Ho gà dễ lây, ủ bệnh kéo dài

Cụ thể, bệnh nhi là bé gái 6 tuần tuổi (trú tại Đan Phượng, Hà Nội) khởi phát bệnh với triệu chứng ho, không sốt, không nôn. Sau đó gia đình đưa trẻ đến khám tại Bệnh viện Nhi trung ương, được chẩn đoán viêm phế quản phổi và kê đơn thuốc điều trị tại nhà.

Điều trị 5 ngày không thấy bệnh thuyên giảm, bệnh nhi tiếp tục có biểu hiện ho nhiều về đêm, bú kém, cơn ho kéo dài khoảng 10 phút, có cơn tím tái mặt.

Trẻ được gia đình đưa đến Bệnh viện Nhi trung ương trong tình trạng thở oxy mask 5 lít/phút, SpO₂ 89% (không thở oxy), họng đỏ, mũi nề. Bệnh nhi được xét nghiệm PCR ho gà cho kết quả dương tính.

Theo bác sĩ Nguyễn Văn Lâm - giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi trung ương, ho gà là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis gây nên. Bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, dễ lây lan và thường tăng vào mùa đông - xuân.

Thời gian ủ bệnh kéo dài từ 6 đến 20 ngày (trung bình khoảng 9 đến 10 ngày), ở thời kỳ này thường không có triệu chứng.

Giai đoạn tiếp theo thường kéo dài khoảng 1-2 tuần, xuất hiện triệu chứng giống như viêm đường hô hấp: sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho húng hắng, hắt hơi, cuối giai đoạn này ho nặng thành cơn.

Giai đoạn khởi phát kéo dài từ 1-6 tuần, có trường hợp đặc biệt kéo dài trên 10 tuần với các biểu hiện cơn ho điển hình như: ho rũ rượi thành từng cơn, mỗi cơn ho từ 15 - 20 tiếng ho liên tiếp, càng về sau càng yếu và giảm dần.

"Ho gà có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi nặng, viêm não. Thậm chí có thể dẫn đến các biến chứng cơ học như lồng ruột, thoát vị, sa trực tràng. Trường hợp nặng có thể gặp vỡ phế nang, tràn khí trung thất hoặc tràn khí màng phổi. Do vậy, việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh để điều trị là rất quan trọng", bác sĩ Lâm cho hay.

Biện pháp phòng bệnh là vắc xin, nhưng vắc xin đã cạn

Bác sĩ Lâm cho biết thêm biện pháp phòng bệnh ho gà hiện nay là tiêm vắc xin phòng bệnh đủ liều, đúng lịch. Mũi 1 khi trẻ 2 tháng tuổi; mũi 2 khi trẻ 3 tháng tuổi; mũi 3 khi trẻ 4 tháng tuổi và mũi 4 khi trẻ đủ 18 tháng - 24 tháng (vắc xin có thành phần ho gà như DPT…).

Mặc dù biện pháp tốt nhất để phòng bệnh là tiêm chủng vắc xin, thế nhưng hiện nay vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván (DPT) nằm trong Chương trình tiêm chủng mở rộng tại nhiều địa phương đã không còn, trong đó có hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM.

Trước đó, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện Chương trình tiêm chủng mở rộng cho hay vắc xin DPT là một trong 11 loại vắc xin đang được triển khai tiêm chủng miễn phí cho trẻ. Vắc xin DPT là vắc xin được sản xuất trong nước.

"Hiện nay, các loại vắc xin sản xuất trong nước có hiện tượng thiếu cục bộ rải rác ở một số địa phương. Đối với các vắc xin sản xuất trong nước, căn cứ vào đề xuất nhu cầu số lượng vắc xin của các địa phương năm 2023 và gối đầu đến tháng 6 năm 2024.

Bộ Y tế đã khẩn trương đặt hàng với các nhà sản xuất trong nước để cung ứng trong năm 2023. Hiện nay, Bộ Y tế đang tiến hành các thủ tục tiếp theo để có thể tiếp nhận được vắc xin sớm nhất từ nhà sản xuất, dự kiến trong quí 4-2023 các vắc xin sản xuất trong nước sẽ tiếp tục được cung ứng".

Nguồn cung ứng vắc xin tiêm chủng mở rộng bị gián đoạn từ đầu năm 2023, khi có thay đổi về cơ chế mua vắc xin. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe trẻ nhỏ khi đến kỳ tiêm vắc xin phòng bệnh.

Nhiều trẻ sơ sinh mắc ho gà nặng do lây từ người thân

Đây là thông tin được PGS.TS.BS Phạm Quang Thái chia sẻ tại Hội thảo khoa học ‘Sẻ chia kháng thể - Phòng bệnh ho gà cho trẻ sơ sinh ngay từ trong thai kỳ’ tổ chức ngày 2-10 tại TP.HCM.