Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, tăng huyết áp ảnh hưởng đến sức khỏe của hơn 1 tỷ người trên toàn thế giới và là yếu tố nguy cơ tim mạch quan trọng nhất liên quan đến bệnh mạch vành, suy tim, bệnh mạch máu não và bệnh thận mạn tính. 

Hiện nay, ở Việt Nam, có khoảng 25% đến 30% người trưởng thành bị tăng huyết áp, có nghĩa là cứ 4 người thì có ít nhất 1 người bị tăng huyết áp.

Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến tăng huyết áp, trong đó các yếu tố không thể thay đổi được như tiền sử gia đình, tuổi cao, chủng tộc. Các yếu tố khác về lối sống như ăn thừa muối, hút thuốc lá, ít hoạt động thể lực, thường xuyên căng thẳng thần kinh... là những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được.

Mối liên quan giữa ăn thừa muối và tăng huyết áp

Chế độ ăn thừa muối làm tăng nguy cơ mắc tăng huyết áp. Nồng độ muối trong dịch cơ thể được giữ ở mức tương đối ổn định, vì thế khi ăn nhiều muối cơ thể sẽ phải cần thêm nước để duy trì ổn định nồng độ dịch thể. Đáp ứng với yêu cầu này, cảm giác khát nước sẽ xuất hiện làm cho người ăn mặn phải uống nhiều nước, điều này đồng nghĩa với việc tăng dung lượng máu và tăng áp lực lên thành mạch. Hiện tượng này kéo dài sẽ làm tăng huyết áp. Một cơ chế gây tăng huyết áp ở người ăn nhiều muối nữa là muối làm tăng độ nhạy cảm của hệ thống tim - mạch và thận đối với Adrenaline - một chất gây tăng huyết áp.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới mỗi người chỉ nên ăn không quá 5gram muối mỗi ngày (5gram/người/ngày). Đối với trẻ em nhu cầu còn ít hơn. 

Các biện pháp để giảm ăn muối 

Giảm ăn muối là biện pháp hiệu quả để giảm nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh tim mạch như tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Vì vậy để giảm một cách có hiệu quả lượng muối ăn vào hàng ngày, mỗi gia đình hãy thực hiện: Tra bớt muối - Chấm nhẹ tay - Giảm ngay đồ mặn.

Tra bớt muối: Giảm 1/2 lượng muối và các gia vị chứa nhiều muối khi nấu ăn.

- Hạn chế cho muối và gia vị chứa nhiều muối vào thực phẩm khi sơ chế, tẩm ướp và nấu. Việc giảm lượng muối và gia vị chứa nhiều muối có thể thực hiện từ từ để cảm nhận vị giác của mỗi người có thể thích nghi dần rồi lại tiếp tục giảm thêm. Hãy cố gắng giảm đến một nửa lượng muối và gia vị chứa nhiều muối mà hiện nay bạn đang cho vào thực phẩm.

- Hãy nếm thức ăn trước khi muốn cho thêm muối và gia vị có chứa nhiều muối.

- Hãy sử dụng các gia vị khác (tiêu, ớt, chanh…) để làm tăng cảm nhận vị giác thay cho vị mặn.

Chấm nhẹ tay: Giảm 1/2 lượng muối và gia vị chứa nhiều muối khi ăn.

- Hạn chế chấm và chấm nhẹ tay các thực phẩm vào muối và các loại gia vị chứa nhiều muối khi ăn. Không chấm ngập và đặc biệt là không lật đi lật lại nhiều lần miếng thức ăn trong bát nước chấm, muối hay bột canh.

- Hãy pha loãng nước mắm để chấm khi ăn.

- Hãy hạn chế để muối và nước chấm trên bàn hay trên mâm cơm khi ăn.

- Không chấm các món ăn đã mặn (như thịt kho/rim/rang, cá kho, dưa muối, cà muối…) vào muối hay nước chấm.

- Không ăn trái cây chấm với muối và bột canh.

- Không cho muối hoặc gia vị chứa nhiều muối vào nước luộc rau.

Giảm ngay đồ mặn: Giảm 1/2 lượng thực phẩm chứa nhiều muối khi lựa chọn.

- Tăng cường sử dụng các thực phẩm tươi và hãy hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối như: mỳ ăn liền, rau củ muối, bim bim, giò, chả...

- Tăng cường ăn các món luộc thay cho các món kho, rim hay rang. 

- Không rưới nước mắm, nước kho cá, kho thịt hay nước sốt vào cơm khi ăn

- Hãy đọc hàm lượng muối trên nhãn thực phẩm khi trước khi mua.

- Sử dụng các sản phẩm gia vị có chứa hàm lượng muối thấp...

Có quan niệm cho rằng, cứ ăn mặn theo sở thích rồi sau đó uống nhiều nước để hòa loãng ra là được. Đây là một quan niệm hoàn toàn sai lầm vì việc uống nhiều nước không những không làm giảm tổng lượng muối ăn vào cơ thể mà còn làm tăng thể tích máu nên càng làm góp phần làm tăng huyết áp.

Để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình, hãy giảm ăn muối ngay từ hôm nay.