Dạ cầu Bùi Hữu Nghĩa (quận Bình Thạnh, TP.HCM) hiện đã không còn tình trạng xả rác như trước - Ảnh: CHÂU TUẤN

Đó là nỗ lực không ngừng của các địa phương tại TP.HCM trong 2 năm thực hiện cuộc vận động "Người dân không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước".

Diện mạo mới

Nói đến điểm tập kết rác tự phát tại dạ cầu Bùi Hữu Nghĩa (P.2, Q.Bình Thạnh), nhiều người đều ngán ngẩm với hình ảnh ô nhiễm ở đây trong nhiều năm. Mùi hôi nồng nặc, rác thải chất thành từng đống từ những người vô ý thức vứt, mặc cho công nhân môi trường thường xuyên dọn dẹp. Có những thời điểm rác tràn từ phần triền đường xuống rạch Xuyên Tâm bên cạnh, nhếch nhác, hôi thối.

Nhưng khoảng một năm trở lại đây, nhờ sự cố gắng của cơ quan chức năng cùng người dân khu vực liên tục ra quân dọn rác đồng thời trồng hoa, cây xanh cải tạo môi trường, việc vứt rác bừa bãi tại đây đã không còn tái diễn. Một "tấm áo" màu xanh mới đã khoác lên nơi đây.

Còn tại Q.8, một sân chơi rộng khoảng 150m2 là nơi tập thể dục của người dân, nơi đá banh, chơi đùa cho các em nhỏ thường ngày. Ít ai biết rằng khu vực này trước đây là một bãi rác tự phát ô nhiễm. Chỉ cách đây chưa đầy một năm, khi HĐND TP đi giám sát, khu vui chơi này vẫn còn là bãi đất trống không ai trông coi, rác thải của người dân tập kết ngổn ngang.

Bà Nguyễn Thị Nga (ngụ P.7, Q.8) cho biết trước kia đây là bãi đất trống trong khi xe rác không chạy vào đây, vì thế nhà bà cùng nhiều hộ dân khác cứ "quăng" đại vào đây. Lâu ngày rác chất chồng hôi thối không ai dám dọn…

"Nay Nhà nước cho trồng cây xanh, hoa đẹp, sân ximăng sạch sẽ thì không ai nỡ vứt rác và xe lớn cũng đến tận nhà thu rác được rồi. Cứ chiều lại sẽ có nhiều người dân đi tập thể dục, nơi đây cũng trở thành địa điểm sinh hoạt của bà con trong những ngày lễ như Tết Trung thu vừa rồi, Ngày phụ nữ Việt Nam…" - bà Nga nói.

Phải thay đổi thói quen đụng đâu vứt đó

Mặc dù nhiều địa điểm đã được cải tạo tình trạng ô nhiễm nhưng một số người dân vẫn còn thói quen đổ trộm rác. Tại một điểm tập kết rác dưới cầu Sài Gòn, P.Thảo Điền, Q.2 thường xuyên bị vứt rác lén, cơ quan chức năng phải vây rào chắn, cử bảo vệ dân phố trông coi để tránh tình trạng người dân đổ lén rác.

Ông Nguyễn Viết Sỹ, phó chủ tịch UBND P.Thảo Điền, cho biết để giải quyết được địa điểm đen về xả rác như trên, trước tiên phường vận động người dân trên địa bàn rồi tổ chức dọn dẹp sạch sẽ khu vực trên. Nếu có trường hợp cố tình vi phạm thì xử phạt. Vì vậy đến nay khu vực trên đã hoàn toàn thông thoáng, người đi đường không còn e ngại mỗi khi đi qua. 

Trong khi đó, ông Lưu Văn Tâm - phó chủ tịch UBND P.2, Q.Bình Thạnh - cho rằng sau khi dọn dẹp các bãi rác tự phát thì trồng thảm xanh và hoa tại đây. Việc này mang lại hiệu quả, giúp người dân chung tay hơn trong công tác giữ gìn mảng xanh, hạn chế xả rác.

Đây cũng là một giải pháp được UBND P.14, Q.Gò Vấp thực hiện thành công khi ngăn tình trạng xả rác ra khu vực kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên. 

Ông Nguyễn Thế Dũng - chủ tịch UBND P.14, Q.Gò Vấp - chia sẻ tuyến kênh chạy dọc địa bàn phường dài khoảng 4km, qua 7 khu phố, đây là một điểm đen về rác rất khó xử lý. Khu vực bờ kênh trước đây ô nhiễm, cây cỏ mọc nhiều, lưu thông khó khăn và bị chia cắt, nhiều người dân còn thường xuyên đổ trộm rác vào ban đêm. 

Sau khi có chỉ thị 19, vận động người dân không xả rác ra đường và kênh rạch được đẩy mạnh, phường tiếp tục vận động hộ trồng, kinh doanh cây kiểng, hoa đặt sản phẩm của mình dọc tuyến kênh có trật tự, chừa lối đi khoảng 10m để người dân lưu thông. Mục đích là để tạo cảnh quan và quản lý thường xuyên, tránh tái phát sinh các điểm tập kết rác thải trái quy định trên tuyến kênh. 

Để hạn chế tình trạng nhiều người xả rác dọc bờ kênh, phường còn chủ động thành lập tổ "phản ứng nhanh" vừa kết hợp tuyên truyền và xử lý những trường hợp vi phạm, nhờ vậy tình hình xả rác giảm so với trước.

Vận động người dân không xả rác ra đường: không để 'đầu voi đuôi chuột'

TTO - Bà Võ Thị Dung - phó bí thư Thành ủy TP.HCM - đã lưu ý như vậy tại buổi làm việc với Quận ủy quận Gò Vấp về thực hiện chỉ thị 19 của Ban Thường vụ Thành ủy trong cuộc vận động người dân không xả rác ra đường và kênh rạch.