Giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc - Ảnh: T.L

Tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới chính phủ khẳng định với Tuổi Trẻ, dựa trên tọa độ phía Trung Quốc công bố, giàn khoan Hải Dương 981 nằm trong vùng chồng lấn ở cửa vịnh Bắc Bộ mà hai nước đang đàm phán phân chia ranh giới.

Theo Tiến sĩ Trần Công Trục, khu vực mà giàn khoan Hải Dương 981 đang hoạt động chưa có đường ranh giới biển, nên không thể nói giàn khoan này nằm hoàn toàn trong vùng biển của Trung Quốc.

“Trong lúc đàm phán chưa đi đến thỏa thuận, không bên nào được đơn phương hành động. Do vậy, Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 khai thác dầu khí ở vùng biển trên đã vi phạm thông lệ quốc tế và cam kết của hai nước. Nếu muốn tiến hành bất kỳ hoạt động nào, hai bên có thể thỏa thuận đưa ra giải pháp tạm thời có tính thực tế ở vùng chồng lấn. Theo tôi được biết, Việt Nam đã từng đề xuất đàm phán chuyện này nhưng Trung Quốc phớt lờ. Họ không chấp nhận đề xuất của Việt Nam dù hô hào và kêu gào gác tranh chấp cùng khai thác” - tiến sĩ Trần Công Trục nói. 

Vị trí giàn khoan Hải Dương 981 - Đồ họa: V.Thái - V.Anh - T.Thiên

Trước đó, ngày 25-6, Cục an toàn Hàng hải của Trung Quốc thông báo trên website rằng giàn khoan Hải Dương 981 đã quay trở lại biển Đông và sẽ tiến hành các hoạt động thăm dò dầu khí tại vùng biển có tọa độ 17 độ, 3,75 phút vĩ Bắc; 109 độ 59,05 phút kinh Đông.

Vị trí này thuộc vùng biển phía nam cửa vịnh Bắc Bộ và phía tây tây bắc quần đảo Hoàng Sa.

Cũng theo  thông báo này, giàn khoan Hải Dương 981 sẽ tiến hành các hoạt động thăm dò dầu khí tại đây từ ngày 25-6 đến ngày 20-8-2015.

Cục an toàn hàng hải của Trung Quốc yêu cầu tàu bè di chuyển trên vùng biển này tránh xa vị trí giàn khoan Hải Dương 981 từ 2.000m trở lên để đảm bảo an toàn cho hoạt động thăm dò dầu khí của giàn khoan.

Theo một nguồn tin của Tuổi Trẻ, giàn khoan Hải Dương 981 đã xuất hiện trên vùng biển phía Bắc biển Đông từ đầu tháng 6-2015.

Các lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam đã theo dõi chặt chẽ di chuyển của giàn khoan từ thời điểm đó đến nay.

Tuy nhiên cho đến ngày 25-6, cục an toàn Hàng Hải của Trung Quốc mới ra thông báo cụ thể hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981.