Những yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Tùy theo độ tuổi, hệ vi sinh đường ruột sẽ chịu tác động bởi những yếu tố khác nhau. Giai đoạn 2-3 năm đầu đời là giai đoạn hình thành hệ vi sinh lõi tự nhiên cư trú tại ruột. Tùy theo phương pháp sinh, cách thức nuôi dưỡng, tác động từ môi trường hoặc việc sử dụng kháng sinh sớm mà hệ vi sinh đường ruột sẽ khác nhau.

Sau 2 tuổi, hệ vi sinh của trẻ gần giống như người lớn. Sử dụng kháng sinh sớm trong những năm đầu đời có thể ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài các đặc điểm chuyển hóa thông qua hệ vi sinh đường ruột. Trong một nghiên cứu lớn trên cộng đồng, phơi nhiễm kháng sinh sớm (0-24 tháng đầu đời) làm ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột và có liên quan nguy cơ béo phì/thừa cân, tăng cân nhiều hơn sau này của trẻ em.

Đối với người trưởng thành và người già, chế độ ăn giúp hình thành vi khuẩn ruột. Cụ thể, khi ăn nhiều đạm, hệ vi sinh đường ruột có nhiều vi khuẩn thủy phân protein, như Bacteroides,… Khi ăn nhiều tinh bột, lượng vi khuẩn ly giải đường chiếm ưu thế, như Prevotella,…

Bên cạnh đó, những chất làm ngọt nhân tạo không sinh năng lượng như sacharin, sucralose, aspartame thúc đẩy sự bất dung nạp glucose thông qua việc thay đổi về thành phần và chức năng của hệ vi sinh đường ruột.

PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn - Phó Trưởng Khoa Tiêu hóa, BV Nhi Đồng 1 - Phó Chủ nhiệm Bộ môn Nhi, ĐH Y Dược TPHCM phát biểu về những nguyên nhân gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Bên cạnh đó, chế độ sinh hoạt và luyện tập không đúng cách cũng góp phần đáng kể vào việc hủy hoại hệ vi sinh đường ruột. Những người không có chế độ luyện tập đều đặn, không nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc rất dễ mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa, đặc biệt là đối với bệnh nhân của chứng rối loạn giấc ngủ mãn tính.

Làm việc quá sức, với cường độ cao, hay để bản thân trải qua tình trạng mệt mỏi, lo âu kéo dài và việc sử dụng thuốc cũng là những nguy cơ tiềm tàng dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Phương pháp điều chỉnh hệ vi sinh đường ruột

Để hình thành hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, các chuyên gia y tế khuyến cáo người bệnh cần bổ sung vào thực đơn nhiều món ăn đa dạng, đặc biệt là những thực phẩm chứa nhiều chất xơ, khoáng chất và vitamin. Bên cạnh đó, việc lập ra một chế độ sinh hoạt và rèn luyện khoa học là vô cùng cần thiết..

Các cán bộ/chuyên viên y tế tham dự tại Hội thảo khoa học chuyên đề “Hệ vi sinh đường ruột và sức khỏe con người: hiện tại – tương lai”

Bên cạnh chế độ ăn uống, tập luyện, việc loại bỏ các yếu tố thúc đẩy rối loạn hệ vi sinh, cấy hệ vi sinh từ phân thì việc can thiệp vào hệ vi sinh đường ruột còn có những phương pháp như sử dụng kháng sinh hoặc các liệu pháp sinh học, điển hình là sử dụng probiotics/men vi sinh.

Tuy nhiên, cần chú ý lựa chọn probiotics không gây bệnh, bền vững với các tác nhân lý hóa và không có khả năng lây truyền tính kháng kháng sinh. Người dùng cần tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn các loại probiotics có nguồn gốc và thương hiệu nhằm đảm bảo chất lượng.

Probiotics/Men vi sinh chứa bào tử Bacillus clausii rất được quan tâm bởi đông đảo y, bác sĩ, dược sĩ thời gian gần đây và được chỉ định trong các trường hợp rối loạn khuẩn ruột. Các nghiên cứu cho thấy men vi sinh chứa bào tử Bacillus clausii hội đủ các tiêu chuẩn đánh giá một loại Probiotics hiệu quả. Vì vậy nó được sử dụng rộng rãi nhằm phòng ngừa và hỗ trợ điều trị tình trạng rối loạn tiêu hóa do rốiloạn khuẩn ruột cả người lớn lẫn trẻ em.

Những cập nhật mới nhất về ứng dụng Probiotics được các chuyên gia đầu ngành chia sẻ tại buổi hội thảo.