Bà Gina Haspel - nữ giám đốc đầu tiên của cơ quan tình báo CIA - Ảnh: AFP

Bà Gina Haspel - nữ giám đốc đầu tiên của cơ quan tình báo CIA khét tiếng của Mỹ, đã thông báo từ chức ngày 19-1 (giờ Mỹ), theo đài CNN.

Trong thông báo về vụ việc của bà, được phía CIA phát đi, bà Haspel cho biết: "Niềm vinh hạnh lớn nhất đời tôi là được lãnh đạo tổ chức tuyệt vời này. Tôi rời đi trong niềm tự hào rằng chúng ta đã cùng hoàn thành được công việc của mình".

Theo hãng tin Sputnik, dưới trào của bà, có các nữ cộng sự lãnh đạo hàng đầu khác như Cynthia Rapp (phụ trách phân tích thông tin tình báo), Elizabeth Kimber (giám đốc chiến dịch và mạng lưới điệp viên) và Dawn Meyerriecks (phó giám đốc CIA phụ trách khoa học và công nghệ).

Sinh ngày 1-10-1956, bà Gina Haspel bắt đầu sự nghiệp tình báo từ năm 1985 ở tuổi 29. Công việc đầu tiên của bà Haspel là một vị trí ở chi nhánh CIA tại Trung Âu. 

Trong hơn 30 năm theo nghiệp tình báo, nữ điệp viên này từng có nhiều năm làm việc tại các cơ sở bên ngoài nước Mỹ như Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Á. 

Sau vụ khủng bố 11-9, bà Gina Haspel được cử đến Thái Lan để giám sát một nhà tù bí mật, nơi giam giữ các phần tử khủng bố mà CIA không công khai vào năm 2002.

Chính quá khứ đứng đầu nhà tù của Mỹ ở nước ngoài này khiến việc Tổng thống Trump đề cử bà Gina Haspel vào vị trí lãnh đạo CIA vào tháng 3-2018 từng vướng phải nhiều ý kiến trái chiều.

Khi đó, ông Trump sa thải Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson qua một dòng Tweet, bổ nhiệm giám đốc CIA Mike Pompeo thay thế, nên gấp rút chọn bà Haspel "lấp chỗ" cho ông Pompeo.

Bà Haspel cũng từng xin rút khỏi đề cử do lo ngại vai trò của bà trong chương trình thẩm vấn kể trên có thể gây tổn hại danh tiếng của bà cũng như của CIA. Tuy nhiên, khi đó Tổng thống Trump vẫn tuyên bố ủng hộ bà Haspel.

Bà Gina Haspel trong buổi lễ tuyên thệ nhậm chức của người tiền nhiệm Mike Pompeo vào vị trí Ngoại trưởng Mỹ ngày 2-5-2018 - Ảnh: EPA

Cho đến trước năm 2017, bà Haspel đã trải qua các chức vụ như phó giám đốc Cục tình báo bí mật quốc gia, phó giám đốc cục này, phụ trách tình báo đối ngoại và hoạt động bí mật, sau đó là thư ký trưởng cho giám đốc Cục Tình báo bí mật quốc gia.

Tháng 2-2017, bà Haspel được bổ nhiệm làm phó giám đốc CIA, trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ này, vượt qua định kiến kỳ thị nữ giới trong hệ thống chức vụ ở CIA cũng như nhiều cơ quan tình báo, an ninh khác của Mỹ. 

Bà Haspel nhận được sự kính trọng rộng rãi trong các đồng nghiệp cùng cơ quan, đồng thời bà nhận được sự giúp rất lớn từ Tổng thống Trump và giám đốc CIA Mike Pompeo, nhờ đó việc bổ nhiệm bà làm phó giám đốc và giờ là giám đốc CIA, dù có nhiều ý kiến trái chiều nhưng vẫn được chấp thuận.

Thực ra, hôm 11-1, Tổng thống đắc cử Joe Biden đã thông báo đề cử cựu Thứ trưởng Ngoại giao William Burns làm giám đốc CIA một khi mình chính thức vào Nhà Trắng.

Thông báo của nhóm phụ trách chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Biden nêu rõ: "Ông Burns đã dành cả sự nghiệp để giữ cho nước Mỹ an toàn và an ninh".

Ông Burns, 64 tuổi, đã có 33 năm công tác tại Bộ Ngoại giao dưới thời các tổng thống của đảng Cộng hòa và Dân chủ. Ông cũng từng được bổ nhiệm làm Đại sứ Mỹ tại Nga và Jordan. Ông cũng là quan chức dẫn dắt các cuộc đàm phán bí mật mở đường cho việc ký kết thỏa thuận hạt nhân với Iran năm 2015.

Ông Burns hiện là chủ tịch Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế.

Cựu thứ trưởng ngoại giao William Burns sẽ làm giám đốc CIA thay thế bà Haspel sau khi được quốc hội thông qua - Ảnh: REUTERS

Quá khứ gây tranh cãi của nữ giám đốc CIA đầu tiên

TTO - Bà Gina Haspel, người tình dính chàm trong hoạt động tra tấn tù nhân của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), trở thành nữ giám đốc đầu tiên của cơ quan này, ngày 18-5.