứ hết giờ làm việc là anh em lại í ới kéo nhau ra quán, nhậu đến khuya". Ngày nào cũng "chiến đấu" như thế, đến cuối tuần Q. ngủ vùi, bỏ mặc mọi việc cho vợ lo. Do vợ cứ cằn nhằn dai dẳng nên trong lúc say xỉn Q. đã xuống tay đánh vợ, vậy là ly hôn, giờ Q. nhờ chương trình mai mối người mới và cam kết "hổng hư như vậy nữa".

Những mảnh ghép khác biệt

V. (28 tuổi, quê Đồng Nai) từng "một lần đò" vì những sai lầm của mình. V. kể: "Hồi đó dù đã lập gia đình, tôi vẫn hay tụ tập bạn bè ăn uống, mua sắm, đi chơi đêm…". Và chồng V. đã gọi điện méc ba mẹ vợ, tỏ thái độ khó chịu ra mặt với các bạn nữ và dò la mối quan hệ của vợ với các bạn nam trong nhóm bạn của vợ. Theo lời V., khi đó do cảm thấy tù túng nên thuận tình ly hôn, giờ cam kết sẽ thay đổi để không làm khổ bạn trai mới.

Trong hai câu chuyện trên, lối sống của Q. và V. xem ra không ổn trong hôn nhân, nhưng giải pháp của vợ Q. và chồng V. rõ ràng cũng không phù hợp để khiến người phối ngẫu thay đổi tích cực hơn… 

Giống như Q. và V., khi bước chân vào hôn nhân, nhiều người trong chúng ta cũng đều mang theo những mảnh ghép khác biệt về quan điểm, thói quen, tính cách… của bản thân. Những xung đột, bất hòa sẽ xảy ra khi có mảnh ghép từ hai phía không "khớp" được với nhau. Đặc biệt, khi hôn nhân xuất hiện những mảnh ghép tiêu cực, xung đột giữa hai người càng nghiêm trọng hơn.

Từ kinh nghiệm tham vấn gia đình, một chuyên viên tâm lý liệt kê hàng loạt mảnh ghép nguy hại cho hôn nhân. Đối với người chồng thường là bù khú bạn bè, thiếu chung thủy, bài bạc, rượu chè, gia trưởng… Còn về phía người vợ thường là hay càm ràm, kiểm soát và ghen tuông…

Theo vị này, khi cảm thấy ngột ngạt vì mảnh ghép nguy hại nào đó, người này bắt đầu "cải tạo" người kia. "Việc đó không hề dễ dàng, nhất là khi bạn không biết cách và thiếu kiên trì, còn người phối ngẫu lại thiếu hợp tác", vị này nói.

Cùng sửa cái chưa tốt

Tiến sĩ Nguyễn Thị Bích Hồng - chuyên viên tham vấn tâm lý - cho rằng gia đình có thể được xem như là "chiếc nôi" nhân cách của mỗi người. Ảnh hưởng từ gia đình lên mỗi cá nhân kéo dài từ lúc một người mới tượng hình cho đến cả quãng đời tiếp theo. Cho nên phần lớn những tính cách, thói quen... khi trưởng thành đều mang dấu ấn từ nếp sống, các mối tương quan trong gia đình và cũng thường rất bền vững, khó thay đổi. "Trong đó có những điều tích cực lẫn tiêu cực, có cái hay cũng có cái dở", bà Hồng nói.

Theo bà Hồng, tuy có thể góp ý, động viên nhau sửa đổi những thói tật "quá đáng", "quá tệ" nhưng cũng cần biết chấp nhận có những thói tật không thể "cải tạo" được hoặc phải thích ứng với nhau đối với những sự khác biệt nhỏ nhặt nào đó. Đồng thời, người vợ hay người chồng cần kiên trì nhắc nhở, động viên, hỗ trợ bạn đời thay đổi khi đó là thói quen hình thành từ gia đình trước đây, bởi dấu ấn từ gia đình rất sâu sắc nên khó thay đổi.

Việc "cải tạo" nhau - theo bà Hồng - là để mỗi người hoàn thiện hơn, để cuộc sống chung dễ chịu hơn và đặc biệt là trở thành cặp cha mẹ gương mẫu hơn trước con cái. Vì vậy, điều tối kỵ là chê bai, chỉ trích, hạ thấp nhân phẩm hoặc xúc phạm đến lòng tự trọng, danh dự cá nhân và gia đình của bạn đời.

Hai mảnh ghép

TT - Người bảo anh đi như vậy là khỏe, nhắm mắt xuôi tay nhẹ bâng, chẳng còn món nợ nào dương thế. Người cho là tội quá, chưa đến 60, chưa qua ngưỡng thọ quy định của người đời.