NSƯT Thúy Ngần sẽ tham gia đêm nghệ thuật Xẩm và đời - Ảnh: Đ.Tr.

Cùng giữ hồn xẩm cho đêm diễn là các nghệ nhân Mai Tuyết Hoa, Nguyễn Quang Long, Khương Cường, Ðình Dũng, Văn Tuấn cùng các nghệ sĩ khách mời: NSND Xuân Hoạch, NSƯT Thanh Ngoan, NSƯT Thúy Ngần, nghệ sĩ saxophone Phan Anh Dũng, ca sĩ Hà Linh, Minh Kiên beatbox, MK Dancer (Milkyway Crew).

Theo ban tổ chức, đêm nghệ thuật này được kết cấu bằng ba phần chính: Xẩm xưa - Xẩm đương đại - Xẩm thử nghiệm kết hợp với một số loại hình âm nhạc khác. Không gian Hà Nội xưa với tiếng tàu điện leng keng và quán cà phê Lâm cũng được tái hiện.

Trên nền không gian ấy, bên cạnh một số bài xẩm xưa nổi tiếng như Xẩm ba bậc, Vợ chồng cờ bạc, Ngãi mẹ sinh thành, Quyết chí tu thân, Thập ân mười điều, Mục hạ vô nhân... thì những bài xẩm mang lời mới như Tiễu trừ cướp biển, Xẩm rau má, Nghe lời em nói (về văn hóa giao thông) cũng như những bài xẩm thử nghiệm (lấy chất ngẫu hứng trong nhạc cụ, lời ca của xẩm để kết hợp với trống, nhạc jazz, nhảy hip hop...) như Dứa dại không gai, Anh khóa hồi sinh sẽ được trình diễn.

Ngoài ra, chương trình sẽ trao học bổng cho một số bạn trẻ đã và đang đam mê học tập, âm thầm gìn giữ, phát huy xẩm trong đời sống hôm nay bằng nhiều cách khác nhau.

Ðây là lần thứ hai nhóm xẩm Hà Thành tổ chức đêm nghệ thuật dành riêng cho xẩm. Nếu như lần tổ chức đầu tiên (4-1-2011 tại Nhà hát lớn Hà Nội) khán giả được thưởng thức giọng hát của nghệ nhân Hà Thị Cầu thì lần này sau sự lặng lẽ ra đi của cụ Cầu, các nghệ nhân dân gian cũng hoàn toàn vắng bóng.

Theo nhạc sĩ Quang Long, các nhà nghiên cứu đã đi rất nhiều nơi tìm nghệ nhân hát xẩm. Bên cạnh nghệ nhân Hà Thị Cầu cũng có thêm hai hay ba nghệ nhân khác như cụ Nguyễn Văn Giang (Hà Nội), cụ Tô Quốc Phương, Nguyễn Huy Sen (Thanh Hóa). Thế nhưng cụ Giang cũng vừa mới mất, còn cụ Phương, cụ Sen sáng tác lời là chính. Ðó là điều vô cùng đáng tiếc.